W poniedziałek abdykował król Juan Carlos i wkrótce jego miejsce na tronie zajmie książę Filip. Organizatorzy protestów - ugrupowania lewicowe i republikańskie - chcą, aby przed przekazaniem korony Hiszpanie sami zdecydowali, czy chcą żyć w monarchii parlamentarnej czy w republice.
Pierwsze, masowe manifestacje zwolenników referendum odbyły się w dniu abdykacji. W Madrycie ok. 20 tys. osób demonstrowało pod hasłem "Monarchia - nie, dziękuję", a na ulicach Barcelony ok. 5 tys. ludzi maszerowało z transparentami "Burbonowie do wyborów" i "Jutro Hiszpania będzie republiką".
- Popieramy wszystkich tych, którzy domagają się referendum, aby kraj mógł zdecydować, czy chce republikę, czy monarchię - powiedział Cayo Lara, lider Zjednoczonej Lewicy, współorganizatora protestów.
Data przekazania tronu została już wyznaczona na 19 czerwca. W najbliższą środę, w parlamencie, ma zostać przyjęta ustawa przyzwalająca na abdykację króla. Wiadomo, że poprze ją 90 procent deputowanych.
Abdykacja w cieniu skandali
Juan Carlos I z dynastii Burbonów tron objął w 1975 roku, dwa dni po śmierci generała Francisco Franco. Odegrał istotną rolę w przejściu Hiszpanii od dyktatury do demokracji. Później jego rola stała się głównie reprezentacyjna.
Przez wiele lat cieszył się wśród rodaków ogromną popularnością, jednak ostatnio notowania monarchii spadły do bezprecedensowo niskiego poziomu. Przyczyniły się do tego skandale związane z wystawnym stylem życia członków rodziny królewskiej w czasie, gdy większość Hiszpanów boryka się ze skutkami kryzysu oraz afera korupcyjna z udziałem córki Juana Carlosa, księżniczki Cristiny.
W styczniowym sondażu ośrodka Sigma Dos 62 proc. Hiszpanów opowiedziało się za abdykacją Juana Carlosa (w porównaniu z 45 proc. rok wcześniej), a 41 proc. oceniło go dobrze albo bardzo dobrze.
Następca tronu Filip nie jest zamieszany w żaden skandal i jest dobrze oceniany przez 66 proc. Hiszpanów, a większość respondentów uważa, że monarchia ma szansę odzyskać nadwątlony prestiż, jeśli to on przejmie stery państwa, najprawdopodobniej jako Filip VI.
Studiował prawo na Uniwersytecie Autonomicznym w Madrycie oraz stosunki międzynarodowe na amerykańskim Georgetown University. Od 2004 roku jest żonaty z dziennikarką Leticią Ortiz. Mają dwoje dzieci.
Zobacz galerię: DZIEŃ NA ZDJĘCIACH>>>
IAR, PAP, kk
