Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio 24
Jakub Wacławski 30.01.2017

Historia na Dziś: Wybory w styczniu 1947 roku

19 stycznia 1947 roku Polacy, po raz pierwszy od zakończenia II wojny światowej, poszli do urn, by zagłosować w wyborach do Sejmu Ustawodawczego. – To wynikało z porozumień przyjętych w Jałcie, potrzebna była legitymizacja władzy ludowej. Stąd pomysł, by wybory zrobić, ale z założeniem, że musimy je wygrać – mówił w audycji Historia na Dziś dr Patryk Pleskot z Instytutu Pamięci Narodowej.
Wybory poprzedziło sfałszowane referendum z 1946 rokuWybory poprzedziło sfałszowane referendum z 1946 rokuWikimedia Commons/Domena Publiczna

Jak wyjaśniał Pleskot, komuniści długo zastanawiali się, jak przeprowadzić wybory po ich myśli w Polsce, kraju dużym i przeciwnym władzy ludowej. Dlatego, w ramach przedbiegów, zorganizowano referendum w 1946 roku. – Chcieli przetestować swoje możliwości inżynierii społecznej i zorientować się w nastrojach społecznych – wyjaśniał gość.

Zdaniem Pleskota, referendum potwierdziło przekonanie o oporze społecznym. – Komuniści przekonali się, że ich poparcie jest niewielkie. Okazało się, że ludzie są odporni na propagandę – mówił. Z tego powodu, przed wyborami w 1947 roku zastosowano różne metody nacisku. – Z jednej strony oficjalne namowy, żeby głosować jawnie, grupowo. Poza tym, przed lokalami wyborczymi stali wojskowi, albo ubecy i sprawdzali, kto jaki głos wrzuca – tłumaczył. 

Na liście wyborczej znalazł się Blok Demokratyczny, stworzony przez Polską Partię Robotniczą, Polską Partię Socjalistyczną, Stronnictwo Demokratyczne i Stronnictwo Ludowe. Władzy ludowej podporządkowane były też dwie inne partie: Stronnictwo Pracy i Polskie Stronnictwo Ludowe „Nowe Wyzwolenie”. Opozycję stanowiło Polskie Stronnictwo Ludowe.

Gość podkreślił, że wyniki zostały wyreżyserowane jeszcze przed głosowaniem, a członkowie komisji wyborczych mieli jedynie dostosować się do tego scenariusza. Dodał, że wybory z 1947 roku stanowią ważną cezurę w instalacji komunizmu na ziemiach polskich. – Była to władza, która nie miała legitymizacji demokratycznej, poparcia narodu. W takim znaczeniu można ją uznać za uzurpatorską – podsumował.

 Więcej w całej audycji.

Gospodarzem programu był Tadeusz Płużański.

Polskie Radio 24/ip

Historia na Dziś - wszystkie audycje.

____________________

Data emisji: 30.01.2017

Godzina emisji: 21:33