Prezydent Andrzej Duda przedstawił w południe swoje propozycje ws. reformy sądownictwa. Prezydent Andrzej Duda poinformował, że ustawa o Sadzie Najwyższym wprowadza m.in. skargę nadzwyczajną umożliwiającą wniesienie skargi od każdego prawomocnego orzeczenia.
Projekt zakłada, że będzie nowa izba w Sądzie Najwyższym - Izba Kontroli Nadzwyczajnych i Spraw Publicznych. Będzie utworzona także Izba Dyscyplinarna, bo - jak mówił prezydent- jest ważne, by sprawy dyscyplinarne były załatwiane w sposób transparentny.
Zgodnie z projektem prezydenta, sędziowie tego sądu mają przechodzić w stan spoczynku w wieku 65 lat, będą mogli wystąpić do prezydenta o przedłużenia orzekania.
Całe wystąpienie prezydenta transmitowaliśmy na Twitterze.
Weto i impas
Weto prezydent uzasadniał obawą przed zagrożeniem dla niezależności Sądu Najwyższego i jego autorytetu w społeczeństwie. W kwestii noweli ustawy o KRS prezydent podkreślał, że wybór sędziów do KRS przez Sejm wymaga większości 3/5 głosów.
Prezydent mówił, że co prawda regulacje "w dużej części wychodziły naprzeciw społecznym oczekiwaniom", jednak nie mógł ich zaakceptować. - Wymagają one zmian zapewniających ich zgodność z konstytucją, aby utrzymywały niezależność władzy sądowniczej, ale bez poczucia absolutnej nadrzędności i bezkarności oraz stwarzały warunki, by sędziowie czuli się niezależni od rożnego rodzaju nacisków - podkreślał Duda, uzasadniając lipcowe weto.
W piątek prezydent spotkał się z prezesem PiS Jarosławem Kaczyńskim i była to już jego druga rozmowa na temat projektowanych przez jego kancelarię zmian w KRS i Sądzie Najwyższym (do pierwszego spotkania doszło 8 września). Łapiński ocenił piątkową rozmowę jako "konstruktywną". Według jego relacji, lider Prawa i Sprawiedliwości przedstawił prezydentowi "pewne postulaty" swej partii dotyczące reformy sądownictwa. Duda - jak mówił jego rzecznik - zadeklarował, że się nad nimi pochyli i przeanalizuje z prawnikami.
Relacja na żywo:
13:35
Nowoczesna jest przeciw zmianom w konstytucji w zakresie wymiaru sprawiedliwości - oświadczył w poniedziałek lider ugrupowania Ryszard Petru odnosząc się do propozycji zmiany ustawy zasadniczej przedstawionej przez prezydenta Andrzeja Dudę.
13:34
Nie widzimy żadnych podstaw, by w tym momencie rozmawiać o zmianie konstytucji - oświadczył rzecznik PO Jan Grabiec informując, że przedstawiciele Platformy nie wezmą udziału w poniedziałkowych konsultacjach, na które przedstawicieli klubów parlamentarnych zaprosił prezydent Andrzej Duda.
13:18
W swoich projektach ustaw o KRS i SN prezydent Andrzej Duda zrealizował postulaty naszego ugrupowania - powiedział wicemarszałek Sejmu Stanisław Tyszka (Kukiz'15). Propozycje prezydenta oceniamy "generalnie pozytywnie" - dodał.
13:11
Propozycje prezydenta Andrzeja Dudy otwierają pole do dyskusji; zmiana konstytucji wymaga szerszego porozumienia, nie tylko akceptacji i zgody Prawa i Sprawiedliwości - powiedziała rzeczniczka PiS Beata Mazurek.
12.55
Prezydencki projekt ustawy o Sądzie Najwyższym przewiduje m.in. utworzenie w SN Izby Dyscyplinarnej. Prezydent Andrzej Duda poinformował, że chce także, aby został wprowadzony do SN w sprawach dyscyplinarnych oraz w sprawach skarg nadzwyczajnych przy orzekaniu element społeczny, tzn. ławnicy.
Jak zaznaczył prezydent chodzi o to, aby "przedstawiciele społeczeństwa byli obecni i widzieli, w jaki sposób załatwia się sprawy dyscyplinarne". - I żeby uczestniczyli w załatwianiu tych skarg nadzwyczajnych, kiedy to rzeczywiście chodzi o ludzi skrzywdzonych. Temu się trzeba bacznie przyglądać, więc ten czynnik społeczny, uważam jest tutaj potrzebny - mówił.
- Przedstawicieli społeczeństwa do SN wybierałby Senat spośród kandydatów zgłoszonych m.in. przez organizacje pozarządowe. Taka jest moja propozycja - dodał prezydent.
Prezydent poinformował w poniedziałek m.in. o przygotowaniu projektu nowej ustawy o SN, który na przykład ma wprowadzić skargę nadzwyczajną, czyli "możliwość wniesienia skargi od każdego prawomocnego orzeczenia" każdego sądu. Tymi skargami w SN zajmować się ma nowa izba: kontroli nadzwyczajnej i spraw publicznych.
