Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR / PAP
Agnieszka Kamińska 18.12.2011

Nie żyje Vaclav Havel

Vaclav Havel to jeden z najbardziej znanych współczesnych mężów stanu, pisarz i pierwszy prezydent Republiki Czeskiej.
Vaclav HavelVaclav HavelMartin Kozák/Wikimedia Commons/CC
Galeria Posłuchaj
  • Vaclav Havel o moralności w polityce: jeśli polityka zaczyna się oddalać od zasad, to w sposób niezauważalny i powolny, ale zmienia się w rodzaj cyrku
  • Prof. Henryk Samsonowicz o Vaclavie Havlu
Czytaj także

Havel to także polityk i dramaturg, były działacz antykomunistycznej opozycji oraz sygnatariusz Karty 77. Ze znanego dysydenta stał się politykiem cieszącym się ogromnym autorytetem i popularnością w Europie. Był od 1989 do 1992 roku dziewiątym i ostatnim prezydentem Czechosłowacji oraz pierwszym prezydentem Republiki Czeskiej.

Vaclav Havel był przekonany, że politykę można uprawiać w sposób przyzwoity. Podczas wizyty w Krakowie w 2007 roku, zapytany o stosowanie zasad moralnych w polityce, wyraził przekonanie, że nie tylko można, ale trzeba się nimi kierować: - "Można się do tego odnieść w dwóch aspektach. Jeden z nich jest taki, że jeśli polityka zaczyna się oddalać od zasad, to w sposób niezauważalny i powolny, ale zmienia się w rodzaj cyrku".

Vaclav
Vaclav Havel i Lech Wałęsa w 1998

W latach 60. i 70. Vaclav Havel był czołowym czeskim dysydentem. Konsekwentnie walczył z systemem komunistycznym, dając temu wyraz w licznych pismach i poprzez organizację kampanii na rzecz obrony praw człowieka. Jego utwory lliterackie, mimo że zakazane w dawnym bloku radzieckim, zyskały światowy rozgłos. Za zasługi w przebudowie systemu politycznego we wschodniej Europie, Vaclav Havel otrzymał w 2003 roku tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas uroczystości profesor Henryk Samsonowicz, były rektor tej uczelni, powiedział, że Havel przyspieszył rozpad systemu totalitarnego.

W latach 60. i 70. Vaclav Havel był znany jako wybitny dramatopisarz. W sztukach zajmował się między innymi tematyką władzy, biurokracji i języka. W esejach i listach z więzienia, oprócz analizy polityki, podejmował zagadnienia filozoficzne wolności, władzy, moralności i transcendencji. Jego utwory literackie zyskały światowy rozgłos, a ich autor otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia, za twórczość artystyczną oraz postawę obywatelską.

Vaclav Havel został też uhonorowany najwyższymi odznaczeniami wielu krajów, między innymi polskim Orderem Orła Białego, francuską Legią Honorową, amerykańskim Medalem Wolności, Orderem Kanady I Klasy.

Były prezydent zmarł w swym wiejskim domu w Hradeczku, na pogórzu karkonoskim.

Jak podało czeskie radio publiczne, były prezydent zmarł w nocy z soboty na niedzielę, we śnie. Na początku grudnia kancelaria Havla informowała, że były prezydent czuje się gorzej z powodu infekcji wirusowej. Był wciąż osłabiony po zapaleniu dróg oddechowych.

Największy wpływ na zdrowie Havla wywarły pobyty w więzieniu, na które skazały go komunistyczne władze Czechosłowacji. Później były prezydent Czech był kilkakrotnie był hospitalizowany, a z powodu nowotworu wycięto mu kawałek prawego płuca. Skarżył się również na dolegliwości sercowe.

IAR, PAP, agkm