Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Andrzej Gralewski 10.06.2020

Polskie trąby powietrzne są tak samo groźne jak amerykańskie tornada

Najczęściej na świecie tornada i trąby powietrzne występują w "Alei Tornad" w Stanach Zjednoczonych. Tam ciepłe i wilgotne powietrze znad Zatoki Meksykańskiej napływa nad obszar Wielkich Równin. Nad to powietrze naciera bardziej suche i chłodniejsze powietrze znad Gór Skalistych. To stwarza dogodne warunki do powstania tornad, czyli jak nazywane są tam trąby powietrzne. W Polsce trudno wyróżnić takie aleje. Ale tornada zdarzają się i nie są wcale słabsze niż te amerykańskie.

W niedzielę (7.06) przez Kaniów w województwie śląskim przeszła trąba powietrzna. Uszkodzone zostały 23 budynki - 21 domów i 2 budynki gospodarcze. Zniszczeniu uległy także mniejsze obiekty takie jak altany. Wiatr był tak silny, że został porwany nawet blaszany garaż, który owinął się wokół słupa energetycznego.

Trąba powietrzna to wirująca kolumna powietrza, która jest w jednoczesnym kontakcie z powierzchnią Ziemi i chmurą. Piotr Szuster z portalu Polscy Łowcy Burz podkreśla, że zniszczenia spowodowane przez takie trąby potrafią być znaczne. - Budynki są niszczone przez siły związane z oporem aerodynamicznym ich konstrukcji. Wiatr, w zależności od prędkości, może spowodować szkody od zerwania komina po przeniesienie całego budynku i roztrzaskanie go o ziemię - mówi. Dla ludzi największe zagrożenie mogą stanowić odłamki, które porywa wiatr, a które mogą zamienić się w pociski. Jeżeli jesteśmy na otwartym terenie należy uciekać. W domu można schronić się do piwnicy, tak aby spadający dach nie wyrządził nam krzywdy.

Mateusz Barczyk, synoptyk z IMGW, wyjaśnia mechanizm powstawania trąb powietrznych. Tworzą się one w wyniku zaciśnięcia pionowego wiru powietrznego w otoczeniu chmur burzowych. Zaznacza, że w Polsce występują trąby powietrzne, które niczym się nie różnią od amerykańskich tornad.  

Łowcy Burz Podbeskidzie nagrali zjawisko formowania się trąby powietrznej w Kaniowie.

Łowcy Burz Podbeskidzie/Youtube

W 2008 roku w Strzelcach Opolskich wystąpiła trąba powietrzna, która miała ona prędkość od 330 do 415 km na godzinę. W lipcu 2012 roku tornado o sile prawie 300 km/h nawiedziło Bory Tucholskie, w sierpniu 2017 w wyniku tornada i nawałnic, jakie przeszły nad Polską zginęły dwie harcerki, a 62 osoby zostały ranne. W Polsce w ostatnich 20 latach odnotowano 354 trąby powietrzne, ale trudno wyróżnić taki obszar jak "Aleja Tornad" w Stanach Zjednoczonych. Stosunkowo więcej niż w innych rejonach trąb występuje w pasie od Górnego Śląska przez centrum Polski po Mazowsze.

Tornada nie można przewidzieć. Nawet w Stanach Zjednoczonych, gdzie te zjawiska są śledzone przez radary pogodowe, można je przewidzieć zaledwie z kilkunastominutowym wyprzedzeniem.

***

Tytuł audycji: Sygnały dnia 

Materiał: Izabela Kostyszyn

Data emisji: 10.06.2020 r. 

Godzina emisji: 6.48

ag