W przypadku tych pierwszych, czyli samorządów, delegowanie zadań dotyczy m.in. takich działań jak „Wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa” czyli na tzw. scalenia gruntów rolnych, oraz działania „Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich. W ramach tego działania będzie można uzyskać wsparcie np. w zakresie dróg lokalnych, gospodarki wodno-ściekowej, targowisk, dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi.
Budowa lub modernizacja dróg lokalnych
Jest to działanie, które w chwili obecnej już jest uruchamiane. 18 września zostało wydane rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy i samorządy województw, które mają do tego uprawnienie, ogłaszają już nabór wniosków – wyjaśnia Ewa Maranowska z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Celem tego poddziałania jest promowanie włączenia społecznego, zmniejszanie ubóstwa oraz rozwój gospodarczy na obszarach wiejskich. Na operacje typu "Budowa lub modernizacja dróg lokalnych”, wysokość limitu łącznie stanowi kwotę 335 762 655 mln euro. O te środki mogą się ubiegać gminy, powiaty, związki międzygminne i związki powiatów.
Pomoc przyznawana jest na zasadzie refundacji kosztów, czyli beneficjent jest zobowiązany przede wszystkim zrealizować projekt, ponieść koszty z nim związane i następnie zwrócić się z wnioskiem o płatność przedkładając odpowiednie dokumenty potwierdzające poniesienie tych kosztów, a więc faktury i dowody zapłaty oraz spełnić wszystkie pozostałe warunki –podkreśla Ewa Maranowska.
Pomoc jest przyznawana do wysokości limitu, który w okresie realizacji PROW na lata 2014–2020 wynosi 3 mln zł na beneficjenta.
Pomoc jest przyznawana w wysokości 63,63 % kosztów kwalifikowalnych.
Wymagany krajowy wkład środków publicznych, w wysokości 36,37% kosztów kwalifikowalnych operacji, pochodzi ze środków własnych beneficjenta.
Inwestycje w targowiska lub obiekty budowlane przeznaczone na cele promocji lokalnych produktów.
Celem tego typu operacji jest lepsze zintegrowanie głównych producentów z łańcuchem żywnościowym poprzez systemy jakości, promocję na rynkach lokalnych i krótkie cykle dostaw, grupy producentów i organizacje międzybranżowe.
Chodzi tu przede wszystkim o to, by stworzyć miejsca gdzie rolnicy będą mogli sprzedawać produkty wytworzone w gospodarstwie.
Tu również beneficjentem wsparcia może być gmina, powiat czy ich związki. Jeśli zaś chodzi o środki jakie przewidziano na operacje typu Inwestycje w targowiska lub obiekty budowlane przeznaczone na cele promocji lokalnych produktów, to jest to łącznie kwota 47 700 000 mln euro.
Wysokość pomocy nie może przekroczyć 1 mln zł na beneficjenta w okresie realizacji Programu.
Pomoc może być przyznana jeśli operacja np. będzie ogólnodostępna, jest spójna z dokumentem planistycznym gminy, lub lokalną strategią rozwoju gminy, lub planem rozwoju miejscowości, a także jeśli realizowana będzie na nieruchomości należącej do wnioskodawcy lub wnioskodawca posiada prawo do dysponowania nieruchomością na cele określone w operacji przez okres związania celem.
Co ważne, przewiduje się preferencje dla targowisk, w których udział powierzchni handlowej przeznaczonej dla rolników w stosunku do całkowitej powierzchni targowiska jest większy.
Obecnie trwają prace nad przygotowaniem rozporządzenia wykonawczego w sprawie warunków i trybu przyznawania pomocy dla tego działania –wyjaśnia Ewa Maranowska z ARiMR.
Gospodarka wodno-ściekowa
To działanie jest kontynuacją działania z poprzedniej perspektywy, które cieszyło się dużym zainteresowaniem. Jednak teraz dofinansowanie na lata 2014-20 jest niższe niż poprzednio i wynosi 2 mln zł dla beneficjenta –podkreśla Ewa Maranowska.
O środki takie będzie mogła się ubiegać gmina, związek gminny, albo spółka, w której udziały mają wyłącznie jednostki samorządu terytorialnego.
Pieniądze będzie można przeznaczyć m.in. na budowę, przebudowę, modernizację lub wyposażenie obiektów budowlanych służących do zaopatrzenia w wodę i odprowadzenie ścieków, czy też na zakup i montaż urządzeń kanalizacyjnych oraz urządzeń wodociągowych.
W tym poddziałaniu, jest jedna zasadnicza zmiana, na którą warto zwrócić uwagę – podkreśla Ewa Maranowska, a mianowicie inwestycja może być realizowana w miejscowościach poza aglomeracjami zdefiniowanymi w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych. Chodzi o linie demarkacyjne, aby wsparcie nie było możliwe w ramach dwóch różnych programów.
Scalanie gruntów
Pieniądze będzie można też uzyskać na Scalanie gruntów w ramach działania „Inwestycje w środki trwałe”. W tym przypadku chodzi o poprawę struktury obszarowej gospodarstw dla zachowania i wzrostu konkurencyjności polskiego sektora rolnego.
Beneficjentami w tym przypadku mogą być tylko starostowie. Budżet jaki jest przewidziany na scalanie gruntów wynosi blisko 140 mln euro –przypomina Ewa Maranowska.
Wysokość pomocy na opracowanie projektu scalenia nie może przekroczyć kwoty:
1) 800 euro na 1 ha gruntów objętych postępowaniem scaleniowym w województwach dolnośląskim, lubelskim, małopolskim, podkarpackim, śląskim i świętokrzyskim, poniesionych na opracowanie projektu scalenia;
2) 650 euro na 1 ha gruntów objętych postępowaniem scaleniowym w województwach innych niż wymienione w pkt 1, poniesionych na opracowanie projektu scalenia;
3) 2000 euro na 1 ha scalanych gruntów w województwach dolnośląskim, lubelskim, małopolskim, podkarpackim, śląskim i świętokrzyskim, poniesionych na wykonanie prac poscaleniowych.
4) 1900 euro 1 ha scalanych gruntów w województwach innych niż wymienione w pkt 3, poniesionych na wykonanie prac poscaleniowych.
O przyznaniu pomocy będzie decydowała liczba uzyskanych punktów na podstawie określonych kryteriów. Jednym z nich będzie procent właścicieli gospodarstw rolnych położonych na obszarze scalenia, którzy złożyli wniosek o jego przeprowadzenie, albo procent gruntów położonych na tym obszarze scalenia. Punktowany będzie też wpływ operacji na środowisko i poprawę walorów krajobrazowych.
Elżbieta Szczerbak
Audycja powstała przy współpracy z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa