Poseł partii konserwatywnej Valentinas Stundys, jeden z autorów zgłoszonego projektu, przedstawił go jako "kompromisową propozycję rozstrzygnięcia kwestii pisowni nazwisk" na Litwie.
- Od kilku lat Akcja Wyborcza Polaków na Litwie (AWPL) i władze Polski żądają uprawomocnienia pisowni nazwisk polskich i podkreślają, że jest to zasadnicze prawo człowieka - przypomniał Stundys, zaznaczając, że "żadna inna mniejszość narodowa w kraju takich żądań, niezgodnych z litewską konstytucją, nie wysuwa".
"Nie zgadzamy się"
Propozycja kompromisu nie zadowala posłów z Akcji Wyborczej Polaków na Litwie. - Nie zgadzamy się na takie rozwiązanie, to nie jest żaden kompromis - oświadczył w wywiadzie dla Polskiego Radia Jarosław Narkiewicz. Wiceprzewodniczący litewskiego Sejmu przypomniał, że nie jest to pierwsza propozycja rozwiązania problemu z pisownią nazwisk w oryginale. Mówi, że jest ona nie do przyjęcia m.in dlatego, że oprócz paszportów są przecież dowody osobiste. I na nich nazwisko i imię nadal byłoby pisane po litewsku, a nie w oryginale.
"Nie należy tej sprawy przedstawiać jako żądań społeczności polskiej"
Premier Litwy, przewodniczący partii socjaldemokratycznej Algirdas Butkeviczius przed kilkoma dniami powiedział natomiast, że uregulowania kwestii pisowni nielitewskich nazwisk domagają się przede wszystkim sami Litwini, nie Polacy.
- Nie należy tej sprawy przedstawiać jako żądań społeczności polskiej. (Rozwiązania tej sprawy) domagają się przede wszystkim Litwinki, które wyszły za mąż za obcokrajowców, a obowiązujące prawo nie zezwala im na zapisywanie nowego nazwiska zgodnie z zapisem nazwiska męża - powiedział Butkeviczius.
Partia konserwatywna Związek Ojczyzny - Litewscy Chrześcijańscy Demokraci z propozycją wpisywania nielitewskich nazwisk na dalszych stronach dokumentu tożsamości wystąpiła już kilka lat temu. Sejmowy komitet prawa i praworządności odrzucił wówczas taką możliwość.
"Mogą być naruszane prawa człowieka"
W środę przewodnicząca Sejmu Loreta Graużiniene poinformowała, że w przyszłym tygodniu parlament przystąpi do omawiania propozycji socjaldemokratów dotyczących pisowni nazwisk. Proponują oni zalegalizowanie pisowni nielitewskich - w tym i polskich - nazwisk w litewskich dokumentach w wersji oryginalnej poprzez zmianę kodeksu cywilnego.
W uzasadnieniu czytamy, że imię i nazwisko jest własnością noszącej je osoby, jeśli więc obce nazwiska zapisuje się w formie litewskiej, mogą być naruszane prawa człowieka.
Obecnie litewski kodeks cywilny nakazuje zapisywanie imion i nazwisk w wersji litewskiej.
Kwestia pisowni nazwisk polskich na Litwie jest od lat jednym z najbardziej drażliwych problemów w stosunkach polsko-litewskich. Stosowanie wszystkich znaków diakrytycznych w pisowni nazwisk polskich na Litwie i litewskich w Polsce przewiduje traktat polsko-litewski z 1994 roku.
Rządząca na Litwie koalicja centrolewicowa zobowiązała się do przyjęcia ustawy zezwalającej na oryginalną pisownię polskich nazwisk w litewskich dokumentach.
<<<Litwa wyciąga rękę do mniejszości polskiej? Będą obrady o pisowni nazwisk>>>
IAR,PAP,kh
