Jak powiedział Polskiemu Radiu pierwszy przewodniczący Zrzeszenia Jarosław Guzy, powstanie NZS-u było naturalnym procesem po strajku stoczniowców.
Historyk: to prezydentura Lecha Kaczyńskiego przypomniała o zapomnianych bohaterach Solidarności
00:17 Guzy IAR 01.mp3 Jarosław Guzy o powołaniu do życia NZS-u (IAR)
- Jego źródeł trzeba szukać kilka lat wcześniej, kiedy pojawił się po śmierci Stanisława Pyjasa w Krakowie Studencki komitet Solidarności i jednym z postulatów było powołanie zależnej organizacji studenckiej - mówił.
"Nam chodziło o reformę studiowania"
Jarosław Guzy podkreśla znaczenie Niezależnego Zrzeszenia Studentów w przełamaniu monopolu komunistycznych organizacji na uczelniach. - Nam chodziło o reformę studiowania, o reformę uczelni, o autonomię uczelni, o wyzbycie się całej, ideologicznej, politycznej presji, jakiej poddane były uczelnie, podobnie jak całe życie w kraju - mówił Jarosław Guzy. Dodał, że te cele przyświecały także podczas strajku na uczelni, który trwał do stanu wojennego.
Czytaj również:
00:30 Guzy IAR 02.mp3 Guzy o ideach i działalności NZS-ów (IAR)
- Walczyliśmy z większością środowiska akademickiego, mając za sojuszników nowo wybranych rektorów, którzy utworzyli konferencję rektorów - mówił Jarosław Guzy.
NZS po 1981 roku
Niezależne Zrzeszenie Studentów było ważnym elementem przemian po roku 1980 i odniosło ważne sukcesy. - Udało się zreformować uczelnie, które nie wróciły już do tego stanu podporządkowania władzy państwowej, ustawa o szkolnictwie wyższym, o którą walczyliśmy, przeszła prawie w niezmienionym kształcie i kilka lat zapewniała w latach 80. dużą swobodę funkcjonowania na uczelni zarówno kadrze naukowej, jak i studentom - podkreślał Jarosław Guzy.
Anna Walentynowicz - matka Solidarności. "Była wyczulona na ludzką krzywdę"
00:23 Guzy IAR 03.mp3 Jarosław Guzy o sukcesach NZS-ów (IAR)
Niezależne Zrzeszenie Studentów zdominowało życie uczelni po 1981 roku. Rektorami zostawali kandydaci popierani przez Zrzeszenie, organizacja była liczniejsza niż Socjalistyczny Związek Studentów Polskich
W ramach NZS-ów działały samorządy studenckie, które miały realizować postanowienia stowarzyszenia na uczelniach. W czasie stanu wojennego Niezależne Zrzeszenie Studentów zeszło do podziemia. Organizacja została ponownie zalegalizowana we wrześniu 1989 roku.