Prezydent podpisał nowelizację ustaw o szkolnictwie wyższym o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki. Uroczystość podpisania rozpocznie się o godzinie 10:00 w Centrum Nauki Kopernik.
Szkolnictwo wyższe będzie finansowane na dotychczasowych zasadach. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Barbara Kudrycka powiedziała, że dodatkowe finansowanie uczelni będzie jednak zależeć od jakości kształcenia studentów: Dotyczy to zarówno uczelni publicznych jak i niepublicznych.
Więcej funduszy będzie rozdzielonych w drodze konkursów i kierowanych do jednostek uznanych za najlepsze. Dodatkowe środki otrzymają te uczelnie, które uzyskają status Krajowych Naukowych Ośrodków Wiodących. Na dodatkowe pieniądze mogą liczyć wybitni uczeni, młodzi naukowcy, doktoranci i studenci.
Zmiany dają uczelniom większą autonomię programową i większą swobodę w tworzeniu nowatorskich kierunków studiów. Minister Kudrycja mówiła, że chodzi m.in. o dopasowanie oferty nauczania do potrzeb rynku.
Uproszczona będzie ścieżka kariery naukowej. Procedura zdobycia stopnia doktora habilitowanego skoncentruje się na realnych osiągnięciach i dorobku naukowym. Warunkiem rozpoczęcia przewodu doktorskiego będzie co najmniej jedna publikacja w czasopiśmie naukowym o zasięgu krajowym lub w recenzowanym sprawozdaniu z międzynarodowej konferencji naukowej.
Zmiany wprowadzają też procedury konkursowe na wszystkie stanowiska na uczelniach. Mają też ułatwić sprowadzanie do Polski zagranicznych naukowców.
Ograniczona będzie wieloetatowość. Drugi etat będzie możliwy jedynie po uzyskaniu zgody rektora. Nauczyciele akademiccy będą dodatkowo poddawani ocenie działalności naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej. Ocena będzie dokonywana nie rzadziej niż co 2 lata, a w przypadku profesorów raz na cztery lata.
Zmiany mają też dotyczyć samych studentów. Nowelizacja pozwoli na zwiększenie środków przeznaczonych na stypendia socjalne. Jednocześnie wprowadza się obowiązek płacenia za drugi kierunek studiów. Zwolnieni z opłat będą ci studenci, którzy na pierwszym kierunku uzyskali stypendium rektora za wyniki w nauce.
Nowelizacja tych ustaw jest drugim etapem reformy nauki i szkolnictwa wyższego prowadzonej przez rząd. Od 1 października 2010 roku obowiązuje sześć ustaw reformujących system nauki. Pakiet obejmuje ustawy: o zasadach finansowania nauki, o Polskiej Akademii Nauk, o Instytutach Badawczych, o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz o Narodowym Centrum Nauki.
Część naukowców krytykuje nową ustawę. Zarzuca jej m.in. obniżenie standardów ścieżki naukowej i obawia się pogorszenia jakości kształcenia studentów. Zwraca też uwagę, że potrzeby rynku nie powinny wpływać na program kształcenia uniwersyteckiego.
Według Instytutu Sokratesa, ustawa o szkolnictwie wyższym pogłębi zapaść sektora niepublicznych szkół wyższych, który wkrótce zostanie poważnie dotknięty zmianami demograficznymi. Jednym z wniosków najnowszego raportu Instytutu jest widmo stopniowej likwidacji tych szkół zwłaszcza w mniejszych miejscowościach, gdzie uczelnie te muszą bezpośrednio konkurować ze szkołami publicznymi.
IAR/ab