23 listopada 1789 pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych George Washington ustanowił Święto Dziękczynienia (Thanksgiving Day). Obchodzone jest ono w każdy czwarty czwartek listopada.
- Dzieje tego święta nie prowadzą do żadnego patrona, chociaż nazwa nasuwa skojarzenia religijne. Dzień dziękczynienia to rodzaj amerykańskiej świeckiej wigilii, podczas której, zamiast postnego barszczu i kapusty z grzybami, zjada się ogromnego indyka - mówił z Ameryki korespondent Rozgłośni Polskiej RWE, Maciej Wierzyński.
07:04 List z Ameryki_dzien dziekczynienia_RWE.mp3 Dzień Dziękczynienia - relacja korespondenta Rozgłośni Polskiej RWE Macieja Wierzyńskiego. (RWE, 30.11.1992)
Za obfite żniwa
Święto Dziękczynienia zawdzięcza swój początek pielgrzymom, którzy na słynnym statku Mayflower przypłynęli jesienią 1620 roku do wybrzeży Cape Cod i na terenach dzisiejszego stanu Massachusetts założyli kolonię Plymouth. Jesienią następnego roku, po przetrwaniu ciężkiej zimy, która zabiła ponad połowę pielgrzymów, wspólnie z Indianami obchodzili rodzaj dożynek, dziękując Bogu za przeżycie i pierwsze obfite zbiory. Stąd na stole lokalne przysmaki: indyk (wówczas jeszcze dziki), kukurydza i ciasto z dyni. Takie jest też, z nieznacznymi modyfikacjami, współczesne menu kolacji na Dzień Dziękczynienia.
Na pierwszą ucztę przyszło dziewięćdziesięciu Indian, którzy pomagali kolonistom przezimować. W szkolnych podręcznikach wspomina się o tym jako o godnym przypomnienia przykładzie braterstwa ludzi. Ale historycy twierdzą, że harmonia trwała tylko tak długo, jak długo Europejczycy potrzebowali od Indian pomocy.
- Kiedy tylko stanęli na własnych nogach, sielanka się skończyła, a zaczęło się wzajemne wyżynanie - opowiada Maciej Wierzyński.
Mimo to współpraca Indian z pielgrzymami jest do dziś częścią optymistycznej legendy "Thanksgiving".
Najbardziej amerykańskie ze świąt
Jako oficjalne święto Dzień Dziękczynienia pojawił się w kalendarzach 150 lat po pierwszej uroczystości. Obchodzono je jednak sporadycznie i zwyczaj został zarzucony po roku 1815. Dopiero prezydent Abraham Lincoln, który dzięki zwycięstwu w wojnie secesyjnej ocalił jedność Stanów Zjednoczonych, ustanowił w 1863 roku jesienne uroczystości dziękczynienia. "Thanksgiving" stało się w ten sposób świętem narodowym, choć to dopiero Roosevelt wpisał do kalendarza regularną datę - czwarty czwartek listopada.
mk