Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Polskie Radio
migrator migrator 03.01.2009

Autyzm i sokoli wzrok

Ludzie autystyczni znakomicie widzą.

Angielscy naukowcy ze zdumieniem odkryli, że ludzie autystyczni maja ostrość wzroku porównywalną z tą u ptaków drapieżnych.

Autyzm jest upośledzeniem neurologicznym o nieznanej przyczynie. Najprawdopodobniej ma ono podłoże genetyczne, gdyż odkryto już szereg genów, które mogą być powiązane z jego występowaniem. Proponuje się również, że występowanie autyzmu może być związane z uszkodzeniami płodu przez szkodliwe substancje. Autyzm ujawnia się najczęściej przed ukończeniem trzeciego roku życia.

Ludzie dotknięci autyzmem wykazują szereg charakterystycznych zaburzeń. Maja problemy z komunikacją społeczną, często nie są w stanie odczytać uczuć i sygnałów wysyłanych przez innych ludzi. Trudniej im jest przez to „postawić się w czyjejś sytuacji”. Często też trudno jest odczytać mowę ciała ludzi z autyzmem. Inną charakterystyczną cechą są zachowania powtarzalne. Czasem ludzie autystyczni wykonują nieskończoną liczbę razy pewne gesty, lub obsesyjnie układają przedmioty. Co ciekawe, wielu ludzi autystycznych posiada szczególny talent w jakiejś bardzo wąskiej dziedzinie. Wielu z nich potrafi zapamiętywać całe książki, liczyć w pamięci, lub wykazuje niebywałe zdolności artystyczne.

Już w latach czterdziestych XX wieku zauważono, że osoby autystyczne odczuwają wrażenia zmysłowe o wiele wyraźniej. Radzą sobie również ponadprzeciętnie w rozpoznawaniu kształtów na skomplikowanym tle oraz szybciej i dokładniej rozpoznają detale. Dotychczas jednak sądzono, że osoby autystyczne są wyczulone na drobiazgi, być może poprzez utrudnione operowanie pojęciami ogólnymi. Dopiero ostatnio przeprowadzone badania naukowe wykazały prostą prawdę: ludzie z autyzmem mają po prostu fenomenalny wzrok. Musiało minąć ponad sześćdziesiąt lat, aby badacze angielscy przeprowadzili banalnie prosty eksperyment. Zmierzyli oni ostrość wzroku osób autystycznych za pomocą testu bardzo podobnego do wykonywanego przez każdego okulistę badającego wzrok. Wyniki były zadziwiające. Osoby te posiadały ostrość wzroku porównywalną do występującej u ptaków drapieżnych. Miały one możliwość zauważenia detali z odległości aż trzy razy większej niż przeciętny człowiek. Tak rewelacyjna ostrość wzroku ludzi autystycznych leżała całkowicie poza zakresem opisanym dla najlepiej nawet widzących, zdrowych osób, które są w stanie rozpoznać detale z odległości dwa razy większej niż przeciętny człowiek.

Różnice te mogą się wydawać niewielkie „na pierwszy rzut oka”, ale spróbujmy przeprowadzić prosty eksperyment. Ustalmy maksymalną odległość, z jakiej jesteśmy w stanie przeczytać ten tekst, a następnie stańmy trzy razy dalej od ekranu komputera. Czy jesteśmy w stanie przeczytać cokolwiek ze strony internetowej Polskiego Radia? Osoby autystyczne są. Autorzy pracy naukowej sugerują nawet, aby włączyć proste badanie wzroku do kryteriów określających zespół autyzmu. Dlaczego osoby autystyczne mają tak niesamowity wzrok? Czy inne zmysły są u nich podobnie wyczulone? Być może budowa ich siatkówki jest inna? Być może inne są połączenia nerwowe lub stężenia substancji przekazujących sygnały od oka do mózgu? Być może osoby autystyczne nie są upośledzone, lecz po prostu inne niż większość ludzi? Na wyjaśnienie tych wszystkich zagadnień będziemy musieli jeszcze poczekać.

Monika Klejman

Źródło: Biological Psychiatry