Negocjatorzy europarlamentu i rządów państw UE uzgodnili w czwartek nad ranem kompromis w sprawie wdrażania planu inwestycyjnego, zaproponowanego przez szefa Komisji Europejskiej Jean-Claude'a Junckera. Plan ma wygenerować inwestycje warte 315 mld euro.
Porozumienie, które w czerwcu ma zostać zatwierdzone przez cały PE i rządy państw unijnych, otwiera drogę do powołania Europejskiego Funduszu Inwestycji Strategicznych (EFIS), który z końcem lata zacznie finansować projekty - poinformowała KE.
Przesunięcia w funduszach europejskich
W trakcie negocjacji uwzględniono obawy wyrażane przez wielu europosłów, ograniczając planowane przesunięcia do EFIS środków z programu badań i innowacji Horyzont 2020 oraz z funduszu Łącząc Europę, przeznaczonego na rozwój europejskich sieci transportowych, energetycznych i cyfrowych. - Udało nam się ograniczyć cięcia w programach Horyzont 2020 i Łącząc Europę w sumie o 1 mld euro. Po tej pierwszej wygranej bitwie powinniśmy dążyć do tego celu w każdych negocjacjach budżetowych - powiedział na konferencji prasowej jeden z negocjatorów PE, portugalski chadek Jose Manuel Fernandes.
Pierwotna propozycja KE przewidywała przesunięcie do EFIS 3,3 mld euro z programu Łącząc Europę oraz 2,7 mld z Horyzontu 2020. Ponieważ uzgodniono, że przesunięcia będą mniejsze o 1 mld euro, KE będzie musiała znaleźć te środki w marginesie budżetu UE, aby kwota całego funduszu gwarancyjnego (21 mld euro) nie została zmniejszona.
Fundusz bardziej przejrzysty dla obywateli
Parlament Europejski zapewnił sobie też prawo do współdecydowania o mianowaniu dyrektora zarządzającego funduszu gwarancyjnego, co - zdaniem negocjatorów - uczyni tę instytucję bardziej przejrzystą dla obywateli.
Do 2017 r. inwestycje warte ponad 300 mld euro
Najważniejszym celem unijnego funduszu jest pobudzenie w Europie inwestycji o wartości co najmniej 315 mld euro. Kolejne kraje zapowiadają swój wkład finansowy w EFSI. Również polskie władze zadeklarowały 8 mld euro przez Bank Gospodarstwa Krajowego oraz Polskie Inwestycje Rozwojowe.
Tworzony podmiot będzie dysponował bazą kapitałową w wysokości 21 mld euro, z czego 16 mld euro stanowić będą gwarancje budżetu UE, a 5 mld euro wyasygnuje Europejski Bank Inwestycyjny (EBI). Dzięki lewarowaniu na rynkach finansowych zdolność inwestycyjna EFSI ma wzrosnąć do 60 mld zł. Komisja Europejska liczy na to, że w skali najbliższych trzech lat powinno to doprowadzić do wygenerowania inwestycji o wartości co najmniej 315 miliardów euro.
– Nowy Europejski Fundusz Inwestycji Strategicznych może sobie radzić bez żadnych wkładów krajowych. Cieszy nas jednak, że wiele państw deklaruje tworzenie krajowych platform inwestycyjnych przy pomocy ich banków rozwojowych. Fundusz brałby na siebie część ryzyka, co byłoby wartością dodaną takiej platformy – mówi agencji informacyjnej Newseria Jyrki Katainen, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej i komisarz ds. miejsc pracy, wzrostu, inwestycji i konkurencyjności.
Polska da 8 mld euro
Według deklaracji ministra finansów Mateusza Szczurka Polska poprzez rządowe podmioty, takie jak BGK oraz PIR, zasili fundusz kwotą wynoszącą do 8 miliardów euro. Nasz kraj nie jest jedynym, który zadeklarował tak wysokie kwoty.
– Francja, Włochy i Niemcy zadeklarowały wpłacić po około 8 miliardów euro na inwestycje finansowane przez EFSI. Hiszpania ogłosiła, że wpłaci 1,5 miliarda euro, a Luksemburg około 100 milionów – wylicza Jyrki Katainen w rozmowie przeprowadzonej podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach.
Wybór projektów już w czerwcu
Wytyczne Rady Europejskiej mówią, że utworzenie EFSI powinno nastąpić nie później niż do końca czerwca 2015 roku. Na wtedy zaplanowano również rozpoczęcie wsparcia dla konkretnych projektów inwestycyjnych. Nad wyborem poszczególnych przedsięwzięć czuwać ma grupa niezależnych ekspertów, a priorytetowe będą realizacje związane z infrastrukturą, energetyką oraz badaniami i rozwojem.
– Europejski Bank Inwestycyjny zadeklarował przeprowadzenie pewnych operacji jeszcze przed startem EFSI. Finansowanie inwestycji w sektorze małych i średnich firm powinno przyspieszyć przed latem. EBI obiecał więc realizację tak szybko, jak to będzie możliwe – zaznacza komisarz.
Na wstępnej liście projektów zgłoszonych przez Polskę znajduje się około 250 inwestycji dotyczących między innymi inwestycji w odnawialne źródła energii, budowy nowego bloku energetycznego w elektrowni Kozienice czy rozbudowy kopalni węgla brunatnego w Lubinie.
Bloomberg/x-news
PAP, IAR, Newseria, abo