Budżet obywatelski. Mieszkańcy decydują, jak ma wyglądać ich okolica

Data publikacji: 11.02.2022 13:39

Ostatnia aktualizacja: 12.02.2022 14:09

Ten tekst przeczytasz w 2 minuty

Do budżetu obywatelskiego można zgłosić propozycję wybudowania na przykład parku linowego, Autor - Daniel Szablewski

Budżet obywatelski po raz pierwszy pojawił się w Polsce jedenaście lat temu w Sopocie. Teraz korzysta z niego kilkaset miast, gmin i dzielnic z całego kraju. Według jego idei to mieszkańcy decydują, na co samorządy przeznaczą środki ze specjalnej puli. - Wszystko zależy od tego, co mieszkańcy widzą w swojej okolicy - mówi w Programie 1 Polskiego Radia Maria Jagaciak z Fundacji Stocznia.

W wielu miastach i dzielnicach już od lat funkcjonuje budżet obywatelski
Mieszkańcy mogą zgłaszać pomysły dotyczące upiększenia swojej okolicy, natomiast w głosowaniu wybierane są najlepsze z nich
W ramach budżetów partycypacyjnych powstają m.in. place zabaw, boiska do piłki nożnej, remontowane są chodniki i drogi, ale również organizowane są różnego rodzaju zajęcia i warsztaty

W wielu gminach i miastach trwa właśnie zbieranie propozycji do kolejnej edycji budżetów obywatelskich. - Każdy samorząd ustala swoje zasady i harmonogramy w oparciu o swoje potrzeby. W swoich miejscowościach możemy szukać takich budżetów pod dwoma nazwami: obywatelskiego i partycypacyjnego - wyjaśnia Maria Jagaciak.

Ekspert Jedynki dodaje, że poszczególne harmonogramy zostały ustalone tak, by w przeciągu roku mieszkańcy mieli czas na zgłoszenie swoich pomysłów, które pod kątem formalnym zweryfikują urzędnicy, a na sam koniec można będzie je poprzeć podczas głosowania, które często odbywa się elektronicznie. Zgodnie z przepisami zwycięskie projekty będą realizowane w następnym roku.

Co możemy zgłosić?

Maria Jagaciak zwraca uwagę, że mieszkańcy mogą zgłaszać różne pomysły. - Wszystko zależy od tego, co poszczególne osoby widzą w swojej okolicy. Czy potrzebują nowych ławek, czy może jednak zajęć z jogi? - mówi.

Wśród propozycji często pojawiają się stojaki na rowery, place zabaw, kosze na śmieci czy budki dla ptaków. - Są też ścieżki rowerowe przebiegające przez całe miasto bądź zajęcia z samoobrony dla młodzieży - dodaje.

- Pomysły mieszkańców można podzielić na dwie grupy. Z jednej strony są to potrzeby infrastrukturalne, takie jak naprawa chodnika czy wymiana oświetlenia, a z drugiej często działania nakierowane na to, żeby przestrzenie były bardziej zielone i zadbane, a więc kwietniki i nowe nasadzenia roślin oraz drzew. Często pojawiają się też projekty inwestycyjne, z których korzystają szkoły, np. naprawiane są boiska. To sprawia, że stają się ogólnodostępne, ponieważ te projekty mają być właśnie ogólnodostępne i bezpłatne dla mieszkańców - słyszymy.

Kto może brać udział?

Maria Jagaciak przypomina, że kilka lat temu przyjęto ustawę, która nakłada obowiązek realizowania budżetu obywatelskiego przez miasta na prawach powiatu.

- Zgodnie z tymi założeniami nie może być ograniczeń dostępności i powinien to być mechanizm, w którym swoje pomysły mogą złożyć nawet przedszkolaki, oczywiście z pomocą rodziców. Także organizacje, takie jak nasza, działają na rzecz pomagania różnym grupom, również tym młodszym pod względem uczestnictwa i uczenia, jak ta demokracja obywatelska może wyglądać - twierdzi Maria Jagaciak.

Gość Jedynki zwraca uwagę, że warto jednak sprawdzić w swoich urzędach zapisy w regulaminach co do minimalnego wieku umożliwiającego udział w budżecie obywatelskim.

Zobacz też: