Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR
Petar Petrovic 30.08.2013

Zmarł zdobywca Nagrody Nobla, irlandzki poeta Seamus Heaney

Oprócz poezji i dramatopisarstwa, Seamus Heaney zajmował się krytyką literacką oraz tłumaczeniami. Miał 74 lata.
Seamus HeaneySeamus HeaneySeantheOC/Wikipedia

Popularyzował również literaturę, biorąc często udział w programach radiowych i telewizyjnych. Jako poeta zadebiutował w 1962 roku. Jego pierwszy tomik "Śmierć naturalisty" ukazał się cztery lata później. Spotkał się z przychylnym przyjęciem krytyki i był wielokrotnie nagradzany.

W Polsce ukazały się wybory poezji Heaney'a: „44 wiersze”, „Ciągnąc dalej”, "Światło elektryczne", oraz eseistyki „Zawierzyć poezji” i "Znalezione - przywłaszczone.

Eseje wybrane 1971-2001". Heaney tłumaczył również na język angielski, między innymi ceniony wierszowany przekład "Beowulfa" ze staroangielskiego oraz nową wersję Antygony Sofoklesa zatytułowaną "The Burial at Thebes". Jego antologie poezji anglojęzycznej, współredagowane z przyjacielem Tedem Hughesem, "The Rattle Bag" oraz "The School Bag" są szeroko wykorzystywane w szkołach w Wielkiej Brytanii i poza jej granicami.

W 1995 roku Seamus Heanay został uhonorowany Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury, za "dzieła charakteryzujące się lirycznym pięknem i etyczną głębią, które sławią cuda dnia powszedniego i żywą przeszłość."

Heaney cenił polską poezję, szczególnie utwory Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta. Temu ostatniemu poświęcił jeden z wierszy w tomiku "Światło elektryczne". W 1994 roku wydał, wspólne ze Stanisławem Barańczakiem, tłumaczenie na język angielski "Trenów" Jana Kochanowskiego. W 2005 roku Uniwersytet Jagielloński przyznał Heaney'owi tytuł doktora honoris causa. Poeta był również członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. Dwa lata temu ukazała się pierwsza w języku polskim monografia poświęcona twórczości poety "Heaney. Wiersze pod dotyk" Jerzego Jarniewicza.
Seamus Heaney urodził się 13 kwietnia 1939 roku na rodzinnej farmie Mossbawn, kolo Belfastu. Uważał się za Irlandczyka, nie Brytyjczyka. Potwierdził to publicznie, wystosowując protest w formie wierszowanego listu otwartego, kiedy umieszczono jego utwory w antologii poezji brytyjskiej. Studiował język i literaturę angielską na Queen’s University w Belfaście. Studia ukończył z wyróżnieniem w 1961 roku. Po ukończeniu edukacji, Heaney pracował jako nauczyciel w jednej ze szkół średnich Belfastu, potem był wykładowcą na Queen’s University, a następnie w wyższej szkole pedagogicznej Carysfort College w Dublinie. Wykładał również gościnnie na uniwersytecie w Berkeley w Kalifornii i na Uniwersytecie Harvarda, gdzie w 1984 roku obdarzono go prestiżowym stanowiskiem Boylston Professor of Rhetoric and Oratory. Był człnkiem Arts Council Republiki Irlandii, a także irlandzkiego stowarzyszenia wybitnych artystów i pisarzy Aosdána.

pp/IAR