29 czerwca 2016r. odbyła się konferencja prasowa oraz konferencja dla przedsiębiorców nt. dostępności instrumentów finansowych programu ramowego na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz MŚP (COSME).
Głównym organizatorem był Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów UE ze współorganizatorami: Narodowi Pośrednicy Finansowi - BGK, Idea Bank, Raiffeisen-Leasing Polska SA. Patronaty honorowe nad wydarzeniem objęli Minister Rozwoju oraz Komisja Europejska. Patronaty medialne: TVP INFO, Polskie Radio oraz PAP. Wydarzeniu partnerowali: Europejska Sieć Przedsiębiorcy (EEN), Fundacja Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz Centrum Przedsiębiorczości "Smolna".
1. Programy ramowe UE
Programy ramowe UE to dodatkowe źródło finansowania rozwoju gospodarek UE. W programach tych uwzględniono tzw. instrumenty finansowe - narzędzia pozwalające na udostępnienie przedsiębiorcom finansowania zwrotnego na warunkach korzystniejszych, niż rynkowe. Preferencyjna oferta jest dystrybuowana przez Narodowych Pośredników Finansowych (NPF) - krajowe instytucje finansowe, które z powodzeniem przeszły proces aplikacyjny i zyskały akceptację instytucji unijnych, przede wszystkim Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego. W procesie mogą uczestniczyć także Sub-Pośrednicy Finansowi - tj. krajowe instytucje finansowe, współpracujące w ramach instrumentów finansowych programów ramowych z NPF.
- Rozwój instrumentów zwrotnych w polityce rozwoju kraju jest priorytetem w najbliższych latach. To pozwoli na budowanie potencjału kapitału rozwojowego instytucji finansowych w Polsce, co uwzględniono w rządowym Planie na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Nowe instrumenty finansowe UE już aktywnie uzupełniają krajowe narzędzia wsparcia rozwoju przedsiębiorczości i innowacyjności. Ponad dwa miliardy preferencyjnego finansowania rozwojowego czeka na polskie firmy. Polski rząd uruchomił w tym celu także specjalny Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych UE, który ma za zadanie wspierać i polskich kandydatów w europejskich szrankach, a później przedsiębiorców w ułatwieniu dostępu do informacji - powiedział dr Jerzy Kwieciński, sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju.
Instrumenty finansowe programów Horyzont 2020 i COSME są realizowane ze wsparciem Europejskiego Funduszu Inwestycji Strategicznych (EFIS), jednego z trzech filarów "Planu Inwestycyjnego dla Europy" (tzw. Planu Junckera). Od marca 2016 r. funkcję rządowego koordynatora ds. Planu Inwestycyjnego pełni Minister Rozwoju.
"Wspólnie z grupą EBI i polskich banków, dzięki wykorzystaniu dodatkowych środków, modelu zwrotnego oraz tzw. dźwigni finansowej mamy szansę na efektywne pobudzenie inwestycji prywatnych. Warto podkreślić, że w ramach ‘Planu Inwestycyjnego dla Europy’ Polska - w zakresie tzw. okienka dla MŚP- zajmuje już piątą pozycję, pod względem wysokości zakontraktowanego preferencyjnego finansowania dla naszych przedsiębiorców, a prace nad pozyskaniem kolejnego finansowania trwają. Wierzę więc, że jeszcze w tym roku ogłosimy kolejne" - dodał minister Jerzy Kwieciński.
2. Program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz MŚP 2014-2020 (COSME)
Jednym z największych programów operujących instrumentami finansowymi jest COSME (Program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz MŚP). Zadaniem COSME jest wspieranie europejskich przedsiębiorstw, przede wszystkim mikro, małych i średnich, zarówno na etapie powstawania, jak i rozwoju oraz ekspansji. Nie ma przy tym wymogu, by beneficjent wsparcia działał w sektorach kluczowych z punktu widzenia polityki UE - np. zajmował się nowymi technologiami - bowiem program ten ma na celu wsparcie rozwoju wszystkich przedsiębiorców, niezależnie od profilu ich działalności. To program dla każdego mikro, małego bądź średniego przedsiębiorcy.
Beneficjenci COSME mogą liczyć na preferencyjne finansowanie w postaci m.in. kredytów, pożyczek i leasingu. Oferta jest przeznaczona przede wszystkim dla tych przedsiębiorców, którzy napotykają na bariery w dostępie do oferty rynkowej. To np. przedsiębiorcy niedysponujący wymaganym przez banki zabezpieczeniem kredytu, niebędący w stanie zebrać wystarczającego wkładu własnego, bądź też potrzebujący finansowania o większej wartości, niż oferuje im rynek. To także przedsiębiorcy z krótkim okresem działalności oraz bez historii kredytowej, z góry uznawani przez instytucje finansowe za bardziej ryzykownych klientów.
