Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio24.pl
Michał Czyżewski 04.10.2020

"Wężykiem!". Wiesław Gołas kończy 90 lat

Aktor teatralny, filmowy i kabaretowy, uznawany za jednego z najlepszych i najbardziej lubianych polskich artystów sceny urodził się 4 października 1930 roku. Ale tylko oficjalnie.

4 października to data "oficjalna, urzędowa", która została omyłkowo wpisana do metryki Wiesława Gołasa. W rzeczywistości urodził się 9 października. Wątpliwości nie budzi za to miejsce urodzenia - przyszły aktor przyszedł na świat w Kielcach.

Tuż przed jego 9. urodzinami wybuchła II wojna światowa. Gołas wstąpił do Szarych Szeregów, a następnie do Armii Krajowej. Posługiwał się pseudonimem "Wilk". Przez pół roku siedział w niemieckim więzieniu w Kielcach.

W 1954 roku ukończył warszawską Państwową Wyższą Szkołę Teatralną i zadebiutował na scenie Teatru Dolnośląskiego we Wrocławiu. Od 1955 roku występuje w Warszawie.


Posłuchaj
19:29 wgduże Wiesław Gołas: o karierze, życiu, komedii i samotności aktora (PR)

 

Komedie, seriale, teatry, kabarety

kabaret dudek 1200 PAP.jpg
Kabaret Dudek i jego społeczna satyra

Sympatię widzów zaskarbił sobie głównie doskonałymi kreacjami komediowymi. Zagrał w niemal stu filmach, wśród których znalazły się "Żona dla Australijczyka", "Rękopis znaleziony w Saragossie", "Kapitan Sowa na tropie", "Brunet wieczorową porą", "Zabicie ciotki", "Szabla od komendanta", oraz kilkunastu serialach - m.in. "Czterej pancerni i pies", "Czterdziestolatek" i "Alternatywy 4".

Aktor jest związany z teatrami warszawskimi - w latach 1955-1985 występował na deskach Teatru Dramatycznego, a do 1992 roku Teatru Polskiego. Był również współtwórcą kabaretu "Koń" i członkiem kabaretu "Dudek". Jest wykonawcą głośnej piosenki "W Polskę idziemy" autorstwa Jerzego Wasowskiego i Wojciecha Młynarskiego.


Posłuchaj
01:38 Wojciech Młynarski_o tekstach dla Gołasa_PR III _54153_audycja Kępskiej_16_05_1975.mp3 Wojciech Młynarski o tekstach dla Wiesława Gołasa (PR, 16.05.1975)

 

Jedną z kultowych ról kabaretowych Wiesława Gołasa jest postać Jasia, ucznia etatowego fachowca-hydraulika granego przez Jana Kobuszewskiego (1934-2019), którzy wspólnie dogryzają klientowi - Wiesławowi Michnikowskiemu (1922-2017). Teksty ze skeczu "ucz się, Jasiu" - takie jak "wężykiem, wężykiem!" - nawet dziś, po 45 latach, funkcjonują w mowie potocznej Polaków.

Posłuchaj
00:29 hydraulik Fragment skeczu "Hydraulik" kabaretu Dudek (PR)

 

Gwiazdy i medale

Wiesław Gołas jest laureatem licznych nagród i wyróżnień. W 1966 roku otrzymał Srebrną Maskę, a w 2002 roku - statuetkę "Gwiazda Telewizji Polskiej", wręczoną z okazji 50-lecia TVP "za kreacje aktorskie w filmie i teatrze telewizji". W 2000 roku podczas V Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd. Aktor został odznaczony między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Brązowym Medalem "Za zasługi dla obronności kraju" i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2009 roku został odznaczony Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".

W 2008 roku ukazała się książka "Na Gołasa" ze wspomnieniami artysty spisanymi przez jego córkę Agnieszkę Gołas-Ners.

ak/mc