Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Dwójka
Michał Mendyk 10.12.2010

Ignacy Jan Paderewski: "Zapisuję wszystko ojczyźnie"

Na rozmowę o niezwykłej filantropii wielkiego pianisty i męża stanu zapraszają Hanna Maria Giza i Piotr Matwiejczuk.
Mistrz przemawiaMistrz przemawiafot. wikipedia

"Pieniądze te uważam za własność Narodu - dlatego proszę, by je przekazano Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w Krakowie".

Taka była ostatnia wola Ignacego Jana Paderewskiego, który zmarł w czerwcu 1941 roku w Nowym Jorku. Spisując ją nie mógł nawet przeczuwać, że po wojnie Polska będzie już komunistyczna. Odnaleziony kilka lat po jego śmierci testament rozpętał potężną awanturę i wywołał lawinę procesów.

Ignacy Jan Paderewski (1860-1941) - kompozytor, pianista, polityk, mąż stanu, hojny filantrop. Jego muzyczna kariera trwała ponad 50 lat, podczas której był dobrze opłacanym, pożądanym przez tłumy słuchaczy najsłynniejszych sal koncertowych krajów całej Europy, obydwu Ameryk i Południowej Afryki, a także Australii i Nowej Zelandii. Jego utwory utrzymane są przeważnie w stylistyce neoromantycznej, ale pojawiały się w nich także formy taneczne - mazury, kujawiaki i krakowiaki.

Towarzyszący popularności sukces finansowy Paderewski wykorzystał w działalności publicznej. Zasilił wiele fundacji, dzięki którym powstawały sale koncertowe i pomniki, m.in. monumenty Debussy'ego i E. Colonne'a w Paryżu, pomnik Liszta w Weimarze, Beethovena w Bonn, Chopina w Żelazowej Woli, Kościuszki w Chicago. W uznaniu za zasługi artystyczne i patriotyczne został obdarowany wieloma odznaczeniami, m.in. Wielką Wstęgę Orderu Orła Białego, Order Polonia Restituta i pośmiertnie Virtuti Militari.

Paderewski zaznaczył się w historii Polski również jako mąż stanu, przyjaciel wybitnych artystów, pisarzy, polityków. Podejmował szereg działań na rzecz przywrócenia niepodległości ojczyzny, po I wojnie światowej stanął na czele rządu. Ostatnie lata swego długiego życia poświęcił Paderewski głównie pracy charytatywnej. Po śmierci kompozytor pochowany został na cmentarzu zasłużonych w Arlington. W 1992 roku jego prochy sprowadzono do Polski i złożono w krypcie bazyliki św. Jana Chrzciciela w Warszawie.

Na spotkanie z dr Małgorzatą Perkowską-Waszek oraz prof. Andrzejem Chwalbą zapraszają Hanna Maria Giza i Piotr Matwiejczuk.

11 grudnia (sobota), godz. 12:00