"Panny z Genewy" Rafała Skąpskiego. Książka o Polkach, które chciały zmienić świat

Genewa końca XIX i początku XX wieku to było miejsce wyjątkowe z punktu widzenia edukacji kobiet. W Polsce pierwsze trzy wolne słuchaczki - a więc jeszcze nie stuprocentowe studentki - przyjęto na Uniwersytet Jagielloński dopiero w 1895 roku, w Genewie kobiety mogły studiować już od 1874 roku. 

- Genewa w tamtym okresie była bardzo przyjazna dla wszystkich tych, którym było źle w ich ojczyznach. W mojej książce koncentruję się na studentkach z zaboru rosyjskiego, ale w tym mieście przybywało także wielu uciekinierów, działaczy politycznych - zauważył w audycji "Kulturalna Jedynka" Rafał Skąpski. - Przejrzałem chyba wszystkie roczniki Uniwersytetu Genewskiego. W każdym można natrafić na kilka polskich nazwisk. Im dalej, tym jest ich więcej - wskazał. 

Jedną ze studentek była babcia gościa radiowej Jedynki od strony mamy. Do Genewy na studia medyczne wysłał ją jej przyszły mąż, wicedyrektor kopalni w Zagłębiu Donieckim. - Ona o tym marzyła. W pewnym momencie przerwała jednak studia. Myślę, że przyczyną była ta miłość, a także zbytnia wrażliwość babci, która się ujawniła, gdy zaczęły się zajęcia z anatomii w prosektorium - wyjaśnił gość Magdy Mikołajczuk.

Czytaj także:

Z babcią autora studiowała m.in. dr Natalia Zand, wybitna neurolożka. Jej patronem był prof. Edward Flatau (1868-1932) - neurolog i psychiatra, współtwórca nowoczesnej neurologii w Polsce i na świecie. Dr Zand opublikowała ponad sto prac naukowych. - Ona w tym życiu oficjalnym była kobietą silną, aktywną, naukowcem z sukcesami. Powieść pokazuje jej wnętrze, zupełnie odmienne - wytłumaczył Skąpski.

Podczas II wojny światowej dr Zand przebywała w getcie warszawskim, gdzie kontynuowała pracę lekarza. Współpracowała też z Januszem Korczakiem. W książce opisana jest m.in. jej relacja z inną studentką, dr Zofią Garlicką, która udzieliła jej schronienia po ucieczce Zand z getta.   

---

Zanim powstała książka Rafała Skąpskiego, dwa lata temu, na kanwie tej historii nagrano w Polskim Radiu słuchowisko "Panny z Genewy". Można go wysłuchać TUTAJ.