- W całym powstaniu nieliczne były wielkie bitwy. Przecież to była wojna partyzancka, mała wojna szarpana - mówi historyk, dr Janusz Osica. Trudno też powiedzieć, gdzie przebiegała granica między potyczką, jakich było dziesiątki dziennie, a małą utarczką.
Jak na tamtą wojnę dużą bitwę stoczono pod Węgrowem, który nazywa się też "polskimi Termopilami". Tak określił to starcie francuski poeta August Barbier, który napisał wiersz "Atak pod Węgrowem". 3 lutego 1863 rok szarża 400 kosynierów pod wodzą Władysława Jabłonowskiego doprowadziła do odrzucenia liczniejszego rosyjskiego oddziału i zdobycia dwóch armat. Ale przede wszystkim umożliwiła wyjście z Węgrowa ponad dwóm tysiącom powstańców. Wzięli oni udział w dalszych walkach powstania.
Powstanie nie miało powszechnego poparcia wśród chłopów. Carat, zmęczony przedłużającymi sie walkami, przystąpił do radykalnej reformy społecznej. Moskwa przystała na akt uwłaszczeniowy, który Rząd Narodowy Polski ogłosił w momencie wybuchu powstania. Chłopom nadano na własność całą ziemię, jaką uprawiali. To kluczowy moment powstania. Masy chłopskie, zadowolone tą reformą, z ruchu się wycofały.
>> Powstanie styczniowe - serwis specjalny Polskiego Radia
"Kronika Powstania Styczniowego” w Jedynce, we wtorki po godz. 23.10 i w niedziele po godz.15.00 , od stycznia do końca grudnia 2013 roku . Autorzy: Dorota Truszczak i Andrzej Sowa