Tylko w pierwszym półroczu tego roku udaremniono ponad 3,7 tys. prób wyłudzenia kredytów na łączną kwotę 159,7 mln zł - wynika z danych Związku Banków Polskich.
Coraz częściej dostrzegamy ryzyko wyłudzenia danych w internecie. Ekspert: świadomość zagrożeń powoli rośnie
Jedną z częstszych przyczyn wyłudzenia kredytu jest skradziony lub zgubiony dowód osobisty. Jeśli nie zastrzegłeś go od razu po kradzieży lub zgubieniu, musisz:
- udać się na policję w celu zawiadomienia o popełnieniu oszustwa kredytowego,
- zawiadomić pożyczkodawcę, dołączając dokumenty potwierdzające zgłoszenie kradzieży lub zagubienia dowodu osobistego z policji,
- aby jeszcze bardziej stać się wiarygodnym w oczach banku, możesz udowodnić, że opłata weryfikacyjna nie została pobrana z twojego rachunku oraz że kwota kredytu nie wpłynęła na twoje konto.
BIK współpracuje ze wszystkimi bankami
Kroki te należy podjąć jak najszybciej - najlepiej przed rozpoczęciem postępowania komorniczego. O zobowiązaniu finansowym najczęściej dowiesz się po pierwszym monicie o niezapłaconej racie. Czasem można dowiedzieć się tego, pojawiając się w banku z pytaniem o kredyt. Pracownik oddziału sprawdzi wtedy twoją historię kredytową i - obliczając zdolność - zapewne zapyta o wspomniane zadłużenie. Ale o wziętym na twoje dane kredycie można dowiedzieć się o wiele szybciej, chroniąc pieniądze i przede wszystkim oszczędzając nerwy.
Biuro Informacji Kredytowej, na mocy prawa bankowego, jest jedyną instytucją w Polsce, która współpracuje ze wszystkimi bankami i z większością firm pożyczkowych. Jest jedyną bazą, do której trafiają informacje o wszystkich zobowiązaniach kredytowych. Jednocześnie, poprzez spółkę zależną BIG InfoMonitor, ma dostęp do informacji o zobowiązaniach gospodarczych, takich jak faktury za prąd czy telefon. Współpracuje ze wszystkimi operatorami komórkowymi, dostawcami mediów, prądu, wody i gazu, a także z firmami leasingowymi. To właśnie tam możesz sprawdzić, jak wygląda twoja historia kredytowa. BIK przechowuje dane o zaciągniętych zobowiązaniach oraz zapytaniach instytucji udzielających kredytów i pożyczek.
Pełen płatny raport BIK, który możesz pobrać na stronie biura na swój temat, zawiera zestaw wszystkich ważnych informacji. Dowiesz się z niego nie tylko, gdzie są niespłacone jeszcze w całości zobowiązania, ale także które instytucje pytały się BIK o ciebie z użyciem danych identyfikacyjnych.
Oprócz płatnych opcji możliwe jest także raz na pół roku pobranie informacji gromadzonych przez biuro na twój temat. Dostęp do danych nie jest jednak w tym przypadku natychmiastowy.
Alerty 24 godziny na dobę
Biuro Informacji Kredytowej umożliwia także śledzenie na bieżąco nowych zapytań o twoją sytuację i pojawiających się wpisów o kolejnych kredytach i pożyczkach. Usługa nazywa się Alerty BIK i kosztuje 24 zł rocznie. Oprócz powiadomień w czasie rzeczywistym o nowych danych, co miesiąc otrzymywać będziesz podsumowanie ostatnich zdarzeń. Alerty działają 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.
Oszuści mogą wykorzystać nasze dane również w firmach, które nie raportują do Biura Informacji Kredytowej. W tej sytuacji zazwyczaj o długu nie dowiesz się aż do momentu, w którym pojawiają się zaległości i twoje dane trafią do biur informacji gospodarczej.
BIK współpracuje z BIG InfoMonitor i dzięki alertom będziesz miał na bieżąco powiadomienia o nowych zdarzeniach związanych z tą bazą. Pozostałe biura to Krajowy Rejestr Długów, ERIF Biuro Informacji Gospodarczej i Krajowa Informacja Dłużników Telekomunikacyjnych. Na stronach internetowych tych firm możesz skorzystać z opcji płatnych raportów oraz pakietów powiadomień lub - raz na pół roku - z bezpłatnej informacji, której muszą udzielać zgodnie z przepisami prawa konsumentowi na jego temat.
Należy też pamiętać o usłudze Bezpieczny PESEL. W jej przypadku można zastrzec numer PESEL, co dla wszystkich instytucji finansowych oznacza, że nie chcesz kredytu. Jeżeli oszust wyśle wniosek o kredyt, zostanie on odrzucony.
Zastrzeżenie w banku lub urzędzie gminy
Zarzuty dla firm pożyczkowych. UOKiK: próba obejścia ustawy o kredycie konsumenckim
Utrata dokumentu tożsamości każdorazowo powinna skutkować możliwie najszybszym zastrzeżeniem dokumentu. Można to zrobić w dowolnym banku w całym kraju, nawet jeśli nie masz w nim rachunku. W systemie Dokumenty Zastrzeżone uczestniczą wszystkie banki w Polsce oraz wiele innych firm i instytucji. Wystarczy zgłosić zastrzeżenie tylko w jednym banku, a dane zostaną automatycznie przekazane do wszystkich pozostałych uczestników systemu.
Informację taką możesz zgłosić także w dowolnym urzędzie gminy. Zgłoszenia możesz dokonać osobiście lub przez internet. Po zgłoszeniu urzędnik unieważni dowód. Jeśli chcesz zgłosić przez internet nieuprawnione wykorzystanie danych osobowych (kradzież tożsamości) - potrzebujesz profilu zaufanego, certyfikatu kwalifikowanego lub e-dowodu. Pozwalają one potwierdzić twoją tożsamość. Chodzi o to, żeby nikt nie mógł się pod ciebie podszyć. Aby zrobić to osobiście - w dowolnym urzędzie gminy - musisz wypełnić i złożyć odpowiedni formularz. Urzędnik od razu unieważni twój dowód osobisty.
Chroń swoje dokumenty
Na koniec kilka rad, które mogą ustrzec przed utratą danych:
- nie warto robić zdjęć dowodom osobistym, bo mogą one zostać przesłane przez znajdujące się w telefonie niebezpieczne aplikacje bezpośrednio do oszustów,
- jeżeli decydujesz się na wideoweryfikację i zdjęcia dokumentów do założenia konta, to korzystaj wyłącznie z bezpiecznych połączeń, jakie zapewniają banki działające w Polsce; podobnie rzecz ma się z przelewami weryfikacyjnymi, decyduj się na nie tylko w momencie, kiedy prosi o to bank,
- chroń swoje dokumenty i nie udostępniaj ich osobom trzecim; jeżeli ktoś wymusza zastaw dowodu w bibliotece czy w wypożyczalni sprzętu lub chce skanować twój dowód, nie zgadzaj się na to; jedynym zastawem może być kaucja,
- pamiętaj o bezpieczeństwie w sieci i pod żadnym pozorem nie publikuj danych osobowych w serwisach i formularzach, do których nie masz zaufania.
PolskieRadio24.pl, DoS