Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
IAR
Halina Ostas 02.05.2023

Dzień Flagi RP. Święto upamiętnia polskie symbole narodowe

2 maja obchodzimy Dzień Flagi Rzeczpospolitej. To święto ustanowione uchwałą Sejmu w 2004 roku, by propagować wiedzę o polskiej tożsamości oraz symbolach narodowych.

Wybór terminu Dnia Flagi nie był przypadkowy i ma uzasadnienie historyczne - właśnie 2 maja 1945 roku polscy żołnierze z 1 Dywizji Kościuszkowskiej zawiesili biało-czerwoną flagę na Kolumnie Zwycięstwa w Berlinie. Zdobywając stolicę hitlerowskich Niemiec, przyczynili się do zakończenia działań wojennych w Europie.

Kolejny powód, dla którego Dzień Flagi jest obchodzony 2 maja, to fakt, że w komunistycznej Polsce właśnie tego dnia, po Święcie Pracy, obywatele mieli nakaz usuwania flag narodowych, by nie wisiały podczas - nieuznawanego przez władze - święta Konstytucji 3 maja.

Polskie barwy narodowe

Polska flaga, składająca się z dwóch równych, poziomych pasów - białego i czerwonego - oficjalnie została uznana za symbol narodowy w 1919 roku, rok po uzyskaniu przez Polskę niepodległości po latach zaborów. Same barwy - biel i czerwień - już wcześniej były uznawane za narodowe. Jako jedne z nielicznych na świecie mają pochodzenie heraldyczne - wywodzą się z barw herbu Królestwa Polskiego i herbu Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Biel pochodzi od bieli orła, będącego godłem Polski, i bieli Pogoni - rycerza galopującego na koniu, będącego godłem Litwy. Oba te godła znajdują się na czerwonych tłach tarcz herbowych. Na fladze biel znalazła się u góry, ponieważ w polskiej heraldyce ważniejszy jest kolor godła niż tła.

Poza granicami Polski oficjalnym symbolem naszego kraju jest flaga z polskim orłem na białym pasie. Używa się jej jedynie w celach dyplomatycznej reprezentacji Rzeczypospolitej Polskiej.

Flaga jest znakiem symbolizującym suwerenność państwową lub narodową. Jej wygląd zwykle nawiązuje do tradycji historycznej państwa. Henry Ward Beecher, amerykański reformator religijny, tak pisał o fladze: "Patrząc na flagę państwową, dociekliwy umysł widzi nie tylko flagę, lecz samo państwo i niezależnie od jego symboli i insygniów widzi na fladze przede wszystkim formę rządów, pryncypia, prawdy i historię narodu, który jej używa".

Flagę należy otaczać należną czcią

Kwestie prawne związane z polskimi symbolami narodowymi reguluje ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych. Została uchwalona w 1980 roku, później była wielokrotnie nowelizowana.

Zgodnie z ustawą każdy może legalnie wywieszać flagę narodową nie tylko z okazji świąt państwowych, ale także z okazji uroczystości i wydarzeń z życia prywatnego. Towarzyszy temu jeden warunek - flaga ma być otoczona należną czcią i szacunkiem.

Oprócz Polski Dzień Flagi ustanowiono też w wielu innych krajach, między innymi w Stanach Zjednoczonych, Meksyku, Finlandii, na Litwie i w Chinach.

IAR/ho