Kontrowersje wokół założeń nowej Ordynacji podatkowej

Źródło: TVN24/x-news

Projekt nowej Ordynacji podatkowej przygotowywany jest już od dłuższego czasu. Swoje postulaty oraz propozycje przedstawiała m.in. Kancelaria Prezydenta, natomiast Ministerstwo Finansów zleciło przygotowanie założeń oraz projektu 15 zespołom zadaniowym.

Zmiany w przepisach mają dać więcej praw podatnikom, natomiast fiskus dostanie nowy oręż w walce z nieuczciwymi osobami. Przedstawione propozycje przewidują wprowadzenie m.in. zasady rozstrzygania wątpliwości interpretacyjnych na korzyść płacących podatki oraz asystenta młodego przedsiębiorcy.

Ochrona praw podatnika

Źródło: Newseria.pl

Kierunkowe założenia nowej Ordynacji podatkowej przygotowała w marcu Komisja Kodyfikacyjna Ogólnego Prawa Podatkowego. Niebawem mają one trafić do konsultacji. Rada Konsultacyjna Prawa Podatkowego uznała w swojej opinii, że założenia, oprócz zalet, mają też wady.

W skład Rady Konsultacyjnej Prawa Podatkowego wchodzą doradcy podatkowi, przedstawiciele przedsiębiorców i świata nauki. 

Zadaniem tego gremium przy resorcie finansów jest doradzanie ministrowi w sprawach regulowanych prawem podatkowym, a w szczególności wyrażanie opinii w sprawach przedstawianych Radzie przez ministra oraz przedstawianie własnych propozycji zmian przepisów prawa podatkowego.

Według Rady mankamentem nowych przepisów, o fundamentalnym znaczeniu, jest brak propozycji dotyczących realnych i efektywnych środków ochrony praw podatnika. - Wprawdzie Założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa są oparte na idei poszukiwania równowagi między prawami podatnika i prawami administracji podatkowej, zaś podmioty prawa podatkowego mają otrzymać rozmaite uprawnienia, to jednak o rzeczywistej realizacji tych uprawnień w konkretnej sprawie nadal będzie decydować silniejsza strona sporu - administracja podatkowa (a ostatecznie sądy) - napisano. - Rada nie dostrzega w Założeniach nawet próby stworzenia dostatecznych, efektywnych środków ochrony praw podatnika - dodano.

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania

Rada poddała również krytyce pomysł wprowadzenia do Ordynacji podatkowej tzw. klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. - Należy pamiętać, że klauzula powinna być tylko jednym z szeregu różnych środków prawnych zapobiegających nadużyciom prawa podatkowego. W żadnym razie klauzula antyabuzywna nie powinna być stosowana do usuwania luk w prawie - podkreślono. 

Obecnie MF zdecydowało, o nie wprowadzaniu tej klauzuli do Założeń Ordynacji, zostanie ona przywrócona wraz z kompleksową zmianą przepisów.

Resort Finansów broni założeń

- Aby traktować ten zarzut jako zarzut o istotnym ciężarze, należało wskazać, jakie realne i efektywne środki ochrony praw podatnika powinny znaleźć się w przyszłej Ordynacji podatkowej. W opinii jednak nie zostało to wskazane - powiedział przewodniczący komisji kodyfikacyjnej prof. Leonard Etel. Według niego zawsze można mówić o tym, że środków ochrony podatników jest za mało, niemniej - jak podkreślił Etel - zagadnieniom tym została poświęcona cała pierwsza część założeń. 

Profesor wskazał, że wśród regulacji tworzonych w interesie podatnika znalazło się m.in. przedłużenie terminu na złożenie odwołania od decyzji. - To bardzo prosty przykład przepisów służących ochronie praw podatników. Sformułowaliśmy też zasady ogólne korzystne dla podatników, np. in dubio pro tributario (zasada rozstrzygania sporów na korzyść podatników), którą rada bardzo pochwaliła. To mamy środki ochrony praw podatnika, czy nie? - pytał Etel. 

Także zdaniem ministra finansów Mateusza Szczurka nie można powiedzieć, iż w kierunkowych założeniach Ordynacji podatkowej interes podatnika nie jest chroniony. - To jest podstawowe założenie Ordynacji podatkowej, którą przygotowujemy. Podstawową ideą przyświecającą przygotowaniu tej Ordynacji jest znalezienie właściwego wyważenia, z jednej strony lepszej ochrony interesu poszczególnego pojedynczego podatnika, a z drugiej wyważenia interesu publicznego, a więc wszystkich pozostałych podatników, którzy finansują wszystko, co robi państwo. Interes tych dwóch stron, równie ważny w Konstytucji, musi być wyważony i jestem przekonany, że ten projekt taki właśnie będzie - powiedział minister Szczurek.

Wygląd założeń może ulec zmianom

Minister zastrzegł również, że ostateczna wersja założeń nie musi być identyczna z propozycjami już przygotowanymi. - Po to są konsultacje społeczne, aby ten projekt był jak najlepszy. Dlatego też niewłaściwe jest przygotowywanie Ordynacji podatkowej, która ma być z nami na dekady, w ekspresowym tempie - dodał.

PAP/IAR, fko