Krótkie, trwające zaledwie 43 lata, życie Józefa Brudzińskiego było wypełnione intensywną działalnością na wielu polach. Po studiach medycznych w Dorpacie i Moskwie specjalizował się w pediatrii. Światową sławę zyskał dzięki pracom nad zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych (tzw. objaw Brudzińskiego).
Po wybuchu I wojny światowej i wycofaniu się Rosjan z Warszawy zaangażował się mocno w działania na rzecz polonizacji Uniwersytetu Warszawskiego, a 13 października 1915 r. został wybrany na rektora tej uczelni. W 1916 r. pełnił też funkcję przewodniczącego Rady miasta Warszawy.
W tymże roku został pierwszym prezesem Rady Miejskiej stolicy. Wcześniej wziął udział w delegacji, mającej przedstawić żądanie ogłoszenia niepodległości Polski w Berlinie i Wiedniu. Efektem tego był sygnowany 5 listopada dokument proklamujący utworzenie marionetkowego, zależnego od Niemiec i Austro-Węgier regencyjnego Królestwa Polskiego.
De facto to Królestwo Polskie stało się zalążkiem niepodległego państwa polskiego, określanego jako II Rzeczpospolita. Brudziński aktywnie uczestniczył w uroczystościach patriotycznych, m.in. 25 listopada z okazji śmierci Henryka Sienkiewicza. Na krótko przed śmiercią, wycofał się z życia politycznego, zrezygnował nawet ze stanowiska rektora i powrócił do badań klinicznych. Zmarł 18 grudnia 1917 r. z powodu niewydolności nerek, w pełni sił twórczych. Został pochowany w rodzinnym grobie na cmentarzu parafialnym we wsi Mikołajew w gminie Teresin.
O postaci Józefa Polikarpa Brudzińskiego opowie Adam Tyszkiewicz z Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego.
Do słuchania audycji z cyklu "Ludzie niepodległości" w poniedziałek (21.01) o godz. 21.05 zaprasza Artur Wolski.
ag
Józef Polikarp Brudziński (1874–1917) - Jedynka - polskieradio.pl