Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Emilia Iwanicka 12.08.2013

Różne oblicza pielgrzymowania: boso po skałach, albo… wokół stołu

Pielgrzymowanie zawsze ma na celu oderwanie się od codzienności. – Ale może odbywać się to w bardzo różnej formie, czasami zaskakującej – mówiła w Jedynce antropolog kultury Amudena Rutkowska.
Pielgrzym w drodze do Matki Bożej z GuadalupePielgrzym w drodze do Matki Bożej z GuadalupeSylwia Mróz/PR

Antropolodzy kultury badający to zjawisko za główne motywy pielgrzymek podają: chęć zadośćuczynienia za popełnione występki lub też chęć wyrażenia różnych próśb, np. o zdrowie czy pomyślność.
- Chodzi o opuszczenie granic codziennego świata, wyrwanie się z codzienności i udanie się w długą podróż. Oprócz trudnej drogi same centra pielgrzymkowe też już zadawały pokutę. Jak na przykład wyspa w Irlandii, na której znajduje się tzw. Czyściec św. Patryka. Powstał tam specjalny zespół klasztorny i ciągle jest to miejsce bardzo surowe. Dopływa się tam łodzią, pobyt trwa trzy dni, obowiązuje post, a na wyspie chodzi się tylko boso, chociaż to głównie kamienie i skały – opowiadała Amudena Rutkowska. 
Pielgrzymowanie jako przejaw religijności znany był już w starożytności. W niektórych religiach pielgrzymki mają charakter obowiązkowy, np. pielgrzymka do  Mekki w islamie. Czasami jednak pielgrzymka może przybrać bardzo zaskakującą formę. – Znany takie przypadki, w których wystarczył mieć chody u duchowieństwa. Pewna arystokratka zamiast pielgrzymki do Ziemi Świętej porozumiała się z biskupem i dystans, który miała przebyć, pokonywała sukcesywnie… wokół stołu w swoim własnym domu – mówiła antropolog kultury.
Pielgrzymki były też w dawnych czasach sposobem na uniknięcie kary. – Korzystali z tej okazji ludzie będący na bakier z prawem, bo prawo chroniło pielgrzymów. Pątnik objęty był jakby immunitetem i dopóki nie skończyły, nie można było go karać, więc taka pielgrzymka mogła trwać latami – dodała Amudena Rutkowska.
Dlaczego pielgrzymujemy w XXI wieku i to narażając się na szereg niewygód, gdzie są najstarsze i najpopularniejsze miejsca pielgrzymek, kogo można spotkać dziś na pielgrzymim szlaku? O tym wszystkim w "Naukowym zawrocie głowy” mówiła  Amudena Rutkowska. Zapraszamy do wysłuchania audycji.
"Naukowy zawrót głowy” prowadził Artur Wolski.

(ei)