Wacław Sieroszewski dzięki zesłaniu stał się znanym na świecie antropologiem. Jak wyjaśniał gość, próbując kilkakrotnie ucieczki z Syberii zdał sobie sprawę, że nie uda mu się to bez znajomości lokalnej kultury. – Język jakucki miał tam wówczas taki status, jak francuski w Europie. Wiedział, że dzięki niemu uda mu się skomunikować z lokalnymi społecznościami i wróci do Polski – tłumaczył. Podkreślił, że język faktycznie pomógł, ale w zupełnie inny sposób. Sieroszewski stworzył bowiem monografię „Kraj Jakutów”. W uznaniu jego zaangażowania rosyjskie Towarzystwo Geograficzne przekonało cara, by zgodził się na skrócenie zesłania.
Paweł Trzciński przypomniał, że zainteresowanie dziełem Sieroszewskiego powróciło w latach 90. Jako element narodowego odrodzenia jakuckiego. – W ramach tych działań inteligencja chciała odciąć się od paradygmatu kolonialnego, w którym byli wychowywani. Wydano reprint książki Sieroszewskiego, który znalazł się w domu każdego Jakuta – mówił.
Edward Piekarski również zrobił karierę jako zesłaniec, wydając w latach 30. monumentalne dzieło – Słownik Języka Jakuckiego. – To był też opis obyczajów, almanach języka, który do dziś uznawany jest za najlepszą monografię spośród wszystkich języków tureckich – podkreślił. Autor kontynuował swoją karierę w Rosji, odżegnywał się jednak od polskiego pochodzenia.
Bronisław Piłsudski to z kolei postać kultowa dla badaczy Bliskiego Wschodu. – Dzięki niemu język i kultura Ajnów, wyniszczonych przez działania Japończyków i Rosjan została zachowana. Jego działania są unikane i jest postacią kultową i pomnikową – zaznaczył dr Trzciński.
Więcej w nagraniu.
Gospodarzem programu był Grzegorz Ślubowski.
Polskie Radio 24/ip
Syberia-Polska - Operacja Powrót - wszystkie audycje
____________________
Data emisji: 24.05.2017
Godzina emisji: 20:35