Nowe 10, 20, 50 i 100-złotówki będzie łatwo odróżnić. NBP zapewnia, że nie powinno być też kłopotów z wpłatomatami, które powinny zostać przygotowane przez właścicieli, do tego czasu, do rozpoznawania nowych zabezpieczeń.
Trzy powody zmiany zabezpieczeń
Będzie to pierwsza ingerencja w wygląd polskich banknotów od czasu denominacji, czyli od prawie 20 lat. Jak mówi gość Radiowej Jedynki Barbara Jaroszek, wicedyrektor Departamentu Emisyjno-Skarbcowego NBP, modernizacja jest robiona z trzech powodów.
Po pierwsze są to działania wyprzedzające, które mają nas zabezpieczyć przed fałszerstwami. Jak zauważa wicedyrektor, NBP wykorzystuje moment, gdy poziom fałszerstw polskich banknotów jest niski, stąd wymiana przebiega w najbardziej korzystnym czasie.
Od kwietnia – nowe zabezpieczenia banknotów
Drugim powodem jest dostosowanie polskich banknotów do nowej generacji maszyn sortujących, których podczas poprzedniej emisji banknotów dwadzieścia lat wcześniej, jeszcze nie było.
I trzecia bardzo ważna przyczyna zmian - to koszty emisji – banknoty ze zmodernizowanymi zabezpieczeniami będą w produkcji tańsze niż banknoty dotychczasowe, a wynika to z szeregu rozwiązań technologicznych, które się po prostu postarzały.
Wizerunki banknotów się nie zmienią
Jak wyjaśnia Jaroszek, wizerunki banknotów nie ulegną zmianie, a to oznacza, że królowie pozostaną na swoim miejscu.
Ale będzie istotna różnica
Jednak banknoty ze zmodernizowanymi zabezpieczeniami będzie można odróżnić gołym okiem od starych banknotów.
Wynika to z tego, że część nowego banknotu, pas po lewej stronie na stronie głównej, na którym mamy podany nominał, zostanie niezadrukowany. To będzie w tej chwili białe pole. Obecnie ten kolor odpowiada nominałowi.
Banknoty można weryfikować przy pomocy dotyku
Jeśli chodzi o dotyk, to nic się nie zmieni. Gość Jedynki przypomniała, że obecnie możemy zweryfikować autentyczność banknotu za pomocą dotyku – wszystkie te zabezpieczenia pozostają na nowych banknotach na swoim miejscu, ale jest szereg nowych zabezpieczeń i można je łatwo zweryfikować.
Jak zapewniła Jaroszek, ze względów bezpieczeństwa, żaden banknot ze zmodernizowanymi zabezpieczeniami nie opuści Narodowego Banku Polskiego przed 7 kwietnia. Nikt nie może więc się nim posłużyć przed planowanym dniem emisji.
Jak jednak zaznacza wicedyrektor, banknoty są udostępniane profesjonalnym uczestnikom obrotu gotówkowego podczas szkoleń.
Banknoty można już obejrzeć na stronach internetowych NBP oraz stronie gospodarka.polskieradio.pl.
Na rynku będą nowe i stare banknoty
Wprowadzanie do obiegu nowych zmodernizowanych banknotów będzie procesem stopniowym. Warto podkreślić, że banknoty stare pozostają nadal w obiegu bezterminowo. Stąd będziemy się posługiwać dwoma rodzajami banknotów – dotychczasowymi i zmodernizowanymi.
Oczywiście w miarę upływu czasu nowych banknotów będzie coraz więcej i zaczną wypierać stare banknoty. Dla różnych nominałów nastąpi to w różnym czasie.
Najszybciej zobaczymy w przeważającej ilości zmodernizowane banknoty w naszych portfelach o nominałach 10 i 20 złotych. Z czasem dojdziemy z tym procesem ze zmodernizowanym banknotem 100-złotowym.
Banknot 200-złotowy pozostanie ze starymi zabezpieczeniami
Modernizacja zabezpieczeń obejmie banknoty:10, 20, 50 i 100-złotowe, natomiast banknot 200-złotowy pozostanie ze starymi zabezpieczeniami.
Jak jednak zapowiedziała wicedyrektor Jaroszek, ten banknot też otrzyma nowe zabezpieczenia i prace nad tym już się rozpoczęły.
Uwaga na wpłatomaty: muszą być dostosowane do nowych banknotów
Wprowadzenie nowych banknotów oznacza dostosowanie, tzw. kalibrację, do ich rozpoznania urządzeń, którymi posługują się profesjonalni uczestnicy obrotu. Jak zaznacza Jaroszek, muszą to zrobić m.in. banki i właściciele urządzeń do wpłacania gotówki.
Pytana, czy to oznacza, że mogą być problemy z wpłatami gotówki - odpowiedziała, że zależy to od przygotowania ich właścicieli. Jak zaznaczyła Narodowy Bank Polski udostępnił wcześniej nowe banknoty tym firmom, tak aby każdy mógł dostosować swoje urządzenia do nowych zmodernizowanych banknotów.
Nie tylko nowe banknoty – w obiegu nowe monety
Wicedyrektor przypomniała, że zmiany nie obejmują tylko banknotów. Od 3 marca tego roku w obiegu są nowe monety: 1, 2 i 5-groszowe. Tyle, że jest to na razie operacja techniczna – nowe monety udostępniane są tylko uczestnikom rynku do kalibracji urządzeń liczących monety.
W kwietniu, jak zapewnia Jaroszek, nowe monety znajdą się w portfelach Polaków.
Zapewniła jednocześnie, że proces modernizacji banknotów to proces ciągły, związany z ochroną bezpiecznego obiegu pieniężnego.
Dzisiaj w obiegu w Polsce znajduje się 127 mld zł, a to oznacza, że obrót gotówkowy cały czas rośnie. Wynika to z rosnącej wciąż polskiej gospodarki.
Robert Lidke