Monastyr św. Antoniego znajduje się na Pustyni Wschodniej (Arabskiej) w Egipcie. Został założony w 356 roku i wciąż działa. O końcu prac poinformował szef egipskiej Najwyższej Rady Starożytności, archeolog Zahi Hawass.
Pamięta Założyciela
Klasztor św. Antoniego (Deir Mar Antonios), leżący niedaleko wybrzeża Morza Czerwonego stanowi świadectwo ciągłości i żywotności egipskiego ruchu monastycznego. To właśnie w Egipcie narodziły się klasztory. Początkowo dominował eremityzm, a zatem żywot pustelniczy. Taki właśnie typ monastycyzmu wybrał jeden z jego pierwszych i najznakomitszych przedstawicieli, św. Antoni, żyjący na przełomie III i IV wieku n.e. To z egipskich pustyń klasztory rozszerzyły się dalej na Europę i cały chrześcijański świat. W Europie zdecydowanie popularniejszy był zresztą drugi typ monastycyzmu, cernobityzm, a zatem życie wspólnotowe.
Święty Antoni Wielki (251-356), nazywany też Antonim Pustelnikiem, sprzedał majątek, by prowadzić życie ascety i kilkadziesiąt lat mieszkał w pieczarze. Jego styl życia stał się tak popularny, że już wkrótce w pobliżu pustelni Antoniego pojawili się jego naśladowcy. Po śmierci świętego w miejscu odległym o 2 km od miejsca życia Antoniego jego naśladowcy wznieśli klasztor.
Dziedzictwo Koptów
Dziś w klasztorze św. Antoniego, bardzo chętnie odwiedzanym przez pielgrzymów, żyje kilkudziesięciu koptyjskich mnichów. Kościół Koptyjski to pozostałość niezwykle prężnej wspólnoty chrześcijańskiej, która istniała na terenie Egiptu w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Po inwazji arabskiej Koptowie stali się mniej liczni i często ich prześladowano; niestety, zdarza się to często także dzisiaj. Obecnie stanowią obi około 10 procent blisko 80-milionowej ludności Egiptu.
Prace renowacyjne w klasztorze trwały 8 lat i kosztowały 14,5 mln dolarów. Według Hawassa, są one dowodem na koegzystencję chrześcijan z muzułmańską większością w Egipcie i dbałość państwa o historyczne dziedzictwo, niezależnie od wyznania.
Miesiąc temu w Egipcie doszło do największego od dziesięciu lat wybuchu przemocy na tle wyznaniowym, kiedy w wigilię (wg kalendarza koptyjskiego) doszło do ostrzelania kościoła. Podczas ataku zginęło siedem osób. - Incydent w Górnym Egipcie mógł się zdarzyć tak, jak zdarza się między dwoma braćmi – komentował to wydarzenia Hawass. Dodał, że chciałby, aby zapomniano o tym incydencie.
Wierni i samowystarczalni
Podczas prac w zespole klasztornym, który obejmuje ogrody, młyn, piekarnię i pięć kościołów, odnowiono również mury otaczające klasztor i ściany dwóch głównych kościołów - pochodzącego z XIV wieku kościoła pod wezwaniem Apostołów i kościoła św. Antoniego z VI wieku. Renowację przeszła też część klasztorna, w której zainstalowano nowoczesny system kanalizacyjny, a także wieża obronna z VI wieku. Mnisi szukali w niej schronienia podczas napadów Beduinów.
Podczas prac prowadzonych przez archeologów z Amerykańskiego Centrum Badawczego w Egipcie odkryto oryginalne cele mnichów z IV wieku, znajdujące się pod kościołem Apostołów. W 2008 roku odsłonięte cele przykryto grubym szkłem, tak że można je oglądać, zwiedzając kościół.
(ew/pap)