Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Polskie Radio
migrator migrator 03.09.2008

Zderzenie galaktyk - nowy ślad czarnej materii

Gigantyczne zderzenie galaktyk oddzieliło zwykłą materię od czarnej materii.

Najnowsze obserwacje dokonane przez teleskop Hubble’a i teleskop Chandra potwierdzają istnienie czarnej materii. Gigantyczne zderzenie galaktyk w gromadzie MACSJ0025.4-1222 oddzieliło zwykłą materię od czarnej materii.

Całe wydarzenie zostało uchwycone przez kosmiczne teleskopy Hubble’a i Chandra. Podobne zjawisko zaobserwowano wcześniej w 2006 r., w innej gromadzie galaktyk - 1E0657-558, którą nazwano Gromadą Pocisk. Nowe odkrycie pokazuje, że to co wykryto w Gromadzie Pocisk nie jest anomalią ani jednorazowym przypadkiem lub nieznanym błędem.

W obu przypadkach wyraźnie widoczne są oddzielone materie – czarna i zwykła. To pomoże w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, jakie – inne niż grawitacyjne - mogą być interakcje między samą czarną materią.

Marusa Bradac, która koordynuje obserwacje na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Barbara, wierzy, że odkrycie będzie ważnym krokiem by zrozumieć właściwości tajemniczej czarnej materii. – Czarna materia jest pięć razy częstsza we Wszechświecie niż zwykła materia. Wszystkie badania potwierdzają, że mamy do czynienia z całkowicie innym rodzajem materii niż ten, z którego jesteśmy zbudowani my sami – dodaje Bradac.

Na zdjęciu niebieskie chmury pokazują położenie czarnej materii. Obrazy te uzyskano z zaawansowanych kamer teleskopu Hubble’a dzięki specjalnej technice soczewkowania grawitacyjnego. Obserwowane światło było zagięte przez siły grawitacyjne, co dało obraz bogaty w szczegóły. Obserwatorium Chandra przekazało dane umożliwiające zlokalizowanie zwykłej materii (kolor różowy na zdjęciu), głównie w postaci gorących gazów, które świecą w promieniowaniu X. Dwie galaktyki z gromady MACSJ0025, każda o masie wielu miliardów mas Słońca, zderzyły się z prędkością milionów kilometrów na godzinę. Wtedy gorący gaz obu galaktyk zwolnił, ale czarna materia nie – nadal poruszała się z wielką prędkością. Różnice w materiale widać na wyraźnym oddzieleniu chmur materii, pokazanych na zdjęciu.

Współczesnej astronomii udało się stworzyć kompletną listę materii i energii, które budują Wszechświat. Nadal jednak nie znamy wszystkich właściwości wielu z nich.

Przemysław Goławski