Droga 66. Symbol amerykańskiej wolności

Zamknięta 27 czerwca 1985 roku droga 66 to nie tylko najdłuższa amerykańska trasa, biegnąca przez osiem stanów, to kultowa "Matka dróg", która dla wielu stała się synonimem przygody, buntu, ucieczki, niczym nieograniczonej wolności w amerykańskim stylu.

Główna ulica Stanów Zjednoczonych.

Kiedy tworzono tę drogę, wykorzystano fragmenty ulic i dróg, które już istniały w miastach, począwszy od Chicago. Wcześniej ulice wychodziły z miasta i kończyły się w polu. Budowę drogi, która miała je połączyć, rozpoczęto w 1926 roku, a w 1938 zakończono asfaltowanie.

Jej długość to niemal 4 tysiące kilometrów. Początkowo łączyła ona Chicago z Los Angeles, zaś po 10 latach od otwarcia przedłużono ją do Santa Monica. Droga 66 biegnie przez trzy strefy czasowe i osiem stanów. Jadąc nią, można przemierzyć: Illinois, Missouri, Kansas, Oklahomę, Teksas, Nowy Meksyk, Arizonę i Kalifornię.

- Ona stanowi pewną podstawę tego, co jest mitem amerykańskim, tzn. nieograniczonej przestrzeni, możliwości podążania tam, dokąd oczy poniosą – mówił dr Marek Szopski z UW, badacz kultury i społeczeństwa USA.

Kierunek – na Zachód

W 1929 roku w USA nastał wielki kryzys, banki miały kłopoty i domagały się od ludzi spłaty kredytów. Farmerzy w tych stanach, przez które biegnie droga 66 (m.in. Oklahoma, Teksas), nie mieli pieniędzy ze względu na trwającą 3 lata suszę, powodującą dodatkowo burze pyłowe. Gwałtowne wiatry wywiewały zerodowaną, górną warstwę ziem uprawnych, zostawiając nieurodzajną pustynię. Zostali z ziemią, na której nic nie mogli zrobić, bo stała się kompletnie jałowa.

- Ktoś w pewnym momencie pomyślał - "OK, go West" - musimy jechać na zachód, do Kalifornii, do raju, bo tam podobno jest praca i nie ma suszy. I wszyscy zaczęli się przemieszczać - opowiadała Dorota Warakomska. - Paradoksalnie ten exodus osadników na zachód spowodował, że droga 66 zaczęła żyć także w kulturze masowej. John Steinbeck bardzo szybko napisał powieść "Grona gniewu", która natychmiast została zekranizowana.

Droga 66 była także inspiracją dla innych twórców. W 1946 roku Bobby Troupe napisał piosenkę "Get Your Kicks on Route Sixty Six", jej covery nagrali m.in. The Rolling Stones i Depeche Mode. Kultowym obrazem kinowym nawiązującym do słynnej drogi są "Urodzeni mordercy" w reżyserii Olivera Stone'a, na podstawie scenariusza Quentina Tarantino.

USA - kraj drogi

Pierwsza amerykańska autostrada przyczyniła się do rozwoju gospodarki. Powstała przy niej bogata infrastruktura, motele i hotele, stacje benzynowe, warsztaty naprawcze oraz pierwszy bar szybkiej obsługi, tzn. okienko, w którym kierowcom samochodów wydawano hamburgery.

Droga 66 była pierwszą turystyczną trasą, ludzie wyjeżdżali na nią po to, żeby tak spędzać urlopy lub przejechać się dla przyjemności. Sprzyjało to powstawaniu przy niej różnego rodzaju atrakcji. Symbolem drogi 66 jest m.in. Cadillac Ranch w Teksasie. Znajduje się tam 10 cadillaców wkopanych w pole kukurydzy maskami w dół, skierowanych na zachód.

Cadillac Ranch w Teksasie, fot.: PAP/DPA

Droga zabytkowa

Trasę 66 oficjalnie skreślono z listy autostrad krajowych 27 czerwca 1985 roku, kiedy to została zastąpiona przez amerykańską autostradę międzystanową – Interstate 40. Dalej jednak funkcjonuje jako droga historyczna. W wyniku inicjatywy grupy zapaleńców, którzy nie chcieli pozwolić, aby Route 66 odeszła w zapomnienie, Kongres Stanów Zjednoczonych przyznał tej drodze status zabytku.

Odcinki przebiegające przez stany Illinois, Nowy Meksyk oraz Arizonę zostały uznane za narodową drogę krajobrazową – Historic Route 66. Niezmiennie stanowi ona popularną atrakcję turystyczną.

Część drogi została zaorana, część zlikwidowana, jednak 85% jest wciąż przejezdne, na 15% trasy 66 biegnie w tej chwili autostrada.

Posłuchaj dźwięku, w którym o swojej przygodzie związanej z kultową drogą 66 Hannie Marii Gizie opowiada Dorota Warakomska.