W lipcu 1945 r. oddziały 50. Armii, bataliony NKWD i speckomanda Smiersz, wspierane przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, przeprowadziły operację przeciwko działaczom podziemia niepodległościowego w rejonie Suwałk i Augustowa. W wyniku tych działań aresztowano ponad 2 tysiące osób, z których blisko 600 nigdy nie wróciło do domu. Według współczesnych władz Rosji ich los jest nie znamy, ale polscy i rosyjscy historycy nie mają wątpliwości, że osoby te zostały zamordowane. Jednym z badaczy tej zbrodni jest wiceprezes moskiewskiego stowarzyszenia "Memoriał" Nikita Pietrow, z którym rozmawiał korespondent Polskiego Radia Maciej Jastrzębski.
- Kwestia obławy augustowskiej jest obecnie traktowana w Rosji jako kolejna pretensja Polaków, taki mały Katyń, czy Katyń 2 - stwierdził Pietrow. - Historycy rosyjscy nie zajmują się tym tematem. Dotąd nie znaleziono miejsca dokonania mordu. Wiemy, że zbrodni dokonano w obwodzie grodzieńskim, w okolicy wsi Kalety. Na poziomie państwowym Rosja nie przyznała się do tej zbrodni - zauważył gość Jedynki.
- Kilku deputowanych dumy państwowej zainteresowało się tym tematem, ale ich zainteresowanie nie wynika z chęci uznania tej zbrodni, ale z tego, że chcieliby ją odrzucić. Oficjalnie państwo nie chce przyznać, że ci ludzie zostali zamordowani. Państwo mówi tak; rzeczywiście oni byli w naszych rękach, bo są ich akta. Jednak, ponieważ śledztwa nie zostały zakończone, prokuratura ukryła się za dość wygodną formułą: nie wypuszczono ich spod straży, ale oni nie zostali osądzeni, więc nie wiemy, co się z nimi stało. To absurd - stwierdza Piertow. - Państwo nie może powiedzieć: aresztowaliśmy człowieka, ale nie wiemy, gdzie on się podział. Są tylko trzy warianty: albo został wypuszczony, albo go skazano i wysłano do łagru, albo został zabity - przekonuje.
Wiceprezes moskiewskiego stowarzyszenia "Memoriał" mówił też w audycji o stosunku Rosjan do zbrodni katyńskiej i napaści z 17 września 1939 roku.
***
Przygotował: Maciej Jastrzębski
Gość: Nikita Pietrow (wiceprezes moskiewskiego stowarzyszenia "Memoriał")
Data emisji: 15.07.2016
Godzina emisji: 16.15
Wywiad wyemitowano w audycji "Ekspres Jedynki"
ab/pg