Dyplomatyczną burzę wywołały słowa prezydenta Niemiec Franka-Waltera Steinmeiera, który usprawiedliwiał budowę gazociągu Nord Stream 2 rekompensatą za atak III Rzeszy na ZSRR. "Ofiarą wojny padło ponad 20 milionów ludzi z ówczesnego Związku Radzieckiego. Nie usprawiedliwia to nieprawidłowych zjawisk w dzisiejszej polityce wewnętrznej Rosji, ale nie należy tracić z pola widzenia szerszego obrazu. Tak, obecnie stosunki są trudne, ale istnieje przeszłość i nadejdzie przyszłość" – powiedział Steinemier w wywiadzie dla dziennika "Rheinischen Post". Tłumaczył, że z powodu zbrodni popełnionych w czasie II wojny światowej Niemcy mają dług wobec Rosji i są zobowiązane do utrzymywania serdecznych z nią relacji, a gazociąg Nord Stream 2 jest jednym z ostatnich mostów między Europą a Rosją.
"Wyzwanie dla polskiej polityki zagranicznej". Prof. Piotr Madajczyk o sporze wokół Nord Streamu 2
Zdaniem gościa Polskiego Radia 24 mamy do czynienia z grą wątkiem polityki historycznej. - Odpowiednio przygotowanej dla odbiorców, którzy nie do końca zdają sobie sprawę z aspektów przesłania. Pamiętajmy o współpracy między III Rzesza i Związkiem Radzieckim, o kwestiach relacji państw totalitarnych. Ten przekaz działa na tych, który posiadają uproszczony odbiór historii. To jest gra na sentymentach, które oscylują wokół niedouczenia lub niedostrzegania pewnych wątków walki narracyjnej o kwestie radzieckiej wielkiej wojny ojczyźnianej - powiedział dr Jacek Raubo.
Czytaj także:
Jego zdaniem odwoływanie się do tego wątku jest ukierunkowane na państwa, które inaczej niż Europa Środkowo-Wschodnia podchodzą do historii II wojny światowej. - Nasze perspektywy zakorzenione są w realizmie ówczesnej sytuacji, zrozumieniu problemu wynikającego ze współpracy niemiecko-radzieckiej na początku II wojny światowej, a następnie walki pomiędzy tymi totalitaryzmami. Jeśli państwa naszego regionu dziś się oburzają, to ważna wydaje się kwestia na ile inaczej słowa niemieckiego prezydenta są odczytywane w państwach, które posiadają uproszczoną wizję, że wojna na wschodzie rozpoczęła się w 1941 roku i tylko dzięki samodzielnemu wysiłkowi ZSRR udało się odeprzeć agresora. Nakładają się na to problemy wynikające z wieloletnich działań dezinformacyjnych - tłumaczył ekspert.
Wyjaśnił przy tym, że Niemcy muszą balansować pomiędzy narracją historyczną a kwestiami pragmatyzmu i swoich aspiracji. - W przestrzeni informacyjnej wygrywa się poprzez dostosowanie narzędzi do konkretnego odbiory. Nie ma uniwersalnego przekazu, który działałby na wszystkie państwa. Jeśli przekaz Steinmeiera trafił do odbiorców na Zachodzie, to może się stać narzędziem efektywnym - podkreślił dr Jacek Raubo.
21 stycznia Parlament Europejski przyjął rezolucję wzywającą UE do "natychmiastowego wstrzymania" budowy Nord Streamu 2 i nałożenia na Rosję nowych sankcji. Dokument został przygotowany w odpowiedzi na aresztowanie opozycjonisty Aleksieja Nawalnego.
Więcej w nagraniu.
* * *
Audycja: Temat dnia/Gość PR24
Prowadzący: Magdalena Złotnicka
Gość: dr Jacek Raubo (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, analityk portalu Defence24.pl)
Data emisji: 12.02.2021
Godz. emisji: 15.33