Pod koniec maja ub.r. państwa członkowskie UE przyjęły tzw. pakiet odpadowy, którego celem jest znaczne ograniczenie powstawania odpadów oraz zintensyfikowanie recyklingu odpadów komunalnych i opakowaniowych. Regulacje wyznaczają m.in. nowe cele dla ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych.
Recykling opakowań na większą skalę
Do 2025 roku kraje UE zobowiązane są zagospodarować w ten sposób 55 proc. odpadów, do roku 2030 - 60 proc., a do 2035 roku - 65 proc. Obecne przepisy zobowiązują państwa członkowskie do zagospodarowania (recyklingu i ponownego użycia) - 50 proc. odpadów w roku 2020.
Pakiet wyznacza też osobne cele dla recyklingu opakowań. W odniesieniu do wszystkich opakowań, cel ten wynosi 65 proc. do roku 2025 i 70 proc. do roku 2030. W przypadku opakowań z tworzyw sztucznych są to odpowiednio 50 i 55 proc., opakowań drewnianych 25 i 30 proc., opakowań z metali żelaznych 70 i 80 proc., aluminiowych 50 i 60 proc., szklanych 70 i 75 proc., natomiast opakowań papierowych i kartonowych 75 i 85 proc.
Wiceminister środowiska Sławomir Mazurek wyjaśnił, że w ramach pakietu odpadowego w Polsce zostanie na nowo zdefiniowana rozszerzona odpowiedzialność producentów (ROP). Oznaczać ona będzie, że firmy, producenci, którzy wprowadzą na rynek opakowania, będą płacić za ich zbiórkę i recykling.
Kiedy zmiana przepisów?
- Termin transpozycji unijnych przepisów upływa w połowie 2020 roku, a dyrektywy ws. ograniczania jednorazowych produktów z tworzyw sztucznych w 2021 roku. Nie oznacza to, że nie chcielibyśmy tego zrobić wcześniej. Nowy zakres ROP będzie wprowadzać nowelizacja ustawy odpadowej oraz opakowaniowej, nad którą rozpoczęliśmy już prace. Przewidujemy, że nowelizacja, która będzie wprowadzać nowe obowiązki producentów powinna wejść w życie w połowie przyszłego roku - zapowiedział wiceszef MŚ.
Ocenił, że projektowane rozwiązania pozwolą stworzyć rynek recyklingu i zachęcą producentów do produkcji bardziej ekologicznych opakowań. Dodał, że ROP powinien również zmniejszyć koszt gospodarki odpadami komunalnymi, za którą odpowiadają samorządy, a płacą mieszkańcy.
Wróci system kaucyjny?
Pytany, czy ROP przyjmie w Polsce charakter opłaty recyklingowej od każdego wprowadzanego na rynek opakowania, przyznał że "możliwe są różne rozwiązania, ale takie rozwiązanie jest mi osobiście bardzo bliskie".
Wiceminister poinformował ponadto, że nowelizacja ustawy opakowaniowej przewidywać będzie, że w każde opakowanie (szczególnie z tworzyw sztucznych) zawierać będzie minimum 30 proc. materiałów pochodzących z recyklingu, ponieważ taki wymóg zawiera nowa dyrektywa UE ograniczająca jednorazowe produkty z tworzyw sztucznych.
Wskazał, że przepisy dotyczące rozszerzonej odpowiedzialności producentów mogą zachęcić do wprowadzenia systemu kaucyjnego.
PAP, ak, NRG