W ramach COSME wsparcia doradczego (w zakresie wsparcia innowacji i eksportu) udzielają także polskie ośrodki Europejskiej Sieci Przedsiębiorcy (EEN). Sieć jest współfinansowana przez KE i polski rząd.
3. Wyniki COSME w Polsce
Oferta preferencyjnego finansowania z programu COSME jest dostępna w Polsce u czternastu pośredników finansowych. Jednak to dzięki staraniom trzech kluczowych instytucji - Narodowych Pośredników Finansowych - pozyskano w UE środki umożliwiające wygenerowanie prawie dwumiliardowej akcji finansowej. Są to Bank Gospodarstwa Krajowego, Idea Bank SA oraz Raiffeisen-Leasing Polska SA. Każda z tych instytucji oferuje inny rodzaj wsparcia co urozmaica ofertę COSME W Polsce: Idea Bank oferuje kredyty, Raiffeisen-Leasing- leasing oraz pożyczki, zaś Bank Gospodarstwa Krajowego udzielił gwarancji 11 tzw. Sub-Pośrednikom finansowym (bankom) udzielającym preferencyjnych kredytów. Wszystkich łączy ta sama grupa docelowa: mały biznes (MŚP). Oferta dla MŚP w ramach COSME obejmuje finansowanie o wartości do 600 tys. zł. Środki te mogą być wykorzystane na inwestycje, bądź służyć do sfinansowania bieżącej działalności operacyjnej przedsiębiorcy. Oferta jest dostępna od grudnia 2015 r., przy czym kolejni pośrednicy uruchamiali ją w różnym okresie. Całkowita wartość preferencyjnego finansowania udostępnionego w Polsce w ramach programu COSME to 1,87 mld zł, z możliwością zwiększenia tej kwoty, bowiem zainteresowanie udziałem w programie zgłaszają kolejne instytucje.
Do końca czerwca 2016 r. z preferencyjnego finansowania COSME skorzystało w Polsce 1308 przedsiębiorców (głównie mikro i małych), a łączna wartość udostępnionych środków osiągnęła 189 mln zł.
- Polscy przedsiębiorcy, także nowopowstający, mogą z powodzeniem sięgać już do aktywnych instrumentów finansowych nowych programów ramowych UE. Kilka tygodni temu ruszyła na całego oferta polskich pośredników finansowych COSME. W tym czasie 1300 przedsiębiorców skorzystało z blisko 200 mln zł, tj. z prawie 10% całej, dwuletniej, alokacji. Dynamika kredytowa obiecująco wzrasta i jestem pewien, że szybko i sensownie wykorzystamy pozyskane środki. Inspiruje to także inne polskie instytucje finansowe do aktywniejszych starań o wsparcie z tego unijnego źródła. Podkreślam, że wszyscy zainteresowani, tak kandydaci na pośredników, jak i, często zagubieni w gąszczu informacyjnym, przedsiębiorcy, mogą liczyć na pomoc KPK IF - powiedział Arkadiusz Lewicki, dyrektor KPK ds. Instrumentów Finansowych Programów UE.
Bank Gospodarstwa Krajowego wdrożył system gwarancji kredytowych w ramach COSME, czyli programu, który wspiera MŚP w dostępie do finansowania. Tym samym BGK przyczynia się do zwiększania inwestycji i wzrostu gospodarczego w naszym kraju. BGK jako państwowy bank rozwoju został wyznaczony do współpracy z EFI i EBI przy Planie Inwestycyjnym dla Europy, zwanym Planem Junckera. Umowa BGK z EFI była pierwszą umową COSME w Europie w ramach Planu Junckera.
- Szybkie wdrożenie gwarancji kredytowych COSME było możliwe dzięki wykorzystaniu świetnie działającego mechanizmu gwarancji portfelowych dla wspierania rozwoju mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Bank Gospodarstwa Krajowego uruchomił gwarancje kredytowe COSME we współpracy z 11 bankami, w tym bankami spółdzielczymi, dzięki czemu produkt jest dostępny na terenie całej Polski. Gwarancje w programie kierowanym przez BGK do łącznej kwoty 800 mln zł pozwolą zabezpieczyć akcję kredytową o wartości 1 mld zł dla około 5 tysięcy mikro, małych i średnich firm - powiedział Włodzimierz Kocon, wiceprezes, pierwszy zastępca prezesa Zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego.
BGK jest aktualnym liderem wśród Narodowych Pośredników Finansowych COSME. Na koniec czerwca br. odnotował wynik akcji gwarancyjnej w wysokości 96 mln zł, która przełożyła się na ponad 120 mln zł akcji kredytowej, pomagając prawie 800 mikro i małym przedsiębiorcom w podjęciu lub rozwoju biznesu.
PAP, awi