Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio 24
Jarosław Krawędkowski 07.05.2016

Rząd ma pomysł na paliwową szarą strefę. Skończy ze zjawisko "znikających podatników"?

Ministerstwo Finansów kończy prace nad pakietem rozwiązań, które mają ograniczyć patologie i szarą strefę na rynku paliw płynnych.
Posłuchaj
  • Ministerstwo Finansów kończy prace nad pakietem uszczelniającym szarą strefę paliwową. Krzysztof Romaniuk, dyrektor ds. analiz rynku Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego ocenia w Polskim Radiu 24 proponowane rozwiązania. /Błażej Prośniewski, Naczelna Redakcja Gospodarcza Polskiego Radia/.
Czytaj także

Resort dzięki swoim działaniom chce odzyskać 2,2 - 2,5 mld zł rocznie.

Rząd chce ukrócić obchodzenie obowiązków wynikających z wydawanych koncesji

Ministerstwo chce m.in.  uniemożliwić obchodzenie zabezpieczającej funkcji koncesji OPZ na obrót paliwami z zagranicy.

Jak wyjaśnia Krzysztof Romaniuk, dyrektor ds. analiz rynku Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego, każda firma, która sprowadza paliwa do naszego kraju musi uzyskać koncesję na obrót paliwem z zagranicą (OPZ).

Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego chce skonsolidować wydawanie koncesji i kontroli w jednym ręku

̶ Takich koncesji jest wydanych obecnie 36 i jeśli się jej nie ma, to nie można przywieźć do kraju paliwa. Ale jak się okazuje, udaje się obchodzić prawo – mówi ekspert.

̶  Nasza organizacja proponowała uszczelnienie rynku poprzez koordynację działań koncesyjno-kontrolnych – podkreśla.

Jak wyjaśnia, obecnie wydawaniem koncesji zajmuje się URE, natomiast kontrolę prowadzą różne służby – poczynając od policji, a na służbie celnej kończąc.

̶  Gdyby to wszystko było w jednym ręku, to urząd wydający koncesje, mógłby dokładnie prześwietlić podmiot występujący o koncesję i jednocześnie prowadzić procedury kontrolne – mówi ekspert.

Ministerstwo chce uszczelnić pobór VAT

Drugim celem Ministerstwa jest uszczelnienie poboru VAT w zakresie obrotu paliwami ciekłymi z zagranicą.

Jak podkreśla ekspert, główne wyłudzenia na rynku paliwowym dotyczą VAT-u.

Zaznacza, że na razie nie znamy szczegółowych rozwiązań, które proponuje ministerstwo, ale podkreśla, że będą one bardzo istotne, gdyż VAT jest delikatnym podatkiem.

̶  Przepisy, które są u nas stosowane dotyczą wszystkich krajów. Stąd trzeba do tego problemu podchodzić bardzo delikatnie – mówi ekspert.  

Ustawa ma zostać skierowana w najbliższym czasie na Komitet Stały Rady Ministrów, a w czerwcu ma być przyjęta przez Sejm.

Nowe przepisy mają skończyć ze zjawiskiem "znikających podatników"

Przygotowanie zmian zapowiadał w rozmowie z PAP na początku kwietnia wiceminister finansów Wiesław Jasiński. Wskazał, że zmierza ona do zmiany definicji zarejestrowanego odbiorcy, tak by bardziej powiązać go z systemem podatku VAT.

Oszuści wykorzystują instytucję tzw. zarejestrowanego odbiorcy lub składu podatkowego

Wskazano, że oszuści wykorzystują instytucję tzw. zarejestrowanego odbiorcy lub składu podatkowego.

Znikający podatnicy

Uprawnia to do kupna paliwa z innego kraju UE w procedurze zawieszonej akcyzy na rzecz innego podmiotu, który jest właścicielem tego towaru i powinien od niego odprowadzić VAT według stawki 23 proc. Często podmioty te to jednak "znikający podatnicy".

Jak oszuści omijają przepisy

MF wskazało, że w 2014 r. wprowadzono instytucję koncesji na obrót paliwami z zagranicą i instytucję zabezpieczenia majątkowego gwarantującego prawidłowe jej wypełnianie. Okazało się, że w związku z tym kontrahentami zarejestrowanych odbiorców lub składów podatkowych coraz częściej są - zamiast "znikających podatników" - pomioty zagraniczne, które kupują paliwo w kraju i sprzedają je "znikającym podatnikom". Podmioty zagraniczne, które otrzymują od prezesa Urzędu Regulacji Energetyki koncesję na obrót paliwami z zagranicą (OPZ), nie są krajowymi podatnikami VAT z tytułu wprowadzenia paliwa na terytorium kraju i jego odsprzedaży "znikającym podatnikom".

"Taka konstrukcja pozwala omijać zabezpieczającą funkcję koncesji OPZ i zabezpieczenia majątkowego, a także pozbawia organy celne informacji o podmiotach, które są faktycznymi nabywcami paliwa i unikają zapłaty podatku VAT" - wyjaśniło MF. Zdaniem resortu w ub. roku na rzecz zagranicznych podmiotów sprowadzono ponad 1,3 mld l oleju napędowego, a w styczniu i lutym br. ponad 340 mln l.

Dlatego - według MF - obok kontroli skarbowych konieczne jest wprowadzenie rozwiązań zapobiegających oszustwom lub je ograniczających.

Resort finansów chce aby składy podatkowe czy zarejestrowani odbiorcy świadczyły usługi tylko na rzecz podmiotów krajowych

Proponowane przez resort w projekcie zmiany przewidują, że składy podatkowe czy zarejestrowani odbiorcy będą mogły świadczyć usługi wyłącznie na rzecz podmiotów krajowych lub zagranicznych mających oddział w Polsce. Kupno paliwa w procedurze zawieszenia poboru akcyzy z wykorzystaniem składu podatkowego lub zarejestrowanego odbiorcy będzie wiązało się też z obowiązkiem zapłaty VAT od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

Obowiązek zapłaty VAT od nabycia wewnątrzwspólnotowego

Projekt przewiduje też wprowadzenie obowiązku zapłaty VAT od nabycia wewnątrzwspólnotowego paliw silnikowych. Obecnie takie nabycie jest neutralne podatkowo - VAT należny płaci się dopiero po sprzedaży paliwa w kraju, ale oszuści go nie płacą i po sprzedaży paliwa znikają. Nowela zakłada też zwiększenie uprawnień prezesa URE dotyczących badań wiarygodności podmiotów ubiegających się o koncesję na obrót paliwami z zagranicą. Koncesję będzie mogła otrzymać tylko firma krajowa lub działająca tu przez oddział i zarejestrowana w Polsce jako podatnik VAT.

Zgodnie z projektem nowela miałaby wejść w życie po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia. Resort finansów spieszy się z wprowadzeniem zmian - projekt przygotowano bez wcześniejszych założeń, z pominięciem uzgodnień międzyresortowych, przesyłając go bezpośrednio do Stałego Komitetu Rady Ministrów. Ewentualne uwagi można zgłaszać do wtorku.

Błażej Prośniewski, jk, PAP