Krakowskie kwiaciarki, słysząc dźwięki hejnału, od razu rozpoznawały, kto gra na wieży Kościoła Mariackiego. Teraz krakowska Straż Pożarna rozpoczyna casting na nowego hejnalistę. A może nawet hejnalistkę.
Miasto Kraków/Krakowski hejnał na żywo w internecie. Transmisje codziennie w samo południe
Hejnał mariacki to melodia w tonacji F-dur, grana na trąbce co godzinę z północnej wieży kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Krakowie. Raz dziennie, w południe, jest transmitowana przez Program 1 Polskiego Radia. Dwudziestoczterogodzinne dyżury pełni jednocześnie dwóch hejnalistów, strażaków Państwowej Straży Pożarnej, wykonujących utwór po 48 razy w ciągu doby. O każdej pełnej godzinie hejnał rozbrzmiewa czterokrotnie, w każdą stronę świata.
Hejnał mariacki początkowo był grany tylko w południe, od 13 lutego 1838 roku wyznaczał punktualnie dwunastą. W ten sposób Kraków był pierwszym polskim miastem, w którym podawano dokładny czas. Miasto zawdzięczało to profesorowi Maksymilianowi Weissowi, dyrektorowi Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Czas z krakowskiego obserwatorium podawany był za pomocą radia na całą Polskę. Ostatni sygnał czasu z Krakowa nadano 1 kwietnia 1984 roku. Ponieważ była to zbyt kosztowna metoda, od tej pory transmitowano go z Warszawy. Pierwszy raz melodia hejnału popłynęła w eter z nadajników Polskiego Radia 16 kwietnia 1927 roku. Obecnie sygnał czasu jest nadawany z Laboratorium Czasu i Częstotliwości Głównego Urzędu Miar.
Według legendy przed wiekami miejski strażnik trąbką dawał sygnał rano do otwierania, wieczorem zaś – do zamykania bram grodu. Trąbił również na alarm, gdy dostrzegł pożar lub zbliżającego się wroga. Pewnego razu, gdy Tatarzy, którzy bardzo często napadali na południową Polskę, doszli pod Kraków, strażnik zaczął grać hejnał. Zdążono zamknąć bramy miejskie, ale tatarska strzała przebiła gardło polskiego hejnalisty, nim ten skończył grać. Na pamiątkę tego zdarzenia melodia się już zawsze urywa.
Legenda została wymyślona w latach 20. XX wieku, a jej autorką była Aniela Pruszyńska. W formie pisanej ta historia po raz pierwszy jest wzmiankowana w powieści Erica P. Kelly’ego "Trębacz z Krakowa" z 1928 roku.
***
Do wysłuchania reportażu "Hejnaliści" Katarzyny Handerek zapraszamy w środę (20 stycznia) o godz. 14.15.