Raport UTK ujawnia, że długość eksploatowanych linii kolejowych wzrosła przez 2019 rok o 155 kilometrów. Najwięcej odcinków torowiska pozwala jeździć z prędkościami od 80 do 120 km/h. Co ważne zwiększył się odsetek tras w stanie technicznym dobrym, a spadł udział linii w stanie dostatecznym.
Przepustowość, dopuszczalna prędkość i stan techniczny linii kolejowych są podstawowymi miernikami oceny efektywności inwestycji infrastrukturalnych. Zrealizowane w ostatnich latach inwestycje zaczynają już wpływać na poprawę jakości i dostępności infrastruktury kolejowej.
Kolej Plus: nadesłane zgłoszenia znacznie przekroczyły wartość planowanych środków
Stan infrastruktury kolejowej wymaga pilnych inwestycji
Z danych UTK wynika, że ponad 60 procent infrastruktury kolejowej zostało ocenione jako będące w stanie dobrym, ponad 20 procent w stanie dostatecznym, a prawie 20 procent w stanie niezadowalającym (z czego 7,3 proc. oceniono na stan zły).
W 2019 r., drugi rok z rzędu, odnotowano wzrost udziału infrastruktury kolejowej zakwalifikowanej do grupy o niezadowalającym oraz złym stanie technicznym. Od 2017 r. odnotowano niewielki wzrost (o 1 proc.) udziału infrastruktury w stanie dobrym. Świadczy to o stopniowym pogarszaniu się stanu infrastruktury dotychczas niepodlegającej modernizacji i klasyfikowanej jako będącej w stanie dostatecznym.
Coraz mniej zdezelowanych torowisk
Jak podkreślają autorzy raportu UTK , pozytywnym trendem było zmniejszenie udziału odcinków linii, po których można poruszać się z prędkością nie większą niż 60 km/h. Jednocześnie nastąpił wzrost do 45,7 proc. udziału odcinków, na których dopuszczalna prędkość wynosi od 80 do 120 kilometrów na godzinę.
W przypadku międzywojewódzkich połączeń pasażerskich jest to często wartość niewystarczająca do realizacji usług. Dla tego typu połączeń pożądana jest prędkość pociągów od 120 do 160 km/h. W Polsce nadal duży udział mają tory o najniższych parametrach wg. dopuszczalnych prędkości. W 2019 roku szlaki z prędkością maksymalną do 60 km/h i w przedziale od 60 do 80 km/h, stanowiły łącznie prawie 40 procent wszystkich torów kolejowych.
Przepustowość sieci kolejowej jest jednym z podstawowych czynników wpływających na organizację przewozów kolejowych w segmencie usług pasażerskich oraz towarowych. Dlatego też inwestycje infrastrukturalne powinny mieć wymierny wpływ na zwiększenie przepustowości linii.
PKP koryguje rozkład jazdy: więcej pociągów, nowe dworce, zmodernizowane trasy
Problemem jest przepustowość linii
Na podstawie sprawozdań przewoźników kolejowych za 2019 roku wyróżniono 9 kategorii problemów z przepustowością infrastruktury kolejowej. Są to głównie ograniczenia przepustowości w okresie szczytów komunikacyjnych. Chodzi o rosnące zapotrzebowanie na przewozy w okresie porannych oraz podczas popołudniowych szczytów komunikacyjnych, co w tych godzinach skutkuje kumulacją ruchu lokalnego i ruchu pociągów dalekobieżnych.
UTK wymienia także wpływ przewozów pasażerskich na realizację przewozów towarowych, bo rozwój połączeń pasażerskich jednak ogranicza ruch towarowy. W raporcie Urząd Transportu Kolejowego wskazuje na niezadowalający stan infrastruktury kolejowej: stałe lub tymczasowe ograniczenia prędkości, ograniczenia dotyczące nacisku na oś lub uszkodzenia podkładów i szyn które uniemożliwiają realizację przewozów kolejowych z dużą prędkością.
Program inwestycyjny CPK to 95 tys. miejsc pracy
Potrzebna jest większa automatyzacja ruchu kolejowego
Ponadto problemem jest stosowanie przestarzałych urządzeń sterowania ruchem kolejowym, a zwłaszcza ograniczenia w zakresie długości użytecznej torów stacyjnych, ograniczenia w zakresie długości lub liczby krawędzi peronowych, funkcjonowanie jednotorowych linii kolejowych, ograniczenie czasu pracy na posterunkach ruchu, a także ograniczenia związane z wielkością posterunków ruchu.
PKP – Polskie Linie Kolejowe SA prowadzą inwestycje w ramach rządowego Programu Kolejowego. Mają one poprawić zarówno przepustowość linii kolejowych oraz doprowadzić do podwyższenia prędkości ruchu na wielu odcinkach, a co za tym idzie, do skrócenia czasu podróży.
PR24/IAR/Aleksander Pszoniak/sw