Transmisje mszy świętych w Polskim Radiu dla wielu pokoleń Polaków były niekiedy jedyną szansą uczestnictwa w niedzielnej liturgii. Na tyle ważną, że przed 40 laty ich wznowienia zażądali strajkujący robotnicy, wpisując jako jeden z 21 postulatów porozumień sierpniowych. 15 września 1980 roku odpowiednie dokumenty podpisali przedstawiciele Episkopatu i Komitetu do Spraw Radia i Telewizji „Polskie Radio i Telewizja”. Sześć dni później, w niedzielę 21 września, msza radiowa, jak ją od początku nazywano, po latach przerwy wróciła na antenę. Decyzją kard. Stefana Wyszyńskiego nadawana jest z kościoła Św. Krzyża w Warszawie.
Warto przypomnieć, że Polskie Radio transmitowało niedzielne msze święte jako pierwsza rozgłośnia na świecie od maja 1927 roku. Po przerwie wojennej ich emisję wznowiono w roku 1945, cztery lata później władze komunistyczne zdjęły je z anteny.
Prezes Polskiego Radia Agnieszka Kamińska podczas uroczystości po nabożeństwie przypomniała, że przed zlikwidowaniem transmisji przez komunistów, Polskie Radio miało długą tradycję emitowania nabożeństw. - Dzięki tym mszom radiowym wierni, którzy z różnych przyczyn nie mogą uczestniczyć w nabożeństwie osobiście, mogą czerpać z daru Eucharystii - powiedziała Agnieszka Kamińska. Dodała, że ta możliwość jest szczególnie ważna w trudnych czasach, jak obecna pandemia.
"Cała Polska siedziała przy odbiornikach"
Przewodniczący Kościelnej Redakcji Mszy świętej Radiowej ksiądz Zygmunt Robert Berdychowski, proboszcz parafii św. Krzyża podkreślił, że przywrócenie mszy na antenę Polskiego Radia było iskrą nadziei. Duże znaczenie miało osobiste zaangażowanie Lecha Wałęsy i zdecydowana postawa kardynała Stefana Wyszyńskiego.
15 września 1980 r. przedstawiciele Episkopatu i Polskiego Radia podpisali Tymczasowy Regulamin Kościelnej Redakcji Transmisji Mszy św. przez Polskie Radio. Cztery dni później kard. Stefan Wyszyński wydał dekret powołujący to gremium. Następnie podpisano 11-punktowe porozumienie w sprawie transmisji Mszy św. przez Polskie Radio.
- Eucharystia została przywrócona 21 września 1980 roku, czyli trzy tygodnie po podpisaniu Porozumień Sierpniowych - wspomina ojciec Jacek Salij, członek Redakcji Mszy Świętej Radiowej. Jego zdaniem tak szybkie przywrócenie mszy na antenę radia jest dowodem na to, że ówczesnej władzy bardzo zależało na tym, by przypochlebić się społeczeństwu. - Według tego, co słyszałem 21 września całą Polska siedziała przy odbiornikach. Trzy i pół miliona słuchaczy, to coś niesamowitego - powiedział ojciec Jacek Salij.
List od prezydenta Andrzeja Dudy
Po dzisiejszej mszy świętej odbyła się uroczystość wręczenia wyróżnień osobom zasłużonym dla radiowych transmisji z kościoła św. Krzyża. Wzięli w niej udział przedstawiciele NSZZ “Solidarność” oraz władz Polskiego Radia i członkowie Redakcji Katolickiej Polskiego Radia. Zaproszono również byłych członków Kościelnej Redakcji Mszy świętej Radiowej.
W liście napisanym z okazji 40. rocznicy wznowienia nadawania mszy świętych w radiu prezydent Andrzej Duda pogratulował wszystkim zaangażowanym w transmisje mszy radiowych na antenie Polskiego Radia. Przypomniał okoliczności, w jakich msze wróciły do radioodbiorników - dzięki porozumieniu między strajkującymi w Stoczni Gdańskiej, a reżimem komunistycznym. W dokumencie tym sprawę nadawania niedzielnych nabożeństw ujęto w punkcie dotyczącym wolności słowa.
W liście odczytanym podczas uroczystej mszy przez prezydenckiego doradcę Tadeusza Daszkiewicza czytamy między innymi, że paradoksy ówczesnej rzeczywistości zadziwiały odwiedzających Polskę gości z zagranicy.
"Oto robotnicy z wielkich zakładów przemysłowych wystąpili przeciw ustrojowi, który rzekomo właśnie im miał służyć. Domagali się swobód, sprawiedliwości, godności, ale przyświecały im nie hasła postępowe, lecz symbole wiary, tradycji i tożsamości narodowej" - napisał prezydent Duda.
W liście pogratulował także zespołowi Kościelnej Redakcji Transmisji Mszy Świętej oraz wszystkim ludziom, którzy przez 40 lat przyczyniali się do tego, że miliony Polaków w kraju i za granicą mogły uczestniczyć we wspólnej modlitwie.
Kościelną Redakcję Transmisji Mszy św. przez Radio przy bazylice Świętego Krzyża w Warszawie tworzą obecnie: ks. Zygmunt Robert Berdychowski - przewodniczący, bp Michał Janocha - biskup pomocniczy archidiecezji warszawskiej, ks. Marek Białkowski, ks. Tadeusz Huk, ks. Józef Jachimczak CM, ks. Wiesław Kądziela, ks. Walenty Królak, ks. Piotr Markisz i o. Jacek Salij OP.
Jedynka/IAR/kh
40-lecie transmisji mszy świętej w Polskim Radiu. Posłuchaj - Jedynka - polskieradio.pl