Bohaterami książki "Sprawiedliwi" są Ukraińcy, którzy ratowali Polaków z Rzezi Wołyńskiej. Autorka podkreśliła, że jest to element upamiętnienia tego, że potrafili zaryzykować własne życie po to, by pomóc sąsiadom.
– Często mamy pretensje do Żydów, i to słuszne, że nie pamiętają o tym, ile zrobiliśmy dla nich podczas II wojny światowej. Jednak sami nie jesteśmy lepsi ponieważ zapominamy o mieszkańcach Ukrainy, dzięki którym wielu naszych rodaków ocalało z pogromów na Wołyniu. Kiedy my pomagaliśmy Żydom, przeciwstawialiśmy się wspólnemu wrogowi. Kiedy Ukraińcy pomagali, to przeciwstawiali się swoim rodakom, bardzo często krewnym, płacąc za to męczeństwem – powiedziała Maryla Ścibor-Marchocka.
Śmierć za łzy
Rozmówczyni Polskiego Radia 24 wskazała, że wystarczyło, by Ukrainiec zapłakał nad losem Polaków, nie musiał pomagać, by narazić się na wyrok śmierci.
– Brakuje mi czegoś takiego, jak podkreślanie "Sprawiedliwych Ukraińców". Gdybyśmy w 1990 roku ustanowili dla nich medal, to myślę, że dzisiaj nie mielibyśmy problemu z banderyzmem. Można powiedzieć, że jest to pewna zaległość polskiego państwa – zaznaczyła Maryla Ścibor-Marchocka.
Tragizm i heroizm zawarty w opowiadaniach
Książka "Sprawiedliwi" nie jest publikacją stricte historyczną. Znajduje się w niej 17 opowiadań, które są literacką rekonstrukcją tego, co działo się na ziemi wołyńskiej w tragicznych dla polskiego narodu dniach.
– Relacje, które udało mi się zebrać, zostały przekształcone w opowiadania. Każde z nich posiada metryczkę mówiącą o tym, skąd pozyskano źródło historyczne. Dodatkowo jest również esej, w którym opisuję trudności i drogę wyjścia z patowej sytuacji trwającej pomiędzy Polską a Ukrainą w kwestii ekshumacji. W książce jest również indeks Sprawiedliwych, czyli 1,3 tys. imion, nazwisk i przezwisk ludzi, którzy zdecydowali się na pomoc Polakom – wyjaśniła Maryla Ścibor-Marchocka.
Co kierowało Ukraińcami, którzy mordowali Polaków? Co kierowało Ukraińcami, którzy Polaków ratowali? O tym w całej rozmowie z Marylą Ścibor-Marchocką.
Audycję "Historyczne wydarzenie tygodnia" prowadził Tadeusz Płużański.
Polskie Radio 24/db
--------------------------------------
Data emisji: 22.09.2019
Godzina emisji: 7:09