Wzrosła chęć szczepień przeciw COVID-19 wśród Polaków. Nowy sondaż
- Do poniedziałku w Polsce zaszczepiono na koronawirusa ponad 1,65 mln osób. Dwie dawki szczepionki otrzymało ponad 450 tys.
- Na polskim rynku znajdują się trzy preparaty do szczepień: firm BioNTech/Pfizer, Moderna i AstraZeneca
- Czym się różnią?
Szczepionki genetyczne - BioNTech/Pfizer, Moderna, CureVac
Taka szczepionka - genetyczna - podawana jest domięśniowo lub podskórnie dla wytworzenia odporności na dany mikroorganizm. Musi zawierać nietoksyczny antygen, czyli substancję nieszkodliwą dla ludzkiego organizmu.
W szczepionkach Pfizera/BioNTech oraz Moderny znajduje się fragment mRNA drobnoustroju.
Czytaj także:
Co to oznacza?
- Antygen w postaci mRNA to pewien odcinek kwasu rybonukleinowego, krótka informacja genetyczna koronawirusa SARS-CoV-2 podana domięśniowo, w formie zastrzyku. Nie trafia więc do krwiobiegu. Gdy zostaje wstrzyknięta, nasz organizm natychmiast rozpoczyna proces odczytania i "przepisania" informacji na rybosomach - podkreśla dla PAP dr Katarzyna Kasperkiewicz, immunolog.
Premier: codziennie ponaglam KE, by nie odpuszczać producentom szczepionek
Antygen w postaci mRNA musi być stabilny, żeby go użyć w szczepionce. Stabilność tę zapewniają nanolipidy, niewielkie cząsteczki lipidowe stanowiące osłonkę fragmentu mRNA, odpowiadające za stabilizację antygenu w szczepionce.
"Skuteczność na poziomie 95 proc."
Europejska Agencja Leków (EMA) przekazała, że szczepionka BioNTech i Pfizer wykazała skuteczność na poziomie 95 proc. w badaniach klinicznych - w tym u osób z astmą, przewlekłą chorobą płuc, cukrzycą, wysokim ciśnieniem krwi i nadwagą.
Szczepionka BioNTech/Pfizer musi być przechowywana i transportowana w temperaturze -70 st. C, substancja Moderny -25-15 st. C. Po wyjęciu z zamrażarki można je przechowywać przez miesiąc (Moderna) lub pięć dni (BioNTech/Pfizer) w temperaturze 2-8 st. C.
Podsumowując: obie szczepionki - zarówno firmy Moderna, jak i Pfizera oraz BioNTech - działają w taki sam sposób.
Zawierają tzw. matrycowy kwas rybonukleinowy (mRNA) kodujący białko z otoczki osłonowej koronawirusa SARS-CoV-2. Sam mRNA znajduje się w osłonie lipidowej, wnika do komórki i uruchamia w rybosomach produkcję białka, które z kolei wywołuje reakcję odpornościową układu immunologicznego zaszczepionej osoby.
Kolejna szczepionka - CureVac
CureVac to także szczepionka mRNA. Pod kilkoma względami różni się ona od szczepionki Moderny czy Pfizera.
Ilość RNA jest zdecydowanie niższe, wynosi 12 mcg (mikrogramów) - dla porównania w szczepionce Pfizera w pojedynczej dawce jest 30 mcg, zaś Moderny 100 mcg.
Co więcej, szczepionkę CureVac można przechowywać w temp. 5 st. C, czyli w zwykłej lodówce przez co najmniej trzy miesiące. Natomiast w temperaturze pokojowej zachowuje ona swoją stabilność przez dobę.
- Mimo że wykorzystano tę samą platformę technologiczną, to różnice muszą występować w tym, co jest nośnikiem RNA, czyli w budowie otoczki nanolipidowej, a to przekłada się właśnie na warunki przechowywania - mówi dla PAP dr hab. Piotr Rzymski, ekspert w dziedzinie biologii medycznej i badań naukowych Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
Szczepionka wektorowa - AstraZeneca
AstraZeneca to natomiast szczepionka wektorowa. Stworzył ją brytyjsko-szwedzki koncern AstraZeneca i naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego. Została dopuszczona na rynek pod koniec stycznia.
Z informacji w charakterystyce tego preparatu wynika, że może on być podawany osobom, które ukończyły 18 lat, ale "obecnie istnieją ograniczone dane dotyczące skuteczności szczepionki COVID-19 AstraZeneca u osób w wieku 55 lat i starszych". Ponadto skuteczność tej szczepionki może być mniejsza u osób z obniżoną odpornością.
Nieotwarta fiolka może być przechowywana przez sześć miesięcy w lodówce w temperaturze 2-8 st. C.
Szczepionka AstraZeneca ma być przeznaczona do szczepień m.in. nauczycieli w wieku poniżej 60 lat, którzy powrócili do szkół. Pozostali z nich mają być uodparniani na COVID-19 pozostałymi dwiema szczepionkami dostępnymi na rynku, czyli BioNTech/Pfizer i Moderna.
***
Obecnie szczepionki firm Pfizer/BioNTech, Moderna oraz Astra-Zeneca Polska otrzymuje w ramach kontraktów zawartych przez Komisję Europejską, podobnie jak inne państwa UE.
Według szefowej KE Ursuli von der Leyen pierwszych dostaw preparatu CureVac można się spodziewać w drugim kwartale 2021 r.
***
Szczepionki Pfizer-BioNTech i Moderna (opr. Maciej Zieliński/PAP)
PAP/twitter.com
pb