U źródeł demokratycznych przemian podczas "jesieni ludów” w 1989 leżały wcześniejsze zrywy wolnościowe w krajach "demokracji ludowej“: Czerwiec 1953, poznański Czerwiec 56, powstanie węgierskie 1956, praska wiosna, marzec 1968, grudzień 1970, czerwiec 1976, sierpień 1980. Ich wynikiem była stopniowa erozja systemu dominacji ZSRR nad państwami satelickimi w Europie Środkowo-Wschodniej. W 1985 za czasów Michaiła Gorbaczowa zapoczątkowano w ZSRR pieriestrojkę.
Podczas jej trwania, wobec wciąż trwających w Polsce strajków i niepokojów społecznych, w 1988 władze komunistyczne zgodziły się na rozmowy z przedstawicielami – wówczas nielegalnej - opozycji w Polsce. Doprowadziło to do porozumienia władzy z opozycją przy Okrągłym Stole (wiosna 1989), gdzie ustalono termin pierwszych, częściowo wolnych wyborów, wyznaczony na 4 czerwca 1989. W ich wyniku klęskę poniosła Polska Zjednoczona Partia Robotnicza i partie satelickie: Zjednoczone Stronnictwo Ludowe i Stronnictwo Demokratyczne, a praktycznie wszystkie dostępne miejsca w Sejmie i Senacie uzyskał Komitet Obywatelski "Solidarność” Lecha Wałęsy.
Rozmowy Okrągłego Stołu w Polsce i sukces opozycji w wyborach parlamentarnych z 1989 roku stały się sygnałem do podobnych przemian w pozostałych krajach socjalistycznych Europy Środkowo-Wschodniej: przede wszystkim na Węgrzech, w Czechosłowacji, NRD, Bułgarii, Rumunii i Albanii.
Na falach Rozgłośni Polskiej RWE szczegółowo omawiano powstanie i działalność Komitetu Obywatelskiego "Solidarność” przy Lechu Wałęsie, czy przebieg obrad Okrągłego Stołu. Prezentowano też kandydatów opozycji w czerwcowych wyborach, nadawano sprawozdania z kampanii wyborczej (m.in. komentarze Stefana Bratkowskiego), czy informacje o artykułach prasowych wciąż "zdejmowanych” przez cenzurę.
Od 16 maja nadawano "Studio wyborcze”, poświęcone wyłącznie zbliżającym się wyborom – trzon audycji stanowiły rozmowy z kandydatami Komitetu Obywatelskiego "Solidarność” oraz innych organizacji niezależnych do parlamentu. Nowością stały się "konfrontacje” kilku rozmówców naraz, z którymi łączono się w Polsce telefonicznie. Mimo odczuwalnego rozluźnienia reżimu, jeszcze 29 maja 1989 biuro prasowe rządu w Warszawie wystosowało oświadczenie, w którym zarzucano RWE niedopuszczalną ingerencję w kampanię wyborczą i próbę wpływania na ich wynik (który później skomentował na antenie m.in. Jacek Kuroń).
Z Rozgłośnią Polską RWE zaczęły jawnie współpracować osoby mieszkające na stałe w Polsce, m.in. Andrzej Roman i Tadeusz Fredro-Boniecki. Stałymi komentatorami z kraju byli: Stefan Kisielewski, Stefan Bratkowski, Jan Rokita czy Aleksander Paszyński. Sprawozdawcą parlamentarnym po wyborach został krajowy dziennikarz Aleksander J. Wieczorkowski.
W sierpniu 1989 pierwszym niekomunistycznym premierem Polski został Tadeusz Mazowiecki, którego rząd powołano 12 września.
9 września na falach Rozgłośni Polskiej RWE nadano sprawozdanie dźwiękowe z uroczystego posiedzenia Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego w sali plenarnej Sejmu na cześć Jana Nowaka-Jeziorańskiego - byłego dyrektora Rozgłośni Polskiej RWE (odtworzono m.in. przemówienie Nowaka).
29 grudnia 1989 uchwalono zmiany w konstytucji przywracające nazwę państwa "Rzeczpospolita Polska”, oraz usuwające zapisy o "socjalizmie” i "sojuszu z ZSRR i innymi państwami socjalistycznymi”.
2 maja 1989 r. na Węgrzech rozpoczęto likwidację zasieków na granicy z Austrią, a rozmowy rządu z opozycją prowadzone latem doprowadziły do zmiany konstytucji i zmiany oficjalnej nazwy państwa na "Republika Węgier” (październik 1989).
W Niemieckiej Republice Demokratycznej setki obywateli uciekało codziennie do sąsiedniej Republiki Federalnej Niemiec (przez sąsiednią Czechosłowację), do Austrii (przez Węgry), a także do Polski. 9 listopada 1989 otwarto przejścia graniczne w murze berlińskim i tysiące ludzi z obu części miasta zaczęły spontanicznie demontować jego fragmenty.
Pod wpływem tych wydarzeń w pozostałych krajach bloku sowieckiego doszło do kolejnych zmian. W Czechosłowacji w wyniku "aksamitnej rewolucji” wyłoniono niezależny rząd, a pod koniec roku na prezydenta został zaprzysiężony Václav Havel. W grudniu w Bułgarii rozpoczęły się rozmowy z opozycją. 22 grudnia w Rumunii obalono dyktaturę Nicolae Ceauşescu, którego kilka dni później skazano na śmierć i - wraz z żoną - rozstrzelano.
12 stycznia 1990 przestał obowiązywać podział Niemiec na NRD i RFN a dziesięć miesięcy później doszło do zjednoczenia Niemiec.
W maju 1990 w Warszawie otwarto oficjalne biuro Rozgłośni Polskiej RWE. Kierowali nim Maciej Wierzyński i Andrzej Mietkowski, a poza dojeżdżającymi "monachijczykami” z Warszawy nadawali m.in. dziennikarze Barbara Hrybacz, Jan Tomczak, Paweł Sito, Dorota Macieja, Jarosław Szczepański oraz rzesza krajowych komentatorów. Powstała sieć korespondentów krajowych oraz zagranicznych - przede wszystkim w stolicach środkowoeuropejskich.
Rozpad ZSRR nastąpił dopiero w 1991, choć już wcześniej ze struktury państwa sowieckiego "wyłamała się” Litwa (doszło do krwawej interwencji wojsk radzieckich w pobliżu wileńskiej stacji telewizyjnej), Łotwa (walki uliczne w Rydze) i Estonia - a później dalsze byłe republiki.
"Jesień Ludów” obalając totalitarny ustrój, przywróciła wolność słowa i demokrację w dawnych krajach bloku komunistycznego, co miało – w ciągu kilku kolejnych lat - doprowadzić do końca Radia Wolna Europa w dotychczasowym kształcie. Ostatecznie zlikwidowano Układ Warszawski i wycofano oddziały Armii Radzieckiej z dawnych państw bloku sowieckiego. Większość z nich została w późniejszych latach przyjęta do NATO i do Unii Europejskiej.