Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Dwójka
Michał Czyżewski 20.02.2014

Jarosław Iwaszkiewicz – 120 lat "innego życia"

Mija 120. rocznica urodzin Jarosława Iwaszkiewicza – prozaika, autora fascynujących dzienników, ale przede wszystkim znakomitego poety. Z tej okazji przypominamy Dwójkowe audycje poświęcone autorowi "Panien z Wilka" oraz - zapraszamy na kolejne.
Pisarz Jarosław Iwaszkiewicz w swoim domu w Stawisku koło Warszawy (1974 r.)Pisarz Jarosław Iwaszkiewicz w swoim domu w Stawisku koło Warszawy (1974 r.) TVP/PAP - Zygmunt Januszewski
Posłuchaj
  • Bronisław Maj opowiada o poezji Jarosława Iwaszkiewicza (Ćwiczenia z myślenia/Dwójka)
Czytaj także

Jarosław Iwaszkiewicz w swoim dzienniku  wielokrotnie daje wyraz wielkiej niechęci do świętowania rocznic. W przededniu jubileuszu 70. urodzin i 50. rocznicy pracy twórczej Iwaszkiewicz pisze o "głupawych uroczystościach w Belwederze", które go czekają, skarży się na osamotnienie w swym wielkim, pustym domu, wspomina umierającą w sąsiednim pokoju siostrę.

Jarosław Iwaszkiewicz kupuje mandarynki>>>

Pięć lat później, po uroczystości 75-lecia (przedstawiciele władz państwowych i Związku Literatów, medal, obiad w Belwederze) przyznaje: "miałem po tym wszystkim smutną rozmowę z Hanią  - skonstatowaliśmy, że jesteśmy już starzy, że żyjemy za długo i że wszystko skończone". Odnotowując swą mowę wygłoszoną z okazji 70. rocznicy urodzin Jana Parandowskiego - pełną pochwał - pisarz przyznaje: "piramidalnie skłamałem". Kiedy na skutek choroby nie uczestniczy w jakiś kolejnych "zjazdach, posiedzeniach i rozmowach", odczuwa wielka ulgę ("można na tej podstawie określić, jak wszystkie te rzeczy są przeciwko mojej naturze").

Straszy mnie ta pośmiertna samotność>>>

Jubileusz 80. urodzin i 60-lecia pracy twórczej podsumuje: "okropne wspomnienia, tego strasznego fałszu, zakłamania, no i zmęczenia" (20 lutego 1974 Gierek odznaczył pisarza Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski, zaś w radzieckiej ambasadzie wręczono Iwaszkiewiczowi order "Przyjaźni Narodów").

Iwaszkiewicza portret wielokrotny>>>

***

W "Ćwiczeniach z myślenia" rozmawialiśmy o twórczości poetyckiej autora "Oktostychów”, "Księgi dnia i księgi nocy” czy "Mapy pogody". Gościem audycji Doroty Gacek i Elżbiety Łukomskiej był Bronisław Maj – poeta, historyk literatury, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W audycji "Strefa literatury" rozmawialiśmy z kolei o listach Jarosława Iwaszkiewicza do jego wychowanka Wiesława Kępińskiego ("Męczymy się obaj"). W audycji Jarosława Iwaszkiewicza i swój pobyt na Stawisku wspominał Wiesław Kępinski, a o listach opowiedzieli Agnieszka i Robert Papiescy, którzy tę publikację przygotowali. Audycję przygotowały Dorota Gacek i Elżbieta Łukomska.

jp/mc