Ponadpartyjna ustawa imigracyjna została zatwierdzona przez Komisję Senatu stosunkiem 13 do 5 głosów.
Do wyjściowego projektu senatorowie przyjęli bardzo wiele poprawek, ale - co najważniejsze dla Polski - w liczącej prawie 900 stron ustawie nie zmieniono zapisów dotyczących zmiany kryteriów programu o ruchu bezwizowym (Visa Waver Program) tak, by mogła do niego dołączyć Polska. To oznaczałoby przełom w trwających od lat dyplomatycznych zabiegach, by polscy turyści, tak jak większość obywateli Unii Europejskiej, mogli podróżować bez wiz do USA.
W przyjętej ustawie wciąż jest zapis o podniesieniu z obecnych 3 proc. do 10 proc. maksymalnego limitu odmów wizowych, którego nie może przekraczać kraj ubiegający się o włączenie do programu bezwizowego.
By odrzucić obawy, że poprzez rozszerzenie VWP Stany Zjednoczone będą narażone na wzrost nielegalnej imigracji, ustawa przewiduje utworzenie biometrycznego systemu monitorowania turystów - kiedy wyjeżdżają, a nie tylko kiedy wjeżdżają do USA. Ma on służyć zapobieganiu nielegalnym przedłużeniom pobytu.
Reforma systemu imigracyjnego, który nie był w USA gruntownie zmieniany od prawie trzech dekad, to jeden z priorytetów prezydenta tego kraju na drugą kadencję. W opublikowanym oświadczeniu Barack Obama pogratulował senatorom, wyrażając przekonanie, że przyjęta ustawa jest w znacznym stopniu zgodna z jego propozycjami i "naprawi zepsuty system imigracyjny Ameryki". Wyraził nadzieję, że w dalszym procesie legislacyjnym ustawa zostanie jeszcze poprawiona.
Projekt całościowej reformy imigracyjnej został zgłoszony przez grupę ośmiu prominentnych senatorów, pochodzących z obu partii. Prasa nazwała tę grupę "bandą ośmiu" (Gang of Eight). Jej nieformalnym liderem jest Demokrata z Nowego Jorku Charles Schumer - to on zabiegał o włączenie do reformy polskiego wątku.
Głównym celem obszernej reformy jest z jednej strony umożliwienie nielegalnym imigrantom, których liczbę szacuje się w USA na 11 mln, zalegalizowania pobytu, a następnie także na uzyskania obywatelstwa. Z drugiej strony reforma ma naprawić system legalnej imigracji, tak by w przyszłości przyjmować do USA obcokrajowców, uwzględniając ich zawodowe kwalifikacje i potrzeby rynku.
Uzyskanie obywatelstwa będzie trudnym i długim (minimum 13-letnim) procesem, uzależnionym od spełnienia rygorystycznych warunków (m.in. zapłacenie kar, podatków, niekaralność czy nauka języka angielskiego). Ponadto o legalizację pobytu będą mogli wystąpić ci nielegalni imigranci, którzy byli w USA przed 31 grudnia 2011 roku. Szybsze procedury na uzyskanie obywatelstwa ustawa przewiduje dla młodych nielegalnych imigrantów, którzy do USA trafili jeszcze jako dzieci.
PAP, kk
