Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio 24
Michał Skrzesiński 23.09.2016

Nos Kleopatry: o filmie „Wołyń i trudnych relacjach polsko-ukraińskich

Na początku października na ekranach kin pojawi się „Wołyń”, w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego. Produkcja już teraz wzbudza wiele kontrowersji. Poruszony w filmie temat rzezi wołyńskiej z lat 1943-44 do dziś wpływa na relacje polsko-ukraińskie. O produkcji i trudnej historii rozmawiali w audycji „Nos Kleopatry” dr hab. Grzegorz Motyka (Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk) i dr hab. Andrzej Szeptycki (Uniwersytet Warszawski).
Posłuchaj
  • 22.09.16 24 Dr hab. Grzegorz Motyka: „Smarzowski nie przekracza granicy pornografii okrucieństwa, dotyka tego problemu, ale nie idzie dalej”.
Czytaj także

Zdaniem Grzegorza Motyki film jest pomnikiem dla Polaków pomordowanych na Wołyniu i w Galicji Wschodniej. – Przez wiele lat starano się o tych wydarzeniach jednak mówić ukradkiem. Natomiast ten film chciałby pokazać to w sposób jednoznaczny, nie budzący już żadnej wątpliwości o symetrię zbrodni obydwu stron. To zapewne stanie się przedmiotem największych kontrowersji w polsko-ukraińskim sporze – mówił.

Jak podkreślił Andrzej Szeptycki „pomniki trzeba stawiać zmarłym, tylko zawsze jest pytanie co się na tym pomniku napisze”. – Ludzie mają pamięć bardzo wybiórczą – jedno to jest to, co się wydarzyło, drugie, co ludzie z tego pamiętają – mówił.

Do rozbieżności w interpretowaniu historii odniósł się też Grzegorz Motyka. Jego zdaniem kwestią sporną jest właściwa ocena tamtych wydarzeń. Historycy polscy uważają, że doszło wówczas do „zorganizowanego uderzenia w polską ludność”. Potwierdzają również, że pojawiły się akcje odwetowe, nie można jednak stawiać znaku równości pomiędzy nimi, a działaniami OUN-UPA. Ukraińcy z kolei oceniają te wydarzenia jako takie, w której „doszło do symetrii win”. – Pomiędzy tymi dwoma wizjami jest zdecydowana różnica, istnieje wręcz konflikt pamięci. Zgoda na taką symetrię win, co postulują niektórzy polscy uczestnicy debaty, oznacza tym samym zgodę na to, że się nie tylko stawia znak równości między cierpieniem polskiej i ukraińskiej ludności, ale stawia się tez znak równości między Ukraińską Powstańczą Armią i Armią Krajową, więcej, stawia się znak równości między zbrodniami AK i zbrodniami UPA – wyjaśniał Motyka.

Więcej w całej rozmowie.

Gospodarzem programu był Wiktor Świetlik.

Polskie Radio 24/ip

Data emisji: 22.09.2016

Godzina emisji: 23.20