Prezydencki projekt przewiduje również - podobnie jak zawetowana ustawa o SN - utworzenie przy Sądzie Najwyższym Izby Dyscyplinarnej. - To jest niezwykle ważne, żeby sprawy dyscyplinarne były załatwiane przez sądy, były załatwiane w sposób transparentny; odpowiednie przepisy dotyczące transparentności tych spraw także są w tym moim projekcie ustawy o SN zawarte - powiedział Duda.
12.45
Prezydent Andrzej Duda poinformował, że przygotował projekt zmiany w Konstytucji. Chodzi o zapisy dotyczące Krajowej Radzie Sądownictwa. Umożliwiałyby one nominację członków KRS przez prezydenta w sytuacji, gdy Sejm ich nie wybierze. Andrzej Duda zaprosił dzisiaj na 16.00 przedstawicieli partii politycznych na konsultacje w tej sprawie.
12.30
- Przygotowany przeze mnie projekt ustawy o Sądzie Najwyższym wprowadza m.in. skargę nadzwyczajną, czyli możliwość wniesienia skargi na prawomocne orzeczenie każdego sądu, jeśli ktoś czuje się nim skrzywdzony - poinformował prezydent Andrzej Duda.
Andrzej Duda przypomniał na konferencji w Pałacu Prezydenckim, że dwa miesiące temu zdecydował o zawetowaniu dwóch ustaw - o Sądzie Najwyższym i Krajowej Radzie Sądownictwa.
- Obiecałem wówczas, że przygotuję - w ramach uprawnień prezydenckich, prawa do inicjatywy ustawodawczej - prezydenckie projekty w tym zakresie, które będą usuwały i zmieniały te elementy, z którymi się nie zgodziłem. Jednym z tych elementów była ogromna władza prokuratora generalnego-ministra sprawiedliwości nad Sądem Najwyższym - podkreślił prezydent.
Zaznaczył, że "ta obietnica została zrealizowana". - Z całą odpowiedzialnością mogę powiedzieć: to jest prezydencki projekt ustawy o Sądzie Najwyższym, gotowy, razem z uzasadnieniem, w pełni ukończony, który poza wskazanym elementem - tymi zmianami dotyczącymi prokuratora generalnego-ministra sprawiedliwości - wprowadza jedną, bardzo zasadnicza zmianę - powiedział Andrzej Duda.
Poinformował, że w jego propozycji pojawiła się skarga nadzwyczajna, czyli - jak tłumaczył - "możliwość wniesienia skargi od każdego prawomocnego orzeczenia", każdego sądu.
- Jeżeli ktoś czuje się skrzywdzony tym orzeczeniem, będzie mógł ubiegać się o wniesienie takiej skargi nadzwyczajnej do Sądu Najwyższego po to, żeby właśnie trudne sprawy ludzkie, tych którzy mają głębokie poczucie krzywdy na skutek orzeczeń polskich sądów mogły być załatwiane, mogły być jeszcze raz rozpoznane - wskazał prezydent.
Jest to zmiana o "charakterze prospołecznym" - dodał. Jak przypomniał, obiecywał to w trakcie kampanii wyborczej.
12.20
12.15
Prezydent: projekt ustawy o Sądzie Najwyższym wprowadza m.in. skargę nadzwyczajną, czyli możliwość wniesienia skargi na prawomocne orzeczenie każdego sądu
11.45
W rozmowie z RMF FM, szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski mówił o ustawach sądowych i relacjach prezydenta z PiS. Na uwagę, że tygodnik "Sieci prawdy" pisze wprost, że PiS nie zaakceptuje proponowanych ustaw dot. sądownictwa w takim kształcie, jaki wyłania się z obecnych propozycji prezydenta Andrzeja Dudy, Szczerski powiedział, że to jest artykuł mówiący o jednym z możliwych scenariuszy, "tym bardziej radykalnym".
Według niego PiS określi swoje stanowisko ws. ustaw po przedstawieniu ich przez prezydenta. - Trudno żebyśmy brali za oświadczenie oficjalne PiS artykuł gazetowy - zaznaczył.
Na sugestię, że to wygląda bardzo wyraźnie na koniec jednolitego obozu "dobrej zmiany" Szczerski odparł: "Ależ skąd, dlatego, że nie wiem skąd taka postawa. Ja mogę powiedzieć": między nami dobrze jest. Dlatego, że punkt wyjścia jest ten sam".
- Jeśli nawet są różne, rozbieżne w niektórych obszarach postulaty, ale rozmowy trwają i jest szansa na to, żeby przeprowadzić tę reformę. Jeśli oczywiście po żadnej ze stron reagujących na te propozycje prezydenta nie dojdzie do takich ekstremalnych reakcji to(...)ta rzeka da się jeszcze sprowadzić do tego samego biegu - zaznaczył minister.
11.30
Prezydent przedstawi projekty ustaw o godzinie 12.00.
11.20
W piątek miało miejsce spotkanie prezydenta z szefem PiS w Belwederze. W wywiadzie dla "Sieci Prawdy" prezes Prawa i Sprawiedliwości powiedział, że ubiegłotygodniowe spotkanie z prezydentem Andrzejem Dudą w sprawie w zmian w sądownictwie pokazało, iż "możemy rozmawiać, jednocześnie jednak pokazało, że są daleko idące różnice zdań".
Oto jak Jarosław Kaczyński komentował rozmowę z Andrzejem Dudą tuż po spotkaniu.
dcz, agkm