Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Daniel Szablewski 01.03.2021

"Ich celem była walka o niepodległość Polski". Jan Józef Kasprzyk o Żołnierzach Wyklętych

1 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, którzy nie złożyli broni i walczyli o wolną Polskę także po zakończeniu II wojny światowej. - Ich decyzja o pozostaniu w lasach i prowadzeniu działalności konspiracyjnej, stanowiła bardzo skuteczną zaporę przeciwko planom sowietyzacji Polski - mówi w Programie 1 Polskiego Radia Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Żołnierze Wyklęci free 1200.jpg
Żołnierze Wyklęci. Walczyli o wolną Polskę
Posłuchaj
03:57 Jedynka/Sygnały dnia - 1.03.2021 żołnierze wyklęci Pamięć o Żołnierzach Niezłomnych zaczęto stopniowo przywracać po 1989 roku (Jedynka/Sygnały dnia)

Żołnierze Wyklęci, nie godząc się na komunistyczną dyktaturę, doświadczali kolejnych represji, trafiali do więzień, a kilkanaście tysięcy spośród nich poległo w walce lub straciło życie w katowniach NKWD i UB.

- Oni uważali, że wojna zakończy się wtedy, kiedy Polska odzyska suwerenność i wolność. Stąd decyzja o pozostaniu w lasach i prowadzeniu działalności konspiracyjnej, która miała przede wszystkim na celu walkę o niepodległość i suwerenność, ale również stanowiła bardzo skuteczną zaporę przeciwko planom sowietyzacji Polski - twierdzi Jan Józef Kasprzyk.

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych od 10 lat

Pamięć o Żołnierzach Niezłomnych zaczęto stopniowo przywracać po 1989 roku. Najpierw sądy unieważniały komunistyczne wyroki, a później Parlament - z inicjatywy prezydenta Lecha Kaczyńskiego, już po jego śmierci - podjął ustawę o Narodowym Dniu Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Przez ostatnich 10 lat obok obchodów państwowych rozwijały się także upamiętnienia społeczne, ale głos oddano też samym weteranom. - Byliśmy zawsze na uboczu. Wiedzieli, że z nami nie pójdzie im tak łatwo. To bardzo przyjemne, że wreszcie ktoś docenia tych ludzi, którzy naprawdę cierpieli - mówi jeden z nich.

Duży wkład w pielęgnowanie pamięci o Żołnierzach Wyklętych ma obecny wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej prof. Krzysztof Szwagrzyk, który od lat kieruje poszukiwaniami szczątków niezłomnych często chowanych w bezimiennych dołach śmierci. Tylko w tym roku prace będą prowadzone w 50 lokalizacjach.

- Będą to miejsca, gdzie będziemy kontynuować nasze działania z poprzedniego roku, jak również całkowicie nowe. Nie ma nawet ani jednego województwa, w którym nie będziemy prowadzić naszych prac. Jeżeli chodzi o kontynuację z poprzednich lat, to będziemy prowadzić działania na terenie więzienia Toledo przy ul. Namysłowskiej, ale również przy ul. Rakowieckiej w Warszawie i na Powązkach, gdzie nie mówimy o Łączce, tylko o innych kwaterach - wyjaśnia prof. Krzysztof Szwagrzyk.

Koncert w Programie 1 Polskiego Radia

Od lat oprócz pomników, tablic, filmów, wystaw i innych społecznych upamiętnień, powstają również instytucje kultury, m.in. już za kilka miesięcy publiczność będzie mogła odwiedzać Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce. Nowym miejsce pamięci jest też dawny areszt przy ul. Rakowieckiej w Warszawie, gdzie tworzy się Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL.

Pamięć o Żołnierzach Wyklętych kultywuje również Program 1 Polskiego Radia, który dziś po godz. 20.00 zaprasza na uroczysty koncert "Młodzi Niezłomnym". Na naszej antenie zabrzmią m.in. takie utwory jak "Uwierz Polsko", "Ballada o Rotmistrzu Pileckim", "Inka" oraz "Dla Niepodległej szli".

Czytaj także:

***

Tytuł audycji: Sygnały dnia 

Materiał: Karol Darmoros

Data emisji: 1.03.2021

Godzina emisji: 6.46

DS