Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR / PAP
Klaudia Hatała 09.01.2017

Alarm smogowy w Polsce. Normy zanieczyszczenia powietrza kilkukrotnie przekroczone

Najgorzej jest w Warszawie, Krakowie, we Wrocławiu i na Śląsku. Normy stężenia szkodliwych pyłów zawieszonych przekroczone są od niedzieli o kilkaset procent.
Posłuchaj
  • Smog nad Krakowem i Warszawą. Relacja Pawła Pawlicy (IAR)
Czytaj także
Czytaj więcej
smog free 1200.jpg
Polska dołączyła do ,,smogowej” czołówki

Normy groźnych zanieczyszczeń w powietrzu zostały przekroczone w Warszawie o kilkaset procent.

Jeszcze gorzej jest w Kielcach, Katowicach i Krakowie, gdzie tak źle z jakością powietrza w mieście nie było od początku sezonu grzewczego.

Wartość stężenia pyłu zawieszonego PM10 w nocy z soboty na niedzielę sięgnęła 262 mikrogramów na metr sześcienny - to ponad pięciokrotnie przekroczenie dopuszczalnych norm.

Polski Alarm Smogowy informuje, jak należy postępować, kiedy sytuacja jest tak zła, jak dzisiaj.



Warszawski Alarm Smogowy informuje z kolei, że: "Zaleca się unikanie lub ograniczenie do minimum czasu przebywania na powietrzu, zwłaszcza przez kobiety w ciąży, dzieci i osoby starsze oraz przez osoby z astmą, chorobami alergicznymi skóry, oczu i chorobami krążenia. Należy unikać dużych wysiłków fizycznych na otwartym powietrzu i zaniechać palenia papierosów. W przypadku pogorszenia stanu zdrowia należy skontaktować się z lekarzem".

Przed wychodzeniem z domu ostrzegają też urzędnicy miasta stołecznego.

Bartosz Milczarczyk, rzecznik stołecznego ratusza, uspokaja jednak, że z ostateczną oceną jakości powietrza należy jeszcze się wstrzymać. Dzisiejsze pomiary są tylko godzinowe i mogą wskazywać różne wyniki. W związku z tym, zdaniem Bartosza Milczarczyka, należy poczekać na dane średniodobowe wydawane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska.

Darmowa komunikacja w Warszawie

W poniedziałek przejazdy komunikacją miejską w Warszawie są bezpłatne. Bartosz Milczarczyk powiedział, że ta decyzja ma związek z wysokim poziomem stężenia zanieczyszczeń powietrza. Według prognoz Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska, w poniedziałek skażenie powietrza w stolicy ma również znacznie przekroczyć dopuszczalne normy.

- Wszystkich mieszkańców Warszawy zachęcamy, żeby nie korzystali ze swoich samochodów i przesiadali się do transportu publicznego - mówił Bartosz Milczarczyk.

Bezpłatne będą przejazdy wszystkimi środkami transportu publicznego, w pierwszej i drugiej strefie.

Rzecznik dodał, że w poniedziałek rano ratusz wyśle do wszystkich szkół informację, aby zrezygnowały ze wszystkich zajęć, które wiązałyby się z wychodzeniem na zewnątrz, tak żeby minimalizować kontakt z zanieczyszczeniami.

Władze Krakowa także apelują o pozostanie w domach.

Źr. smog.imgw.pl

Internauci od samego rana ostrzegają się nawzajem o zagrożeniu wynikającym z zanieczyszczonego powietrza.


I zalecają, mimo słonecznej pogody, powstrzymanie się od spacerów.

W Katowicach też nie ma czym oddychać.

Zanieczyszczenia w Małopolsce

Silne mrozy i brak wiatru spowodowały, że od kilku dni mieszkańcy Małopolski również oddychają bardzo zanieczyszczonym powietrzem. W niedzielę po południu znaczne przekroczenia norm pyłów PM10 odnotowały stacje w największych miastach regionu: Krakowie, Tarnowie i Nowym Sączu.

Według wskazań z godz. 14 najgorsza sytuacja była w Nowym Sączu, gdzie urządzenia odnotowały stężenie pyłu PM10 na poziomie 231 µg/m3, co oznacza 462 proc. normy. Równie źle było w Nowym Targu, gdzie odnotowano 216 µg/m3, czyli 432 proc. normy.

W Krakowie najgorzej było w centrum miasta - pyłomierz na al. Krasickiego wskazał 384 proc. normy, a na ul. Dietla - 294 proc. Duże przekroczenie - 236 proc. było w Tarnowie na stacji przy ul. Bitwy pod Studziankami.

Z powodu smogu mieszkańcy powinni unikać długotrwałego przebywania na otwartej przestrzeni. Dotyczy to przede wszystkim osób szczególnie wrażliwych na zanieczyszczenie powietrza: dzieci i młodzieży, seniorów i osób dotkniętych chorobami układu oddechowego i krwionośnego czy chorobami alergicznymi skóry i oczu.

Główny Inspektorat Ochrony Środowiska podawał, że jeżeli dobowe stężenie pyłu PM10 przekracza 200 mikrogramów na metr sześcienny, władze lokalne powinny informować mieszkańców o ryzyku dla zdrowia przy przebywaniu na otwartym powietrzu.

Prezydent Krakowa Jacek Majchrowski zaapelował do mieszkańców miasta i gmin ościennych o stosowanie podstawowych zasad postępowania mogących ograniczyć wielkość emitowanych z gospodarstw domowych zanieczyszczeń pyłowych. - Proszę przede wszystkim tych mieszkańców, którzy ogrzewają swoje mieszkania piecami węglowymi o to, by zwrócili uwagę na jakość używanego węgla i o niespalanie w nich odpadów domowych - podkreślił.

