Dokument ten jest podstawą ubiegania się przez Polskę o środki finansowe z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) oraz z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). Budżet Planu Strategicznego to ponad 25 mld euro.
Posłuchaj
00:25 plan1.mp3 Wicepremier minister rolnictwa Henryk Kowalczyk poinformował, że przyjęcie Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej UE pozwoli podwyższyć poziom dopłat bezpośrednich dla rolników w Polsce./IAR/.
Środki skierowane do rolników oraz samorządów terytorialnych
Wsparcie będzie skierowane głównie do rolników, ale także do przedsiębiorców i jednostek samorządu terytorialnego.
Budżet Planu Strategicznego wynosi ponad 25 mld euro, z czego na płatności bezpośrednie przeznaczonych zostanie ponad 17 mld euro.
Plan Strategiczny został przygotowany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Posłuchaj
00:19 plan2.mp3 "Nowa Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej związana jest z wydatkowaniem środków na rolnictwo z kolejnej perspektywy finansowej. Wspierane będą także działania modernizacyjne, przewidziano premie dla młodych rolników. System wydatkowania - tak jak obecnie - ma być złożony z dwóch filarów" - dodał Henryk Kowalczyk./IAR/.
Wsparcie obejmie ponad jedną trzecią Polaków zamieszkałych na terenach wiejskich. Skierowane do gospodarstw rodzinnych
W Polsce obszary wiejskie i tereny rolne zajmują odpowiednio 85 proc. i 52 proc. powierzchni kraju. Wieś zamieszkuje ok. 15 mln osób, czyli 38 proc. ogółu ludności Polski. W całym kraju jest ok. 1,4 mln gospodarstw rolnych.
W Polsce rozwiązania w ramach systemu na lata 2023-2027 zaprojektowane zostały w taki sposób, aby wspierać w szczególności małe i średnie gospodarstwa rolne, zaliczane do gospodarstw rodzinnych.
Od 2023 r., dzięki utrzymaniu uzupełniającej płatności podstawowej oraz zwiększeniu środków na tzw. płatność redystrybucyjną, średni poziom wsparcia na hektar w gospodarstwach do 50 ha (czyli 97 proc. gospodarstw) będzie wyższy od średniej dla UE.
Wsparcie m.in. dla metod produkcji rolnej przyjaznej środowisku z wykorzystaniem energii odnawialnej
Wspierane będą zrównoważone metody gospodarowania, przyjazne klimatowi i środowisku. Chodzi o ochronę wody, gleby i powietrza oraz dbanie o bioróżnorodność. Plan będzie sprzyjać produkcji i wykorzystaniu energii odnawialnej. Wzmacniana będzie różnorodność gospodarcza, w tym biogospodarka.
Najważniejszym elementem wsparcia – płatności bezpośrednie. Te wyższe niż w krajach UE
Pomoc obejmie konkurencyjne rolnictwo zapewniające długoterminowe bezpieczeństwo żywnościowe. Jednym z podstawowych elementów przyczyniających się do utrzymania żywotności ekonomicznej gospodarstw są płatności bezpośrednie. W Polsce mają one wspierać w szczególności małe i średnie gospodarstwa rolne, zaliczane do gospodarstw rodzinnych.
W komunikacie CIR zapewniono, że od 2023 r., dzięki utrzymaniu uzupełniającej płatności podstawowej oraz zwiększeniu środków na tzw. płatność redystrybucyjną, średni poziom wsparcia na hektar w gospodarstwach do 50 ha, czyli dla 97 proc. gospodarstw będzie wyższy od średniej dla UE.
Wsparcie ma służyć poprawie konkurencyjności polskiego rolnictwa
Utrzymana zostanie pomoc związana z produkcją we wszystkich dotychczas wspieranych sektorach. Chodzi o zwiększenie konkurencyjności w tych sektorach, które napotykają trudności, a także są istotne ze względów społeczno-ekonomicznych lub środowiskowych.
