FIZYKA: Nobel za gigantyczny magnetoopór

Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki otrzymali w tym roku Francuz Albert Fert i Niemiec Peter Grunberg. Niezależnie od siebie przed 19 laty odkryli zjawisko gigantycznego magnetooporu (Giant Magnetoresistance, w skrócie GMR), które umożliwiło miniaturyzację dysków twardych i znaczne zwiększenie ich pojemności. Odkrycie szybko znalazło praktyczne przełożenie w przemyśle elektronicznym i rozpoczęło erę elektroniki spinowej. Efekt GMR jest wykorzystywany w głowicach podczas odczytu twardych dysków, a także w magnetycznych pamięciach MRAM. W urządzeniu komercyjnym pierwszy raz zostało zastosowane przez koncern IBM w 1997 roku. Z laureatami współpracują także od dawna polscy naukowcy, dla których taki a nie inny werdykt szwedzkiej Akademii Nauk nie jest zaskoczeniem. Z kolei w rozwój spinelektroniki na światowym poziomie ogromny wkład wniósl prof. Tomasz Dietl z Uniwersytetu Warszawskiego.

Warto dodać, że jednym z uczonych, których nazwisko pojawiało się podczas spekulacji na temat laureata tegorocznej Nagrody, był polski wybitny astronom, Aleksander Wolszczan.