Źródło: TVP Info

Wrocław: władze apelują by dzieci pozostały w domach

- Wrocławski magistrat zaapelował do mieszkańców miasta, by z powodu smogu w poniedziałek ograniczyli do minimum przebywanie na powietrzu. Stężenie zanieczyszczeń przekroczone jest nawet sześciokrotnie.

„W związku z notowanym dziś rano pogorszeniem jakości powietrza we Wrocławiu, przekroczeniami norm dopuszczalnych ilości pyłów zawieszonych i benzo(a)pirenu, wynikającym m.in. z niskich temperatur i braku wiatru, apelujemy do wrocławian, by ograniczyli do niezbędnego minimum przebywanie na powietrzu” - napisano w komunikacie wydanym w poniedziałek przez Urząd Miejski we Wrocławiu.

Normy przekroczone sześciokrotnie

Jak wynika ze wskazań pomiarowych, stężenie zanieczyszczeń mierzone w dwóch punktach miasta przekroczone było momentami nawet sześciokrotnie.

Zanieczyszczenie powietrza może być groźne szczególnie dla osób cierpiących z powodu przewlekłych chorób serca (jak niewydolność serca czy choroba wieńcowa) i chorób układu oddechowego, jak astma czy przewlekła choroba płuc. Narażone są także osoby starsze, kobiety w ciąży oraz małe dzieci.

Magistrat zaapelował do mieszkańców Wrocławia o niespalanie śmieci i paliw gorszej jakości w domowych paleniskach. Zwrócił się również z prośbą o informowanie Straży Miejskiej, gdyby ktokolwiek wiedział o takim zachowaniu.

Bieżące informacje na temat jakości powietrza podawane są na stronie internetowe: air.wroclaw.pios.gov.pl

Polska europejską stolicą smogu?

Brytyjski dziennik "Financial Times" nazywał na początku roku Polskę "europejską stolicą smogu". Gazeta donosi, że w grudniu na południu Polski odnotowano wyższe stężenie szkodliwych substancji, niż w Pekinie.

Rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego Piotr Siergiej mówi, że te wyniki nie są dla niego zaskoczeniem. Polska jest bowiem najbardziej zanieczyszczonym krajem Unii Europejskiej. Niedawno w Zakopanem stężenie szkodliwych substancji w powietrzu było wyższe niż w Delhi. Zdaniem Piotra Siergieja, sytuacja jest najgorsza na południu kraju. Wysokie skażenie występuje nie tylko w dużych metropoliach ,ale również w mniejszych miastach, takich jak Opoczno, Żyrardów czy Piotrków Trybunalski.

Polski Alarm Smogowy przeprowadził analizę zanieczyszczenia powietrza w roku 2016. Poziom alarmowy w Paryżu wynosi 80 mikrogramów, natomiast w Polsce 300. Piotr Siergiej powiedział, że sprawdzono, w ilu miastach wprowadzono by alarm smogowy, gdyby przyjęto francuski poziom alarmowy. W Krakowie i Rybniku takich dni byłoby 47, czyli w tych miejscowościach przez 1,5 miesiąca jazda samochodem powinna być zakazana. Takie poziomy w Polsce występują bardzo często, niestety nikt nic z tym nie robi - dodaje Piotr Siergiej.

Rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego podkreślił, że przez zanieczyszczone powietrze żyjemy o 9 miesięcy krócej. Liczba zgonów spowodowana szkodliwymi substancjami wynosi w Polsce około 48 tysięcy rocznie. Dla porównania, w tym samym czasie w wypadkach drogowych ginie 3 tysiące osób. Długotrwałe wdychanie skażonego powietrza powoduje poważne choroby serca i układu krążenia - podkreślił Piotr Siergiej.

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, przytoczonych przez "Financial Times", w zestawieniu 50 najbardziej zanieczyszczonych europejskich miast są 33 polskie miejscowości.
Sejmik województwa małopolskiego przyjął uchwałę antysmogową dla Krakowa. Zakazuje ona palenia węglem i drewnem. Regulacja wejdzie w życie 1 września 2019 roku.

Co to jest smog?

Już sama jego nazwa wskazuje, że powstaje wskutek działalności człowieka oraz niekorzystnych zjawisk naturalnych: znacznego zamglenia i bezwietrznej pogody. Słowo smog pochodzi od połączenia dwóch angielskich słów: smoke (dym) i fog (mgła). W jego skład wchodzą szkodliwe związki chemiczne (tlenek azotu oraz tlenki siarki) i pochodzące zwykle ze spalania węgla, drewna lub biomasy cząstki stałe - PM10. Jest to skrót od nazwy cząstek stałych unoszących się w powietrzu o rozmiarze poniżej 10 mikrometrów.

Do niekorzystnych zjawisk pogodowych sprzyjających tworzeniu się smogu należą: duża wilgotność, mgły i braku wiatru. Za rekordowy grudniowy poziom zanieczyszczeń odpowiedzialny jest wyż Wolfgang, który kieruje powietrze do dołu i zatrzymuje zanieczyszczenia nad miastem. Układ ciśnienia powoduje osiadanie powietrza, w którym zatrzymują się zanieczyszczenia fabryk i samochodów. To wszystko zostaje przy samej powierzchni ziemi i jest przez nas wdychane.

kh, dcz, mr