Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Andrzej Gralewski 06.05.2019

Czy Polska będzie musiała zwracać majątek ofiarom Holokaustu?

Ustawa 477, która w Stanach Zjednoczonych przeszła cała ścieżkę legislacyjną i została podpisana przez prezydenta Donalda Trumpa zobowiązuje państwo amerykańskie do monitorowania procesu zwrotu majątków osobom, które były w Europie Środkowo-Wschodniej ofiarami Holokaustu.
Posłuchaj
  • Czy Polska powinna obawiać się amerykańskiej ustawy 477 (Debata Jedynki)
Czytaj także

Wśród państw, których ustawa może dotyczyć jest też Polska i dlatego ustawa budzi obawy i kontrowersje nie tylko wśród Polonii, ale też Polaków w kraju. Organizacje Żydowskie w USA domagają się zwrotu majątków także tych bezspadkowych.

Dziennikarz Wojciech Mucha podkreśla, że sprawa ta wywołuje za Atlantykiem olbrzymie emocje. Publicysta przyznaje, że z jednej strony ustawa budzi niepokój, ale jeśli wczytać się dokładnie w to, co podpisał prezydent Donald Trump, to obawy nie wydają się do końca słuszne. Wyjaśnia czym jest ta ustawa, która rożni się od innych ustaw. - To jest zobowiązanie do tego, że Departament Stanu ma sprawdzić, w jaki sposób procedowane są ustalenia tak zwanej Deklaracji Terezińskiej. To jest dokument, który dekadę temu podpisał śp. profesor Władysław Bartoszewski, jako sekretarz stanu w kancelarii prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska, ale oprócz niego tę deklarację podpisało 45 innych krajów - mówi zza oceanu dziennikarz. Zwraca uwagę, że w tych krajach nie podnoszą się głosy protestu przeciwko dokumentowi i uspokaja Polaków.

Działacz społeczny Marian Kowalski przypomina, że roszczenia to nie jest nowa rzecz i pierwszy raz pojawiły się 20 lat temu. Wskazuje, że kiedy została podpisana Deklaracja Terezińska nikt z prawicowych radykałów nie protestował przeciwko Platformie Obywatelskiej. Zasugerował, że środowiska prawicowe, z którymi wiele lat był związany rozgrywają tę sprawę na potrzeby wyborcze. - Pan Bóg natchnął prezesa Kaczyńskiego i premiera Morawieckiego i 3 maja już jasno powiedzieli, że ta kwestia jest poza wszelką dyskusją i Polska nie jest nikomu nic winna - mówi.

Prawnik i publicysta Adrian Stankowski wyjaśnia, że z punktu formalno-prawnego nie jest możliwe, aby jakaś organizacja przejęła roszczenia do majątku, do którego nie można ustalić spadkobierców. - To mienie przechodzi na rzecz Skarbu Państwa i to jest zasada, która obowiązuje jeszcze od czasów prawa rzymskiego - wyjaśnia. To fundament prawa cywilnego. Zwraca też uwagę, że polskie prawo nie odróżnia Żydów od nie-Żydów, co czyniło prawo III Rzeszy. Publicysta uważa, że podpisanie Deklaracji Terezińskiej to był błąd polityczny i nie powinno się jej podpisywać.

Dr Bawer Aondo Akaa przypomina, że około roku temu do rządu wpłynęło 59 tysięcy podpisów członków Stowarzyszenia Marsz Niepodległości pod pytaniem, jak należy traktować bezspadkowe mienie. - Wtedy rząd nie odpowiedział na to klarownie - mówi. Zastanawia się dlaczego dopiero obecnie Prawo i Sprawiedliwość zajęło jasną postawę wobec ustawy 477.

Czy jest możliwe wymuszenie na Polsce zwrotu bezspadkowego mienia pożydowskiego? Kto ma polityczny interes w nagłaśnianiu tej sprawy? Posłuchaj całej debaty.

***

Tytuł audycji: Debata Jedynki

Rozmawiał: Michał Rachoń

Goście: Adrian Stankowski (prawnik, publicysta "Gazety Polskiej Codziennie", portal niezalezna.pl), Wojciech Mucha (publicysta "Gazety Polskiej" w Nowym Jorku), dr Bawer Aondo Akaa (filozof, teolog, Prawica Rzeczypospolitej), Marian Kowalski (działacz społeczny)

Data emisji: 7.05.2019

Godzina emisji: 18.05

ag