Szwedzka Akademia Literatury podała nazwisko wyróżnionego kilka minut po godzinie 13:00. Laureat otrzyma 10 milionów szwedzkich koron.
- Jest to dla nas wielkie zaskoczenie – mówi prof. Wacław Rapak, wykładowca literatury francuskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. – Francja nie miała swojego Nobla od bardzo długiego czasu, od początku lat 80-tych - mówi. Zdaniem prof. Rapaka, Le Clézio jest pisarzem wpisującym się pod względem stylu w tradycyjny nurt literatury. - Od samego początku związany jest z umiłowaniem tego, co dzikie, nieokiełznane. W swojej najlepszej powieści, „Pustynia”, dał on upust swojej miłości do dwóch elementów: natury – dzikości i do podróży. Podróż w jego rozumieniu to jednak coś, co nigdy się nie kończy – opowiada prof. Rapak.
Jean-Marie Le Clézio jest autorem blisko 30 książek. W 1978 roku opublikował "Mondo et autres histoires" („Mondo i inne historie”) – serię opowieści o młodym chłopaku, który nie może „dopasować” się do cywilizacji. Książka ta jest uznawana za jedno z większych dokonań współczesnej literatury francuskiej. Zdaniem prof. Wacława Rapaka, ważną książką Le Clézio jest również „La Guerre” („Wojna”), w której pisarz opisuje historię dziewczyny powoli wchodzącej wszystkimi zmysłami w otaczający ją konflikt zbrojny. W Polsce znane są trzy książki Le Clézio: "Protokół", "Pustynia" i "Onitsza".
Tegoroczny laureat literackiej Nagrody Nobla urodził się w Nicei w 1940 roku. W 1963 roku odniósł sukces literacki swoją pierwszą powieścią "Le Proces Verbal" („Proces słowny”), która została uhonorowana nagrodą Renaudot. Od 1967 do 1970 roku wielokrotnie podróżował do Panamy, gdzie mieszkał wśród Indian i poznawał ich język. Zainteresowanie kulturą indiańską znalazło odbicie w kilku jego książkach, między innymi w "Hai". Pisarz tworzy prozę eksperymentalną, związaną z tzw. nową powieścią. Demonstruje w niej swój sprzeciw wobec współczesnej, zautomatyzowanej cywilizacji. Le Clézio zajmuje się również tłumaczeniem mitów Indian północnoamerykańskich. Przez kilka lat wykładał na uniwersytecie stanu Nowy Meksyk w USA.
Jak co roku i teraz trwały spekulacje, kto zdobędzie nagrodę. Wymieniani byli m. in. niemiecka pisarka Herta Mueller, poeta z Korei Południowej Ko Un, izraelski pisarz Amos Oz, Carlos Fuentes z Meksyku i włoski eseista Claudio Magris. W zeszłym roku literackiego nobla otrzymała Doris Lessing, pisarka brytyjska.
Polscy pisarze czterokrotnie otrzymywali literackiego Nobla. W 1905 roku - Henryk Sienkiewicz, w 1924 - Władysław Reymont, a w 1980 roku - Czesław Miłosz. Ostatnią polską noblistką była Wisława Szymborska, która otrzymała nagrodę w 1996 roku.
(iar/pm/im)