System limitowania produkcji mleka funkcjonuje w UE od roku kwotowego 1985/1986. Przestanie obowiązywać z dniem 31 marca tego roku.
Zdaniem Marty Skrzypczyk, eksperta banku BGŻ, na wzrost produkcji mleka, poza spodziewanym zniesieniem kwot, wpłynęły też inne czynniki.
- Rolnicy przygotowywali się od dawna, czemu też sprzyjała bardzo dobra koniunktura na rynku światowym: duży popyt, wysokie ceny. To spowodowało, że w 2013 i 2014 r. była bardzo wysoka produkcja mleka na świecie, w UE, w Polsce również – mówi Marta Skrzypczyk.
Kary rozłożone na raty
Jednak efekt jest również taki, że polscy rolnicy będą musieli płacić kary za przekroczenie limitów produkcji. W sumie wynoszą one około 200 milionów euro.
Bruksela zgodziła się, aby spłata kar została rozłożona na trzy lata. Najdotkliwsze straty dotkną tych, którzy produkowali dużo.
- Kary będą musieli zapłacić głównie ci rolnicy, którzy nastawieni są na produkcję towarową, którzy przygotowywali się do tego zniesienia kwot. W przyszłości rzeczywiście mogą odnieść sukces. W tym roku są wysokie kary, bo one mogą sięgać nawet 80 groszy za litr, co przy średniej cenie 1,20 zł jest dotkliwe. Aczkolwiek było wiadomo, że takie kary trzeba będzie zapłacić. Rozłożenie kar na raty będzie sprzyjać rozwojowi gospodarstw – mówi ekspert BGŻ.
Według prognoz Komisji Europejskiej, po zniesieniu kwotowania, wzrost produkcji mleka, nastąpi przede wszystkim w krajach, które w ostatnim czasie zwiększyły wydatnie pogłowie krów mlecznych, takich jak: Irlandia, Holandia i Niemcy.
Elżbieta Mamos, awi