W środę w gmachu Sejmu rozpoczęły się obrady IV Szczytu Przewodniczących Parlamentów Państw Europy Środkowej i Wschodniej z udziałem b. opozycjonistów, którzy walczyli o niepodległość krajów b. Jugosławii, NRD, Czechosłowacji, Węgier i b. ZSRR.
Prezydent Andrzej Duda odznaczył filozofa Rogera Scrutona
"Trudny okres w historii, który nie może się powtórzyć"
Marek Kuchciński w swoim wystąpieniu podkreślił, że "upadek komunizmu jest z pewnością najważniejszym doświadczeniem historycznym całej Europy powojennej". - To właśnie wtedy dokonały się fundamentalne przemiany, które ukształtowały współczesne oblicze naszej części Europy i jej państw - powiedział marszałek Sejmu.
Jak dodał, epoka komunizmu jest "trudnym okresem w historii, który nie może się powtórzyć". Według Marka Kuchcińskiego upadek tego systemu w Europie "był prawdziwym przełomem, swoistym kamieniem węgielnym, milowym krokiem w budowaniu nowych systemów politycznych".
- Narody naszego regionu od zawsze wykazywały wielką dynamikę duchową w swoich ojczyznach i na emigracji. Przejawiała się ona w charakterystycznym podkreślaniu związku polityki z wartościami - mówił marszałek Sejmu. Jako przykład takiej postawy wskazał św. Jana Pawła II. Był on papieżem, który - jak zaznaczył Marek Kuchciński - "związek ducha i polityki uczynił ważnym elementem swojego globalnego duszpasterstwa".
- Właśnie taka perspektywa była ważną podstawą odrzucenia ideologii i ustroju komunistycznego. Odmienność wspaniałej kultury Europy Środkowej i Wschodniej okazała się dużo trwalsza niż reżim totalitarny - zauważył.
Marek Kuchciński podkreślił również, że kraje, które przeszły przez proces rozpadu bloku komunistycznego, mogą "sobie pogratulować odważnego przejścia przez te trudne okresy". Dla niektórych narodów - jak wskazał - upadek komunizmu wiązał się z powstaniem własnej, samodzielnej państwowości, a dla innych oznaczał odzyskanie suwerenności po latach dominacji obcych.
Marek Kuchciński zaznaczył, że po upadku komunizmu w Europie Środkowej i Wschodniej potrzebne było zbudowanie "nowego ładu". Marszałek Sejmu powiedział, że nastąpił m.in. początek nowoczesnej polityki państw Europy Środkowej i Wschodniej. - W naszym regionie znów zyskuje na znaczeniu model Europy Narodów, oparty na regule: maksimum różnorodności na minimum przestrzeni, co stało w całkowitej sprzeczności z komunistycznym modelem - dodał.
Marek Kuchciński zaznaczył też, że obalenie komunizmu zapoczątkowało wspólną drogę włączenia się gospodarek regionu do europejskich struktur gospodarczych. - Wykorzystanie szans, jakie daje wspólny rynek, pozwoliło na znacznie szybszy rozwój naszych państw - ocenił marszałek Sejmu.
"Bez tożsamości narodowej nie ma możliwości zbudowania społeczeństwa obywateli"
- Mieszkańcy Europy Środkowo-Wschodniej są spadkobiercami państwa narodowego i oświeceniowej koncepcji obywatelstwa, ale bez tożsamości narodowej nie ma możliwości zbudowania społeczeństwa obywateli - mówił podczas szczytu EUROWAW2019 brytyjski filozof, eseista Roger Scruton.
We wtorek Roger Scruton, zaangażowany w latach 80. XX wieku w działalność antykomunistyczną, został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Krzyżem Wielkim Orderu Zasług I klasy.
W swoim wystąpieniu podczas IV Szczytu Przewodniczących Parlamentów Państw Europy Środkowej i Wschodniej brytyjski filozof podkreślił, że tak jak przed 1989 rokiem w Europie panował podział na wolną demokrację oraz totalitarny socjalizm, tak obecnie mamy do czynienia z podziałem między przywiązaniem do państw narodowych a kosmopolityczną wizją porządku ponadnarodowego.
- Nie sposób dziś zrozumieć naszego kontynentu, jeśli nie uznamy, że jest to stowarzyszenie państw narodowych, a każde z tych państw ma swoje terytorium, zwyczaje, język, rodzime religie, a to są aktywa, które określają lojalność mieszkańców i ich poczucie domu, ale musimy też uznać, że prawda i polityczne instytucje naszego kontynentu zwróciły się w kierunku kosmopolitycznym - mówił.
Roger Scruton stwierdził, że w sercu procesu europejskiego znajduje się agenda, która została ustanowiona "bez odniesienia do konkretnych potrzeb i wartości narodowych europejskich". - Niezależnie od ich społecznego dziedzictwa obywatele Europy są zmuszani do uznania prawd wywodzących się z abstrakcyjnych idei wolności i autonomii, które sprzeciwiają się normom rdzennych religii - ocenił.
Obraduje IV Szczyt Przewodniczących Parlamentów Państw Europy Środkowej i Wschodniej
Główną częścią środowego spotkania jest uroczysta sesja w Senacie, która będzie podzielona na dwie części: "Upadek komunizmu w Europie Środkowej i Wschodniej - kształtowanie wspólnej pamięci historycznej" oraz "Europa Środkowa i Wschodnia wobec wyzwań współczesnego świata".
W szczycie EUROWAW2019 uczestniczą szefowie i delegacje parlamentów Europy Środkowej, Wschodniej i Południowej, m.in. z Armenii, Austrii, Białorusi, Chorwacji, Dani, Estonii, Gruzji, Litwy, Kazachstanu, Rumunii, Serbii, Słowacji, Węgier, Turcji oraz Ukrainy.
Podczas szczytu w Sejmie zostanie także otwarta wystawa pt. "1989 - Rok Wolności Ludów - Zwycięstwo Wolnego Słowa".
Po zakończeniu szczytu przewidziana jest konferencja prasowa marszałków Sejmu i Senatu.
Szczyt EUROWAW2019 rozpoczął się we wtorek uroczystym koncertem, organizowanym przez biuro Niepodległa, w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej. Został on zorganizowany w 30. rocznicę demokratycznych zmian 1989 roku.
mg