Dofinansowana walka z ASF, poprawa łańcuchów dostaw, rozwój małego przetwórstwa
Poza płatnościami bezpośrednimi realizowane będzie wsparcie inwestycyjne oraz dotyczące zarządzania ryzykiem i zapobiegania ASF. Wspierana będzie lepsza organizacja łańcuchów dostaw, rozwój małego przetwórstwa oraz uczestnictwo w krajowych i unijnych systemach jakości produkcji żywności.
Inwestycje obejmą także przetwórstwo i wprowadzanie produktów do obrotu. Planuje się również dalszą poprawę struktury agrarnej.
Środki dla młodych rolników oraz na rolnictwo ekologiczne
Kontynuowane będzie wsparcie przewidziane dla młodych rolników. Będzie także pomoc dla rolnictwa ekologicznego, które będzie uwzględniać nowe rozwiązania i uproszczenia tak, aby w jak największym stopniu przyczynić się do osiągnięcia celu Europejskiego Zielonego Ładu. Chodzi o wzrost powierzchni użytków rolnych objętych ekologicznymi metodami produkcji.
Wdrażane będzie wsparcie dotyczące dobrostanu zwierząt, w szerszym niż obecnie zakresie. Obejmie ono nowe grupy zwierząt, tj. kury nioski, brojlery, indyki, opasy, kozy i konie.
Rekompensaty dla rolników stosujących metody ekologiczne w produkcji, ograniczających zużycie CO2
Wspierana i wzmacniana będzie ochrona środowiska, w tym różnorodność biologiczna. Zaproponowano działania rekompensujące rolnikom stosowanie podwyższonych norm w produkcji rolniczej. Chodzi o przyjazne dla środowiska metody produkcji, które ograniczają emisje CO2, poprawią jakość gleb, wód oraz zwiększą retencję wody. Ponadto przewiduje się pomoc na inwestycje związane z powtórnym obiegiem wody i ograniczaniem zużycia energii w produkcji.
Wsparcie będzie dotyczyć także produkcji bezpiecznej żywności, w tym ograniczenia użycia pestycydów.
Środki na tworzenie działalności gospodarczej na terenach wiejskich
W dokumencie założono wzmocnienie struktury społeczno-ekonomicznej obszarów wiejskich. Realizowane będą interwencje zachęcające do podejmowania działalności gospodarczej poprzez tworzenie i rozwój działalności gospodarczej na obszarach wiejskich.
Wdrażana będzie m.in. koncepcja smart villages (inteligentne wioski), mająca na celu wykorzystanie wiedzy lub innowacji w poszukiwaniu rozwiązań m.in. w obszarach: poprawy jakości życia, niekorzystnych trendów demograficznych, podniesienia jakości usług lokalnych lub bezpieczeństwa, poszanowania środowiska lokalnego, niewystarczającej liczby miejsc pracy czy wykluczenia cyfrowego.
Program zapewnia dobrostan zwierząt
Wdrażane będzie wsparcie dotyczące dobrostanu zwierząt, jednak w szerszym niż obecnie zakresie. Obejmie ono nowe grupy zwierząt, tj. kury nioski, brojlery, indyki, opasy, kozy i konie. Kontynuacja wsparcia wynika z potrzeby zapewnienia zwierzętom gospodarskim lepszych warunków bytowych.
Poprawa stanu lasów w Polsce, szkolenia dla rolników
Plan zakłada zwiększenie lesistości, poprawę stanu lasów w Polsce oraz wzmocnienie ich bioróżnorodności. Uzupełniająco planowane są działania szkoleniowo-doradcze dla rolników, a także edukacyjno-informacyjne dla konsumentów żywności i dla społeczności lokalnych. W ramach innych programów krajowych i UE zaplanowano także wsparcie na rzecz ochrony środowiska i przeciwdziałania zmianom klimatu, w tym działania edukacyjne.
IAR, PAP, Ministerstwo Rolnictwa, jk